Στην τελική ευθεία με διαφορά μερικών μηνών πρόκειται να μπουν δύο από τις αποκρατικοποιήσεις που προγραμματίζεται να ολοκληρωθούν το 2022 από το ΤΑΙΠΕΔ, δηλαδή οι διαγωνισμοί για τη ΛΑΡΚΟ και την υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στη νότια Καβάλα.
Έτσι, για τη μεν πρώτη αποκρατικοποίηση, σχεδιάζεται η υποβολή προσφορών προς τα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου, στους δύο παράλληλους διαγωνισμούς που διενεργούν το Ταμείο και ο Ειδικός Διαχειριστής. Στην περίπτωση της αποθήκης αερίου, σύμφωνα με πληροφορίες το ΤΑΙΠΕΔ είναι έτοιμο να εκκινήσει τη δεύτερη φάση του διαγωνισμού, ορίζοντας ημερομηνία για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών μέσα στο δεύτερο τρίμηνο.
Αυτό σημαίνει πως στόχος είναι να επιταχυνθούν οι διαδικασίες, ώστε να ολοκληρωθούν το αμέσως προσεχές διάστημα. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν ανοικτά ζητήματα τα οποία καθιστούν «θολό» το τοπίο αναφορικά με την έκβασή τους.
Τα «αγκάθια» για τη ΛΑΡΚΟ
Ειδικά μάλιστα στην περίπτωση της ΛΑΡΚΟ, τα χρονικά περιθώρια είναι αρκετά πιεστικά, με δεδομένο κατʼ αρχάς ότι εκκρεμεί η υπόθεση των παράνομων κρατικών ενισχύσεων προς τη νικελοβιομηχανία, ύψους δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία παραμένουν προς ανάκτηση από το Δημόσιο όσο δεν ολοκληρώνονται οι διαγωνισμοί.
Μάλιστα στα τέλη Ιανουαρίου, το Δικαστήριο της ΕΕ αποφάσισε ότι η Ελλάδα υποχρεούται να καταβάλει κατ' αποκοπή ποσό ύψους 5,5 εκατομμυρίων ευρώ και χρηματική ποινή ύψους άνω των 4 εκατομμυρίων ευρώ ανά εξάμηνο καθυστέρησης, διότι δεν ανέκτησε τις κρατικές ενισχύσεις. Την ίδια στιγμή, όσο παρατείνονται οι διαγωνισμοί, χρειάζονται ολοένα περισσότερες κρατικές «ενέσεις», ώστε να συνεχίσει να λειτουργεί η βιομηχανία.
Όσον αφορά τις εκκρεμότητες, σύμφωνα με πηγές που παρακολουθούν από κοντά τη διαδικασία, έχει βρεθεί ένα καταρχήν πεδίο συνεννόησης με τους διεκδικητές όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα για την περιβαλλοντική αναβάθμιση των εγκαταστάσεων της ΛΑΡΚΟ, ώστε να λειτουργεί πλέον σύμφωνα με την περιβαλλοντική νομοθεσία. Μάλιστα, η σχετική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων έχει αναρτηθεί εδώ και εβδομάδες στο VDR.
Με βάση πληροφορίες, πάντως, ορισμένοι από τους «μνηστήρες» εκφράζουν επιφυλάξεις αναφορικά με τυχόν περιβαλλοντικά πρόστιμα που θα προκύψουν στην πορεία, από τη λειτουργία της βιομηχανίας έως και σήμερα. Έτσι, θεωρούν ότι το προτεινόμενο πλαίσιο δεν διασφαλίζει στον βαθμό που θα έπρεπε τον νέο ιδιοκτήτη, έναντι προστίμων από παλιότερες περιβαλλοντικές παραβάσεις.
Μεγαλύτερο πάντως «αγκάθι» φαίνεται πως αποτελεί το προσωπικό που απασχολείται στη ΛΑΡΚΟ, καθώς σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες δύσκολα θα μπορέσει ένα ποσοστό από τους υφιστάμενους εργαζόμενους να μεταταχθεί στον στενό δημόσιο τομέα ή σε φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης. Έτσι, παρά το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος του υφιστάμενου εργατικού δυναμικού αναμένεται να επαναπροσληφθεί από τον νέο ιδιοκτήτη, ενώ ένας σημαντικός αριθμός εργαζομένων έχουν κατοχυρώσει πλήρη συνταξιοδοτικά δικαιώματα, αναζητούνται λύσεις για το υπόλοιπο προσωπικό.
Προ των πυλών το ρυθμιστικό πλαίσιο για την αποθήκη
Στην περίπτωση της υπόγειας αποθήκης αερίου στην Καβάλα, η δρομολόγηση της εκκίνησης της δεύτερης φάσης του διαγωνισμού έρχεται σε μία περίοδο όπου η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) ξεκινά τις διαδικασίες για την διαμόρφωση του απαραίτητου ρυθμιστικού πλαισίου για τη λειτουργία της υποδομής. Το πλαίσιο αυτό αφορά τον Κανονισμό Τιμολόγησης και το ποσοστό κοινωνικοποίησης, δηλαδή το ποσοστό του κόστους ανάπτυξης της αποθήκης που θα «περάσει» στους χρήστες του εθνικού συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου, μέσω των τελών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, την περασμένη Πέμπτη στη συνεδρίαση της ολομέλειας, η ΡΑΕ κατέληξε σε ένα καταρχήν σχέδιο απόφασης για το πλαίσιο, το οποίο αναμένεται σύντομα να θέσει σε ολιγοήμερη διαβούλευση. Μάλιστα, στην ίδια συνεδρίαση η Ολομέλεια αξιολόγησε τη μελέτη κόστους-οφέλους του ΔΕΣΦΑ σχετικά τα έργα αναβάθμισης που θα χρειαστούν στο σύστημα μεταφοράς, για τη λειτουργία της αποθήκης. Το θέμα των έργων αναβάθμισης, όπως έγραψε το Insider.gr, προκάλεσε την επίθεση στον Διαχειριστή από τον πρόεδρο της ΡΑΕ, Επίκουρο Καθηγητή Αθανάσιο Δαγούμα, σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου.
Σε κάθε περίπτωση, με τη λήξη της διαβούλευσης, η Αρχή θα οριστικοποιήσει τις σχετικές αποφάσεις, λαμβάνοντας υπόψη και τις τοποθετήσεις των συμμετεχόντων, για να προχωρήσει στην έκδοσή τους. Η έκδοση των αποφάσεων θα δώσει τη δυνατότητα να ανοίξει το VDR του διαγωνισμού, ώστε οι υποψήφιοι επενδυτές να αποκτήσουν πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία που αφορούν την ανάπτυξη και λειτουργία της υποδομής και, με αυτό τον τρόπο, να διαμορφώσουν τα προσφερόμενα τιμήματα. Κάτι που σημαίνει πως οι δεσμευτικές προσφορές θα μπορέσουν να υποβληθούν μέσα στο δεύτερο τρίμηνο.
Πάντως, τόσο ο Κανονισμός Τιμολόγησης όσο και το ποσοστό κοινωνικοποίησης αποτελούν δύο βασικές παραμέτρους για την εμπορική εκμετάλλευση της υποδομής. Επομένως, μένει να φανεί ποιες είναι οι αποφάσεις της ΡΑΕ και πώς αυτές θα επηρεάσουν την εξέλιξη του διαγωνισμού.