Η επαυξημένη χρήση της τεχνολογίας είναι μονόδρομος για τις εταιρείες διαχείρισης προκειμένου να προσφέρουν καλύτερες λύσεις ρυθμίσεων στους δανειολήπτες και οι ίδιες να επιτύχουν μεγαλύτερες ανακτήσεις οφειλών. Αυτό πρεσβεύει και ακολουθεί η Quant, αναφέρει στο insider.gr ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, Νίκος Βαρδαραμάτος. «Το επιχειρηματικό μας σχέδιο για το τρέχον έτος περιλαμβάνει την περαιτέρω αυτοματοποίηση των καθημερινών διαδικασιών και την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, ώστε αφενός να επιτύχουμε ευρύτερες οικονομίες κλίμακος και αφετέρου να αυξήσουμε την βελτίωση της παραγωγικότητας και αποδοτικότητας των εργαζομένων. Μόνο για το 2022 έχει εγκριθεί προς αυτή την κατεύθυνση ένα σχέδιο 75 έργων», λέει ο κ. Βαρδαραμάτος.
Μετά από 4 χρόνια λειτουργίας, η Quant, τέταρτη μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης και η μοναδική που δεν προέρχεται από τράπεζα, διαχειρίζεται χαρτοφυλάκια ύψους 12,5 δισ. ευρώ σε όλες τις κατηγορίες μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ είναι η πρώτη και μοναδική εταιρία διαχείρισης στην Ελλάδα με υψηλή αξιολόγηση από τον διεθνή οίκο αξιολόγησης Fitch.
- Κύριε Βαρδαραμάτε, από το 2019 μέχρι σήμερα, στον χρηματοπιστωτικό «χάρτη», έχουν επέλθει ριζικές αλλαγές και ο ρόλος των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων είναι πλέον καίριος στη διαχείριση των κόκκινων δανείων. Ποιες είναι οι προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι εταιρείες διαχείρισης στον νέο οικονομικό κύκλο μετά την πανδημική κρίση;
Είναι αλήθεια ότι, από το 2019 μέχρι σήμερα, οι εταιρείες διαχείρισης, αφού πήραν την σκυτάλη από τις τράπεζες όσον αφορά στη διαχείριση των ληξιπρόθεσμων δανείων, έχουν ήδη επιδείξει ένα επιτυχημένο έργο.
Αν θέλαμε να μεταφράσουμε την επιτυχία σε νούμερα, θα επισημαίναμε ότι οι εταιρείες διαχείρισης έχουν αναλάβει την ευθύνη δανείων ύψους άνω των 100 δις Ευρώ, απασχολώντας ένα δυναμικό 4.000 στελεχών. Τα δύο τελευταία χρόνια μάλιστα, κατάφεραν να υλοποιήσουν πάνω από €4,7 δισ. σε ρυθμίσεις/αναδιαρθρώσεις, ενώ μετάτρεψαν σε ενήμερα, δάνεια τραπεζικών χαρτοφυλακίων, άνω των 3,8 δισ. Ευρώ.
Το 2022 είναι μία χρονιά με πολλές προκλήσεις για την επίτευξη των υψηλών στόχων που έχουν θέσει στα επιχειρησιακά τους σχέδια οι εταιρείες διαχείρισης, τόσο σε εισπράξεις, όσο και σε ρυθμίσεις. Μάλιστα, η πρόκληση αυτή, είναι ακόμα μεγαλύτερη για τα χαρτοφυλάκια που έχουν ενταχθεί στο Πρόγραμμα Ηρακλής, το πλαίσιο του οποίου προβλέπει ποινές για τις εταιρείες διαχείρισης αν δεν επιτευχθούν οι στόχοι των χαρτοφυλακίων.
Το μεγάλο στοίχημα της επίτευξης των στόχων ωστόσο θα εξαρτηθεί από την επάρκεια των ανθρωπίνων πόρων και των υποδομών στα δικαστήρια της χώρας προκειμένου να εξυπηρετηθεί ο μεγάλος, συσσωρευμένος λόγω της παύσης του 2020, όγκος νομικών ενεργειών. Αυτό το αναφέρω γιατί ο νέος Νόμος 4745 για την επίσπευση των εκκρεμών αιτήσεων του Νόμου Κατσέλη που σκοπό είχε την ολοκλήρωση των χιλιάδων εκκρεμών δικαστηρίων μέχρι το τέλος του 2022, δεν έχει επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Απόδειξη αποτελεί, ότι μέχρι το τέλος του 2021 είχε οριστεί δικάσιμος για μόλις το 30% των εκκρεμών αιτήσεων.
Τέλος, μία εσωτερική πρόκληση που αντιμετωπίζει ο κάθε διαχειριστής είναι η λειτουργική βελτιστοποίηση των διαδικασιών και των καθημερινών εργασιών ώστε αφενός να πετυχαίνει τους στόχους των επιχειρηματικών σχεδίων σχετικά με τις εισπράξεις και τις ρυθμίσεις, αφετέρου να πετυχαίνει οικονομίες κλίμακος και άρα μεγιστοποίηση του περιθωρίου κέρδους του.
- Ποιες προσδοκίες γεννά και ποιες προκλήσεις συναντά ο νέος πτωχευτικός νόμος;
Κατά την γνώμη μου, με το νέο Πτωχευτικό Κώδικα εισάγονται σημαντικές και εύστοχες μεταρρυθμίσεις που συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα και τον εκσυγχρονισμό της πτωχευτικής νομοθεσίας.
Σήμερα, δίνεται μεγάλη βαρύτητα στην επιτυχημένη έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, ενώ στοίχημα αποτελεί η εύρεση εναλλακτικών λύσεων για την προστασία των ευάλωτων οφειλετών καθώς και η ίδρυση του Φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων.
- Η Quant είναι η μία από τις τέσσερις μεγαλύτερες εταιρείες διαχείρισης που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά και η μοναδική εταιρεία που δεν προέρχεται από τράπεζα. Ποιο είναι το μοντέλο ανάπτυξης που έχει ακολουθήσει και ποια στρατηγική θα υλοποιήσει εφεξής προκειμένου να μεγαλώσει τα μεγέθη και την αποτελεσματικότητά της στη διαχείριση απαιτήσεων, παραμένοντας παράλληλα ανταγωνιστική και ευέλικτη;
Η Quant, ιδρύθηκε με το όραμα να δημιουργηθεί ένας διαχειριστής δανείων που βασίζει το λειτουργικό μοντέλο του, στην τεχνολογία αιχμής και ταυτόχρονα σε μία λιτή και αποτελεσματική οργανωτική δομή.
Επιπρόσθετα, η Quant δεν ήταν και δεν είναι συνδεδεμένη με έναν επενδυτή, γεγονός το οποίο της δίνει την ευελιξία να διαθέτει ένα διευρυμένο πελατολόγιο.
Συνεπώς, η στρατηγική μας βασίστηκε στους εξής πυλώνες:
- Επένδυση σε ανθρώπινο δυναμικό, με μεγάλη χρηματοπιστωτική εμπειρία, ικανό να καλύψει όλο το φάσμα των εργασιών διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων.
- Ανάπτυξη τεχνολογικών υποδομών αιχμής με επίκεντρο τα συστήματα του ομίλου Qualco και προσθήκη τρίτων ψηφιακών συστημάτων ώστε να καλύψουμε end to end τις ανάγκες διαχείρισης, τόσο δανείων λιανικής τραπεζικής, όσο και επιχειρηματικών δανείων.
- Δημιουργία εξειδικευμένης ομάδας αποτίμησης χαρτοφυλακίων, η οποία αναλαμβάνει την αξιολόγηση, ανάλυση και αποτίμηση χαρτοφυλακίων σε συνεργασία με την ομάδα αναλυτών θεσμικών επενδυτών.
- Ανάπτυξη ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στη μετάπτωση χαρτοφυλακίων, εύρυθμα και γρήγορα, μέσω της τεχνολογικής πλατφόρμας της εταιρίας.
- Δέσμευση στην εξυπηρέτηση όλων των πελατών ανεξαρτήτως μεγέθους του χαρτοφυλακίου ανάθεσης, με αποκλειστική ομάδα διαχείρισης ανά χαρτοφυλάκιο.
Τα αποτελέσματα της στρατηγικής μας μετά από 4 χρόνια λειτουργίας είναι:
- Η διαχείριση χαρτοφυλακίων συνολικού ύψους 12,5 δισ. ευρώ σε όλες τις κατηγορίες μη εξυπηρετούμενων δανείων.
- Διευρυμένη πελατειακή βάση που περιλαμβάνει 8 επενδυτές και 3 μη συστημικές τράπεζες.
- Το γεγονός ότι είμαστε η πρώτη και μοναδική εταιρία διαχείρισης στην Ελλάδα με υψηλή αξιολόγηση από τον διεθνή οίκο αξιολόγησης Fitch.
Το επιχειρηματικό μας σχέδιο για το τρέχον έτος περιλαμβάνει την περαιτέρω αυτοματοποίηση των καθημερινών διαδικασιών και την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, ώστε αφενός να επιτύχουμε ευρύτερες οικονομίες κλίμακος και αφετέρου να αυξήσουμε την βελτίωση της παραγωγικότητας και αποδοτικότητας των εργαζομένων. Είναι ενδεικτικό να αναφέρω ότι μόνο για το 2022 έχει εγκριθεί προς αυτή την κατεύθυνση ένα σχέδιο 75 έργων.
Όσον αφορά στην διεύρυνση των εργασιών της εταιρίας, η Quant θα αναλάβει ένα χαρτοφυλάκιο στεγαστικών μη εξυπηρετούμενων δανείων ύψους 2,5 δις. ευρώ ενώ εκτιμώ ότι θα υπάρξουν ευκαιρίες, τόσο στις μη συστημικές τράπεζες, οι οποίες πρέπει να διαχειριστούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που έχουν, μέσα στην χρονιά, όσο και στην δευτερογενή αγορά.
Η Quant κινείται στρατηγικά και προς τις δύο αυτές κατευθύνσεις, έτσι ώστε, το 2022 να αυξήσει τα χαρτοφυλάκια υπό διαχείριση, σε πάνω από 15 δις. ευρώ.
- Πιστεύετε ότι με την επαυξημένη χρήση της τεχνολογίας, θα βελτιωθούν και οι προσφερόμενες στους δανειολήπτες προτάσεις για τη ρύθμιση οφειλών;
Όχι μόνο το πιστεύω αλλά θεωρώ ότι είναι μονόδρομος. Έχουμε υιοθετήσει καινοτόμες τεχνολογίες που βοηθούν να προσφέρουμε προτάσεις ρυθμίσεων στους δανειολήπτες που είναι αποδεκτές και βιώσιμες.
Η πρώτη τεχνολογική καινοτομία σχετίζεται με την «έξυπνη» ανάλυση των δεδομένων που προκύπτουν από την διαχείριση των δανείων (portfolio analytics).
Πιο συγκεκριμένα, έχουμε εισάγει μοντέλα προβλέψεων (predictive modelling) τα οποία αναλύουν τα δεδομένα και προβλέπουν το αποτέλεσμα της λύσης ρύθμισης με βάσει τα ιστορικά δεδομένα στο ίδιο ή σε ομοιογενή χαρτοφυλάκια.
Η δεύτερη τεχνολογική λύση που γίνεται σε συνεργασία με μία από τις θυγατρικές του ομίλου Qualco, σχετίζεται με την μαζική συλλογή δεδομένων από επίσημες, δημόσιες πηγές (πχ. ΓΕΜΗ), τα οποία διανθίζουν τα υπάρχοντα δεδομένα για τους δανειολήπτες μας, μέσω νέων τεχνολογιών Machine Learning και Βig Data με αποτέλεσμα να προσφέρουμε λύσεις με μεγαλύτερη βιωσιμότητα, έχοντας καλύτερη εικόνα για την οικονομική κατάσταση των δανειοληπτών μας.
Για την βελτίωση της επικοινωνίας των δανειοληπτών με την εταιρεία μας, δημιουργούμε μία εναλλακτική λύση με την ανάπτυξη μιας online ψηφιακής πλατφόρμας (portal), έτσι ώστε να έχουν την δυνατότητα να πληρώσουν, να αιτηθούν ρύθμιση οφειλής, κ.λπ. ανά πάσα στιγμή, μέσω του διαδικτύου.
Τέλος, εκτιμώ πως είναι εξαιρετικά σημαντικό όλες οι ρυθμίσεις να υλοποιούνται γρήγορα και χωρίς λάθη, λόγος για τον οποίο έχουμε υιοθετήσει τεχνολογίες που αυτοματοποιούν τις διαδικασίες (Robotics Process Automations).
- Πιστεύετε ότι οι εταιρείες διαχείρισης μπορούν να αναλάβουν ρόλο χρηματοδότη για την επανεκκίνηση προβληματικών, αλλά βιώσιμων, επιχειρήσεων;
Καθώς βάσει του νόμου 4354/2015 οι εταιρείες διαχείρισης μπορούν να αιτηθούν στην ΤτΕ αδειοδότηση για αναχρηματοδότηση επιχειρήσεων, θα ενδιέφερε την Quant μία αντίστοιχη άδεια;
Στο πλαίσιο του Ν. 4354, η αναχρηματοδότηση ενός μη εξυπηρετούμενου δανείου θεωρείται ένα από τα όπλα που έχουν οι διαχειριστές στην φαρέτρα τους, σαν εναλλακτική μορφή ρύθμισης προκειμένου μια επιχείρηση να απαλλαγεί οριστικά από το χρέος της.
Αντίθετα, ένας διαχειριστής δεν έχει την δυνατότητα να δώσει μία νέα χρηματοδότηση όπως μία Τράπεζα σαν μία πηγή παροχής ρευστότητας στην οικονομία, ούτε να χρηματοδοτήσει τον οφειλέτη ενός άλλου διαχειριστή.
Η Quant έχει στο πλάνο της το 2022 να καταθέσει σχετική αίτηση στην ΤτΕ, αφού όμως πρώτα διερευνήσει το θεσμικό πλαίσιο του Νόμου και καθορίσει την πιστωτική πολιτική που θα εφαρμόσει ώστε το πιστωτικό ρίσκο να είναι περιορισμένο.
- Ποια είναι η εικόνα για τις ανακτήσεις οφειλών από τις εταιρείες διαχείρισης; Πόσο έχουν επηρεαστεί οι τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή» από το «πάγωμα» των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης λόγω της πανδημικής κρίσης;
Το 2021, η Quant κατάφερε να πετύχει τόσο ρυθμίσεις όσο και ανακτήσεις παρόμοιες με αυτές του 2019, προ πανδημίας δηλαδή, και μάλιστα σε κάποια χαρτοφυλάκια ξεπεράσαμε τα επίπεδα του 2019.
Η ανάλυση των χαρτοφυλακίων λιανικής τραπεζικής μέσω των τεχνολογιών που ήδη ανέφερα, μας βοήθησε να υιοθετήσουμε πιο έξυπνες λύσεις ρύθμισης και πιο γενναίες αφέσεις χρέους σε συγκεκριμένα τμήματα χαρτοφυλακίου. Αντίστοιχα στα χαρτοφυλάκια επιχειρήσεων καταφέραμε να συμφωνήσουμε με πολύ περισσότερους οφειλέτες μας, λύσεις ρυθμίσεων που στην πορεία αποδεικνύονται βιώσιμες στην πλειοψηφία τους.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας στην αύξηση της βαθμού ανάκτησης είναι το ενδιαφέρον όλο και περισσότερων οφειλετών για την βελτίωση του πιστωτικού προφίλ τους, εν αναμονή της παροχής νέων χρηματοδοτήσεων από τις Τράπεζες.
Τέλος, θετικά συνεισέφεραν τα προγράμματα Γέφυρα Ι και ΙΙ, καθώς περίπου 75-80% των οφειλετών τήρησαν την ρύθμιση του προγράμματος.
Μιλώντας γενικότερα για την αγορά, οι ανακτήσεις και ρυθμίσεις οφειλών κινήθηκαν σε επίπεδα προ πανδημίας.
Όμως το αρνητικό πρόσημο στην εξίσωση έβαλε η παύση της αναγκαστικής εκτέλεσης, η οποία κυρίως λόγω της πανδημίας , διήρκησε περισσότερο από 15 μήνες κατά την διάρκεια των 2 τελευταίων ετών. Τα δικαστήρια άρχισαν να λειτουργούν υπό κανονικές συνθήκες από τον Σεπτέμβριο του 2021 αφήνοντας σε εκκρεμότητα πάρα πολλές νομικές ενέργειες που πρέπει ουσιαστικά να εκτελεστούν το 2022.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι παρόλο που οι ανακτήσεις κινήθηκαν σε θετικό επίπεδο, η επίδραση της μη εφαρμογής ένδικων μέσων οδήγησε τις τιτλοποιήσεις που έχουν ενταχθεί στον Ηρακλή σε υστέρηση σε σχέση με τα επιχειρηματικά τους σχέδια.
- Πώς θα καλύψουν οι εταιρείες διαχείρισης τους στόχους των επιχειρηματικών σχεδίων για τα οποία έχουν δεσμευτεί στους επενδυτές;
Όπως ήδη ανέφερα, σημαντικό ρόλο θα παίξει η διενέργεια πλειστηριασμών και η εκκίνηση νομικών ενεργειών για τα τμήματα των χαρτοφυλακίων στα οποία δεν είναι εφαρμόσιμη η συναινετική διευθέτηση.
Παράλληλα, οι διαχειριστές θα πρέπει να διατηρήσουν σε υψηλά επίπεδα τα ποσοστά ανάκτησης και ρυθμίσεων στην μερίδα των οφειλετών που είτε έχουν ρυθμίσει ήδη, είτε επιθυμούν να ανοίξουν το διάλογο για μία οριστική διευθέτηση του προβλήματος τους.
Θεωρώ ότι στο εγχείρημα αυτό, θα συνεισφέρουν σημαντικά οι πωλήσεις χαρτοφυλακίων, οι οποίες κατά την γνώμη μου θα έχουν δύο πιθανούς αγοραστές: τις Τράπεζες και την επενδυτική κοινότητα.
Για τις Τράπεζες, στόχος θα είναι τα χαρτοφυλάκια που περιέχουν ενήμερα ρυθμισμένα δάνεια και που έχουν εξυγιανθεί από τους διαχειριστές.
Για τους επενδυτές, στόχος θα είναι τα μικτά χαρτοφυλάκια δανείων που έχουν εξυγιανθεί, αλλά και κόκκινων.
Με αυτή την προσέγγιση, εξασφαλίζεται περαιτέρω η επιτευξιμότητα των στόχων των επιχειρηματικών σχεδίων χωρίς να κινδυνεύσουν οι κρατικές εγγυήσεις του Ηρακλή.