Η αξιολόγηση του εγχώριου προγράμματος ερευνών υδρογονανθράκων, υπό το φως του καινούριου «τοπίου» που δημιουργεί η ουκρανική κρίση για την τροφοδοσία της Ευρώπης με φυσικό αέριο, θα τεθεί επί τάπητος σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr σε σύσκεψη που θα πραγματοποιηθεί αύριο, Σάββατο, στο Μέγαρο Μαξίμου.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στη σύσκεψη θα δώσει το «παρών» η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθώς και οι επικεφαλής της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρίας Υδρογονανθράκων. Σκοπός είναι να επανεκτιμηθεί η πορεία εξέλιξης των ερευνών στη χώρα μας, στο πλαίσιο της επαναχάραξης συνολικά της ευρωπαϊκής ενεργειακής στρατηγικής (αλλά και της ελληνικής ειδικότερα) μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Με δεδομένο ότι κεντρικός πυλώνας αυτής της επαναχάραξης αποτελεί η σταδιακή απεξάρτηση από τις ρωσικές εισαγωγές φυσικού αερίου, όλα τα κράτη-μέλη επανεξετάζουν τρόπους για τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειάς τους με καύσιμο. Παράλληλα, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες μελετούν τον ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει και η αναθέρμανση του κλάδου upstream στην ενεργειακή απαγκίστρωση από τη Μόσχα.
Στο κάδρο της «πράσινης» μετάβασης
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Ελλάδα έχει ήδη προχωρήσει σε κινήσεις διεύρυνσης των πηγών προέλευσης αερίου, υπογράφοντας για παράδειγμα τον περασμένο Νοέμβριο Μνημόνιο Συνεργασίας με την Αίγυπτο για την επέκταση της διμερούς συνεργασίας των δύο χωρών στον τομέα του φυσικού αερίου, λίγες εβδομάδες πριν από την ανανέωση της σύμβασης προμήθειας της ΔΕΠΑ Εμπορίας με την αλγερινή Sonatrach.
Επίσης, η προοπτική προμήθειας καυσίμου από τη Ρουμανία βρέθηκε στο επίκεντρο της πρόσφατης επίσκεψης στη χώρα του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα. Κι αυτό γιατί η παραγωγή αερίου από το βαλκανικό κράτος αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, υπερκαλύπτοντας την εγχώρια κατανάλωση.
Επομένως, η επανεκτίμηση του ενδεχόμενου ρόλου του upstream αποτελεί λογική συνέχεια των παραπάνω κινήσεων. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι αυτό δεν σημαίνει ότι αλλάζει η βασική κατεύθυνση της ενεργειακής πολιτικής, η οποία είναι η ταχεία απανθρακοποίηση του μίγματος.
Ωστόσο, αυτό που εξετάζεται είναι αν σε αυτή την κατεύθυνση μπορεί να αποκτήσουν «χώρο» και οι έρευνες υδρογονανθράκων (και βέβαια η παραγωγή αερίου στην περίπτωση που εντοπιστούν κάποιο εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα). Ο λόγος είναι πως το φυσικό αέριο θα συνεχίσει να αποτελεί για εύλογο χρονικό διάστημα το «καύσιμο γέφυρα» προς την κλιματική ουδετερότητα, επηρεάζοντας καταλυτικά την ενεργειακή αυτονομία.
Κινητικότητα στις έρευνες
Σε κάθε περίπτωση η διερεύνηση του ρόλου του upstream, σε αυτό το νέο γεωστρατηγικό και ενεργειακό πλαίσιο, έρχεται σε μία περίοδο που παρατηρείται κινητικότητα στις έρευνες. Ενδεικτική περίπτωση η ολοκλήρωση τον Ιανουάριο των σεισμικών ερευνών στο «Μπλοκ 10» (Κυπαρισσιακό Κόλπος) από το ειδικό ερευνητικό σκάφος SW Cook, για λογαριασμό των ΕΛΠΕ. Το ίδιο σκάφος προχώρησε στη συνέχεια στην πραγματοποίηση σεισμικών ερευνών και στο οικόπεδο «Ιόνιο», που επίσης έχει παραχωρηθεί στα Ελληνικά Πετρέλαια.
Στην ανακοίνωσή της για την επιτυχημένη ολοκλήρωση των σεισμικών στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, η ΕΔΕΥ επισημαίνει ότι από προηγούμενες μελέτες και εκτιμήσεις Ελλήνων και διεθνών αναλυτών έχει προκύψει ότι η δυνητική αξία των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Ελλάδας θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα κύκλο εργασιών που υπερβαίνει τα 250 δισ. ευρώ, στηρίζοντας τη διαδικασία αντικατάστασης του άνθρακα από φυσικό αέριο στην ευρύτερη περιοχή και επιταχύνοντας τη μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό σύστημα χαμηλών ρύπων.
Στον αντίποδα, ωστόσο, η κοινοπραξία των Total, ExxonMobil και ΕΛΠΕ δεν προχώρησε στη διενέργεια σεισμικών καταγραφών τον φετινό χειμώνα στις δύο θαλάσσιες παραχωρήσεις ανοικτά της Κρήτης, κάτι που σύμφωνα με πληροφορίες οφείλεται κατά κύριο λόγο στον μη έγκαιρη ανεύρεση ερευνητικού σκάφους. Με βάση το χρονοδιάγραμμα της σύμβασης παραχώρησης των δύο μπλοκ, η κοινοπραξία θα χρειαστεί μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο να ζητήσει παράταση της πρώτης φάσης των ερευνών στην περίπτωση που ενδιαφέρεται να διατηρήσει τις δύο παραχωρήσεις. Σύμφωνα με όλες τις συγκλίνουσες ενδείξεις, ακόμη δεν έχει υποβληθεί ανάλογο αίτημα.