Επισήμως στην επόμενη φάση, αυτή του ανταγωνιστικού διαλόγου, περνούν οι έξι διαγωνισμών για τα κομβικά σιδηροδρομικά έργα συνολικού προϋπολογισμού 4 δισ. ευρώ. Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης η ΕΡΓΟΣΕ ανακοίνωσε ότι ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση των διαγωνισμών και ανοίγει ο δρόμος για την έναρξη της διαδικασίας του Ανταγωνιστικού Διαλόγου, επιβεβαιώνοντας πλήρως όσα ανέφερε πρόσφατα, σε συνεχή του ρεπορτάζ, το insider.gr για εξελίξεις σε αυτό το μέτωπο την περίοδο του Πάσχα και για «πράσινο φως» από το Δ.Σ. της ΕΡΓΟΣΕ.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο φορέας, που σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προωθούν ένα «φιλόδοξο» επενδυτικό πρόγραμμα για να συνδέσουν βασικούς λιμένες της Ελλάδα με το κεντρικό σιδηροδρομικό δίκτυο, ολοκλήρωσε την α’ φάση σε διάστημα 3 μηνών, καθώς υπενθυμίζεται ότι η υποβολή των φακέλων εκδήλωσης ενδιαφέροντος είχε εκκινήσει στα μέσα με τέλη Ιανουαρίου και ολοκληρώθηκε λίγες ημέρες μετά (αναλόγως διαγωνισμού και χρονοδιαγράμματος). Κατά συνέπεια, μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, όπως είχε αποκαλύψει το insider.gr, η διοίκηση Χρ. Βίνη ολοκλήρωσε το πρώτο μέρος των διαδικασιών.
Υπενθυμίζεται ότι στην εκδήλωση ενδιαφέροντος είχαν εμφανιστεί κατά βάση 3 κοινοπραξίες, οι ΑΒΑΞ - Alstom, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - Intrakat και ΕΛΛΑΚΤΩΡ - Μυτιληναίος, και για τα 6 projects, αν και στο τελευταίο, το μικρότερο (σύνδεση ΟΛΘ), είχαν δώσει το παρών 4 σχήματα καθώς ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Intrakat συμμετείχαν αυτόνομα.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΡΓΟΣΕ, ενέκρινε την Τετάρτη 20 Απριλίου 2022 τα Πρακτικά των έξι έργων, όπου επικυρώθηκε ο κατάλογος συμμετεχόντων στον Ανταγωνιστικό Διάλογο και η διαγωνιστική διαδικασία εισέρχεται στο επόμενο στάδιο, τον διάλογο με τους συμμετέχοντες οικονομικούς φορείς. Ταυτόχρονα, στην ίδια συνεδρίαση του ΔΣ εγκρίθηκε και η δημοπράτηση του Τεχνικού Συμβούλου που θα υποβοηθά την ΕΡΓΟΣΕ κατά τη διενέργεια του Ανταγωνιστικού Διαλόγου. Οι υπηρεσίες που θα παράσχει θα αφορούν σε θέματα αξιολόγησης μελετών, επιλογής τεχνικών μελετητικών λύσεων και σύνθεσης αυτών σε μια τελική βέλτιστη λύση, καθώς και στην υποστήριξη στην εκπόνηση των απαιτούμενων υποστηρικτικών μελετών κ.α.
Για την επιτυχημένη υλοποίηση του σχεδιασμού απαιτείται να πλαισιωθεί το έμπειρο προσωπικό της ΕΡΓΟΣΕ από το απαραίτητο εξιδεικευμένο στελεχιακό δυναμικό. Όπως έχει αποκαλύψει το insider, έρχονται διαγωνισμοί για 6 project managers (και νομικοί σύμβουλοι) και 1 Construction, με τους πρώτους να αναλαμβάνουν να υποβοηθήσουν την ΕΡΓΟΣΕ στα 6 έργα του ανταγωνιστικού διαλόγου και τον τελευταίο για τις υφιστάμενες εργολαβίες - συμβάσεις και τους πρόσφατους διαγωνισμούς (συνολικά όλα αυτά άνω των 500 εκατ. ευρώ) αλλά και τις νέες προκηρύξεις. Πρόκειται για διαγωνισμό ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ που αναμένεται άμεσα.
Όπως πολλές φορές έχει αναφέρει το insider, και για τα έξι σιδηροδρομικά έργα, η βέλτιστη τεχνική λύση θα καθοριστεί κατά τη διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου και ειδικότερα στο στάδιο διενέργειας διαλόγου με τους συμμετέχοντες υποψηφίους Αναδόχους των έργων, κατά το οποίο θα ληφθούν υπόψη και θα αξιοποιηθούν όλες οι διαθέσιμες μελέτες. Η εκπόνηση των απαιτούμενων οριστικών μελετών ή/ και μελετών εφαρμογής θα ολοκληρωθεί από τον Ανάδοχο που θα επιλεγεί για την κατασκευή του κάθε έργου.
Η δεύτερη φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας περιλαμβάνει δύο στάδια, τη διενέργεια διαλόγου και την υποβολή προσφορών. Κατά το στάδιο διενέργειας διαλόγου μεταξύ της ΕΡΓΟΣΕ και των υποψηφίων αναδόχων, θα καθοριστεί η βέλτιστη τεχνική λύση και θα αξιοποιηθούν όλες οι διαθέσιμες μελέτες. Η εκπόνηση των απαιτούμενων οριστικών μελετών θα ολοκληρωθεί από τον Ανάδοχο εκάστου έργου, ο οποίος θα προκύψει από την διαγωνιστική διαδικασία. Σημειώνεται ότι η συμμετοχή στον διάλογο αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη συμμετοχή των προεπιλεγέντων στο επόμενο στάδιο (υποβολή δεσμευτικών προσφορών). Βάσει παλιότερων εκτιμήσεων, η ΕΡΓΟΣΕ επιθυμεί να προχωρήσει τις διαδικασίες με όσο το δυνατόν ταχείς ρυθμούς, ώστε να υπάρχουν αποτελέσματα στα τέλη της χρονιάς και προσφορές στους πρώτους μήνες του 2023.
Η ΕΡΓΟΣΕ αφού επιλέξει τις λύσεις που ανταποκρίνονται κατά τον βέλτιστο τρόπο στις ανάγκες του κάθε έργου, θα εκκινήσει το επόμενο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας, για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών. Κριτήριο ανάθεσης των συμβάσεων αποτελεί η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά με βάση τη βέλτιστη σχέση ποιότητας – τιμής, η οποία εκτιμάται βάσει κριτηρίων, που συνδέονται με το αντικείμενο της υπό ανάθεσης σύμβασης.
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΡΓΟΣΕ, Χρήστος Βίνης, τόνισε σχετικά: «Ο Ανταγωνιστικός Διάλογος μπαίνει σε κίνηση. Η αξιοποίηση του συνιστά για την ΕΡΓΟΣΕ στρατηγική απόφαση υψίστης σημασίας. Στόχος, ο σχεδιασμός άρτιων τεχνικών έργων εθνικής εμβέλειας και η επιτάχυνση των διαδικασιών σε όλες τις φάσεις και τα στάδια υλοποίησης τους». Όπως είπε προ διμήνου σε σχετική ενημερωτική εκδήλωση η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ, υπό τον CEO, Χρ. Βίνη, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2023 εκτιμάται ότι θα έχουμε αναδόχους στα 6 μεγάλα σιδηροδρομικά έργα, αν και τα χρονοδιαγράμματα σε τέτοιου είδους μαζικά εγχειρήματα είναι σχετικά, ιδίως με τις αβεβαιότητες που υπάρχουν στο ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον.
Να επαναλάβουμε ότι πρόκειται για τα παρακάτω έξι (6) σιδηροδρομικά έργα:
i. ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΜΕ ΔΙΠΛΑΣΙΑΣΜΟ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ-ETCS ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ-ΟΡΜΕΝΙΟ (ύψους 1,07 δις ευρώ).
ii. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ – ΤΟΞΟΤΕΣ (προϋπολογισμού 1,68 δις ευρώ).
iii. ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥ 6ου ΠΡΟΒΛΗΤΑ ΛΙΜΕΝΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΟΥ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ύψους 53,4 εκατ. ευρώ).
iv. ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΔΙΠΛΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΚΙΑΤΟ – ΠΑΤΡΑ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΡΙΟ - ΝΕΟΣ ΛΙΜΕΝΑΣ ΠΑΤΡΩΝ (προϋπολογισμού 476,5 εκατ. ευρώ).
v. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΡΑΦΗΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ ΡΑΦΗΝΑΣ ΜΕ ΤΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ (ύψους 308,6 εκατ. ευρώ).
vi. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΜΒΟ ΚΟΡΩΠΙΟΥ ΕΩΣ ΤΟ ΛΑΥΡΙΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΛΙΜΕΝΑ ΛΑΥΡΙΟΥ (στα 390,5 εκατ. ευρώ).
Τα έργα συνδέουν τους λιμένες της Πάτρας, του Λαυρίου, της Ραφήνας, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης με το τρένο και ενισχύουν τη διασυνοριακή σιδηροδρομική σύνδεση με την υπόλοιπη νοτιοανατολική Ευρώπη. Στο σύνολο τους συνιστούν έργα με σημαντικό αναπτυξιακό αποτύπωμα για τη χώρα μας, που αναβαθμίζουν την ανταγωνιστικότητα των λιμένων και της ελληνικής οικονομίας.
Αναφορικά με τη χρηματοδότησή τους, θα αναζητηθούν κονδύλια από το χρηματοδοτικό πρόγραμμα Connecting Europe Facility (CEF) αλλά και από το νέο ΕΣΠΑ ή άλλα χρηματοδοτικά πλαίσια της Ε.Ε.. Επιπρόσθετα, όπως έχουμε αναφέρει, η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ θα προχωρά τις διαδικασίες (για μελέτες, χρηματοδότηση) στα πιο ώριμα έργα (π.χ. της Πάτρας κ.α.) σταδιακά ώστε να μη χάνεται χρόνος ενώ θα ακολουθεί κάθε περίπτωση αναλόγως ωρίμασης ώστε να αιτηθεί ο φορέας την απαιτούμενη χρηματοδότηση.
Τα σιδηροδρομικά έργα, που έχουν επιλεγεί και δημοπρατήθηκαν με Ανταγωνιστικό Διάλογο, αποτελούν σημαντικά σχεδιαζόμενα έργα για την ολοκλήρωση της εθνικής σιδηροδρομικής υποδομής, είναι δημόσια έργα στρατηγικής σημασίας για τη χώρα που επιτρέπουν τη σύνδεση κύριων λιμένων με το σιδηροδρομικό δίκτυο και ενισχύουν τη διασυνοριακή σιδηροδρομική σύνδεση με τα Βαλκάνια και τη νοτιοανατολική Ευρώπη, αποτελούν τμήμα ή διασυνδέονται με τον σιδηροδρομικό διάδρομο ΟΕΜ του ΔΕΔ-Μ και περιλαμβάνονται στο σχεδιασμό του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την προγραμματική περίοδο 2021-2027. Με την υλοποίησή τους αναμένεται να επιτευχθεί η αναβάθμιση του κύριου σιδηροδρομικού άξονα της χώρας, με κύρια χαρακτηριστικά τη βελτίωση της ασφάλειας, την αύξηση αξιοπιστίας του σιδηροδρόμου και κατά συνέπεια την προσέλκυση μεγαλύτερου μεταφορικού έργου σε σχέση με τα οδικά μέσα.
Ο Ανταγωνιστικός Διάλογος αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο για τη δημοπράτηση μεγάλων και πολύπλοκων έργων προσφέροντας:
· Επίσπευση της διαδικασίας ωρίμανσης των έργων,
· Διασφάλιση της αρτιότερης τεχνικής λύσης, ως αποτέλεσμα διαβούλευσης μεταξύ των διαγωνιζομένων,
· Δυνατότητα εφαρμογής καινοτόμων λύσεων,
· Ο Ανάδοχος γίνεται Κύριος της Μελέτης του έργου,
· Διασφάλιση τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης.
Τα συγκεκριμένα έργα θεωρούνται τεχνικά πολύπλοκα και ο καθορισμός των κατάλληλων προδιαγραφών και των όρων εκτέλεσης των συβάσεων κατασκευής τους δεν είναι δυνατόν να καθοριστεί µε ακρίβεια εκ των προτέρων, όπως απαιτεί η δημοπράτηση µε μειοδοτικό διαγωνισμό. Ο διάλογος µε τους συμμετέχοντες οικονομικούς φορείς, αποσκοπεί στην ανάλυση μίας ή και περισσότερων κατάλληλων και εφαρμόσιμων εναλλακτικών, επιτρέποντας την πλέον βέλτιστη τεχνικά και οικονομικά λύση.
