Στο προσκήνιο επανέρχεται ο διαχωρισμός του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ για φάρμακα, μετά τη δημοσίευση σε ΦΕΚ της απόφασης που καθορίζει τα ποσοστά που αντιστοιχούν σε κάθε μέρος της δαπάνης.
Υπενθυμίζεται ότι το υπουργείο Υγείας έκρινε αναγκαία τη θεσμοθέτηση του ξεχωριστού προϋπολογισμού μεταξύ Φαρμάκων Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ), τα οποία είναι κυρίως καινοτόμα φάρμακα για σοβαρές παθήσεις, και φαρμάκων κοινότητας, δηλαδή αυτών που διατίθενται από τα ιδιωτικά φαρμακεία, για τον έλεγχο και τη συγκράτηση της φαρμακευτικής δαπάνης. Eντούτοις, η εξέλιξη αυτή αφορά εκ των πραγμάτων και στην κατανομή της υπέρβασης της προϋπολογισθείσας δαπάνης για φάρμακα, η οποία επιστρέφεται από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις στο κράτος (clawback).
Σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση, που δημοσιεύτηκε την Τρίτη, από 1ης Ιανουαρίου 2022, η συνολική φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ, ύψους 2,088 δισ. ευρώ, επιμερίζεται σε δύο νέους κλειστούς προϋπολογισμούς και συγκεκριμένα: προϋπολογισμός 1,298 δισ. ευρώ για δαπάνη φαρμάκων κοινότητας και 790 εκατ. ευρώ για δαπάνη φαρμάκων υψηλού κόστους (ν. 3816/2010) (νοσοκομειακή και εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ), καθώς και των λοιπών φαρμάκων που χορηγούνται από τα φαρμακεία του Οργανισμού.
Βάσει των υπολογισμών, η κατανομή του προϋπολογισμού αντιστοιχεί σε 37,8% για ΦΥΚ (1Α και 1Β) και 62,2% για φάρμακα κοινότητας, επαληθεύοντας το σενάριο που διακινούταν το προηγούμενο διάστημα.
Τα τελικά ποσοστά, έτσι όπως διαμορφώνονται, δεν απέχουν πολύ από τις προτάσεις που κατατέθηκαν από πλευρές της φαρμακοβιομηχανίας, με την Πολιτεία να καταλήγει σε μία «μέση λύση».
Πρόταση της καινοτόμου φαρμακοβιομηχανίας, ήταν η αναλογία «60-40», με τον παράλληλο καθορισμό ενός μηχανισμού αναπροσαρμογής, από έτος σε έτος. Όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, τα καινούρια προϊόντα, ανήκουν σε ποσοστό άνω του 80-90% στις κατηγορίες 1Α και 1Β. «Αν αυτός ο προϋπολογισμός δεν έχει αυτή τη δυνατότητα αναπροσαρμογής, όσο περνούν τα χρόνια θα γίνεται ασφυκτικότερος του ασφυκτικού», τονίζουν μιλώντας στο Insider.
Πάντως, για το 2022, το «62-38» εκτιμάται ότι θα διατηρήσει το clawback περίπου στα επίπεδα των περασμένων ετών. Ωστόσο, όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, εάν η αναλογία δεν τροποποιηθεί τα επόμενα χρόνια, τα προϊόντα που θα πιέζονται περισσότερο θα είναι αυτά τα οποία εντάσσονται στον κλειστό προϋπολογισμό των ΦΥΚ, θέτοντας εν αμφιβόλω την πρόσβαση των ασθενών σε μελλοντικά ή ακόμα και παρόντα καινοτόμα φάρμακα. Σύμφωνα με πληροφορίες του Insider, η Πολιτεία δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο αναπρασαρμογής στα επόμενα έτη.
Πιο δίκαιος επιμερισμός
Με το διαχωρισμό του προϋπολογισμού ο επιμερισμός του clawback γίνεται πιο δίκαιος, αναφέρουν από την πλευρά τους παράγοντες από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία, η οποία διαθέτει στην αγορά φάρμακα χαμηλού κόστους. Άλλωστε αυτό ήταν και αίτημά της, με το επιχείρημα ότι η πιο γρήγορη αύξηση της δαπάνης προέρχεται από τα ΦΥΚ. «Αναγνωρίζουμε την ανάγκη για καινοτόμα φάρμακα, αλλά εφόσον τα κονδύλια δεν επαρκούν για να καλύπτουν τη δαπάνη, είναι δικαιότερο να υπάρχουν ξεχωριστοί προϋπολογισμοί και το clawback που αναλογεί στον καθένα από αυτούς», αναφέρει στέλεχος της αγοράς. Η πρόταση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας όσον αφορά στα ποσοστά ήταν το «65-35».
Σε κάθε περίπτωση, σύσσωμος ο κλάδος του φαρμάκου υποστηρίζει ότι το «σπάσιμο» του προϋπολογισμού δεν αποτελεί λύση στο πρόβλημα της υπέρβασης της φαρμακευτικής δαπάνης. Πάγια θέση του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) είναι ότι η χρηματοδότηση της δαπάνης είναι ανεπαρκής για να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες των ασθενών και απαιτείται αύξηση του προϋπολογισμού για φάρμακα, ο οποίος παραμένει σταθερός τα τελευταία 7 χρόνια, ενώ οι ανάγκες αυξάνονται. Παράλληλα, αναγκαία κρίνεται η εφαρμογή των διαρθρωτικών μέτρων που θα οδηγήσουν στον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης.
Photo: Shutterstock