Η κατασκευή των δύο μεγάλων εμπορικών κέντρων στην έκταση του Ελληνικού, δηλαδή των Vouliagmenis Mall και Riviera Galleria, συνολικού ύψους επένδυσης (capex) 480 εκατ. ευρώ, είναι το αντικείμενο των επόμενων μεγάλων διαγωνισμών που θα προκηρύξει η Lamda Development στη μεγάλη ανάπτυξη στο συγκεκριμένο «μέτωπο» της Αθηναϊκής Ριβιέρα.
Έσοδα 450 εκατ. ευρώ το 2023 – «Ξεπουλάνε» οι κατοικίες
Σχεδόν το σύνολο των κατοικιών που έχουν βγει προς πώληση (169 στον πύργο Riviera Tower, 28 παραθαλάσσιες βίλες και 115 στο συγκρότημα διαμερισμάτων και διπλοκατοικιών, Cove Residences) έχει διατεθεί. Μέχρι το τέλος του 2022 η Lamda θα έχει έσοδα (κυρίως από τις οικιστικές αναπτύξεις) περί τα 200 εκατ. ευρώ, ενώ έως το τέλος του 2023 τα έσοδα αναμένονται να φτάσουν αθροιστικά τα 450 εκατ. ευρώ (+250 εκατ. του χρόνου). «Είναι πέρα από κάθε προσδοκία, έχει συμβεί μόνο στο Ντουμπάι και αφού είχαν ξεκινήσει οι αναπτύξεις», τόνισε ο Οδυσσέας Αθανασίου, διευθύνων σύμβουλος της Lamda Development, μιλώντας για «οικοδομικό οργασμό» στο Ελληνικό τη διετία 2024 – 2025.
Ο Riviera Tower
Όσον αφορά στην κατασκευή του Riviera Tower (συνολική επένδυση 250 εκατ. ευρώ), του πρώτου «πράσινου» κτηρίου 200 μέτρων (Πύργος Κατοικιών) πάνω από τη θάλασσα (50 όροφοι) που θα υλοποιηθεί στη χώρα, θα την αναλάβει η κοινοπραξία Bouygues International – Intrakat η οποία είχε επιλεγεί, ως γνωστόν, έπειτα από διαγωνιστική διαδικασία αρχικά και ως Early Contractor Involvement (ECI). Η σχετική σύμβαση για την κατασκευή του πύργου (έργο της τάξεως των 180 με 190 εκατ. ευρώ) αναμένεται να υπογραφεί με την κοινοπραξία έως τα τέλη του έτους. Μέχρι τότε, και μάλλον άμεσα, θα επιλεγεί με διεθνή διαγωνισμό η εταιρεία που θα αναλάβει την θεμελίωση του Πύργου καθώς θα πρόκειται για μια πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα ανάπτυξη που απαιτεί θεμέλια 50 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης.
Τα παραπάνω ανέφερε χθες, μεταξύ άλλων, ο διευθύνων σύμβουλος της Lamda, Οδυσσέας Αθανασίου, παρουσιάζοντας την πρόοδο των εργασιών στο Ελληνικό. Όπως είπε οι εργασίες είναι εντός χρονοδιαγράμματος. «Όχι μόνο τηρουμένων των αναλογιών αλλά και γενικότερα βλέποντας το γενικότερο οικονομικό κλίμα, προχωράμε πολύ καλά, με δεδομένο το μέγεθος του έργου», σημείωσε σχετικά ο επικεφαλής της Lamda.
Εξασφαλισμένη χρηματοδότηση
Ο CEO της εισηγμένης επανέλαβε η εταιρεία είναι θωρακισμένη όσον αφορά στο χρηματοδοτικό σκέλος του project στo Ελληνικό γιατί έχει εξασφαλίσει το σύνολο της χρηματοδότησης της πρώτης φάσης που περιλαμβάνει επενδύσεις συνολικού ύψους 2,5 δις. ευρώ. Με βάση τον σχεδιασμό τα ίδια κεφάλαια για την πρώτη φάση είναι περίπου 25% (συμπεριλαμβάνονται τα 650 εκατ. ευρώ της ΑΜΚ, τα 550 εκατ. ευρώ από τις εκδόσεις ομολόγων), εκτιμάται ωστόσο ότι το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί στο 40 με 45%, λόγω των εσόδων από τις προπωλήσεις κατοικιών προσεχώς που θα περιορίσουν τον δανεισμό. Σημειώνεται ότι η Lamda έχει συμφωνήσει με τις τράπεζες ώστε να έχει «ανοιχτή γραμμή» χρηματοδότησης περίπου 1,2 δις ευρώ, εάν χρειαστούν αυτά τα κεφάλαια.
Οι κατοικίες
Για τον πύργο κατοικιών Riviera αναφέρθηκε ότι για τους 3 τελευταίους ορόφους ακόμα δεν έχουν «πέσει» τελικές υπογραφές, αλλά αυτό δεν σχετίζεται με έλλειψη ενδιαφέροντος αλλά με το ότι ακόμα δεν έχουν «κλειδώσει» οι συμφωνίες με τους υποψήφιους αγοραστές για το ποιους χώρους θα πάρει ο κάθε ένας. Ωστόσο, σύντομα αναμένονται οι υπογραφές.
Το 2023 επίσης θα βγουν προς πώληση οι κατοικίες που θα κατασκευαστούν σε ακόμα δύο σημεία στο κυρίως μέρος του πρώην αεροδρομίου (πάνω από την Ποσειδώνος) με μέση εκτιμώμενη τιμή πώλησης 5.000 - 6000 ευρώ ανά τ.μ. Αυτό σημαίνει ότι η τιμή ενός διαμερίσματος 70 τ.μ. θα κοστολογείται σε 350.000 ευρώ.
Πέραν των γνωστών οικιστικών αναπτύξεων του παραλιακού μετώπου, ο όμιλος προωθεί και νέες οικιστικές αναπτύξεις μέρος των οποίων θα δημιουργηθούν στο τμήμα του οικοπέδου κάτω από την Λεωφόρο Ποσειδώνος, ενώ ο κύριος όγκος αυτών στην πλευρά του ακινήτου του Μητροπολιτικού Πάρκου του Ελληνικού που συνορεύει με τον Άλιμο. Αναλυτικότερα προβλέπεται η δημιουργία ψηλών κτιρίων (50 μέτρα που υπολογίζονται σε 15 ορόφους), στα οποία περιλαμβάνονται περίπου 250 διαμερίσματα, αλλά και συμβατικές πολυκατοικίες 4-5 ορόφων (περίπου 500 διαμερίσματα). Οι μελέτες για τα εν λόγω συγκροτήματα ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη με τη διοίκηση του ομίλου να εκτιμά ότι θα έχει οικοδομικές άδειες για τις συγκεκριμένες αναπτύξεις έως τα τέλη του 2023-αρχές 2024 και θα τρέξει κατόπιν διαγωνισμούς για αναδόχους κατασκευαστές, ανοίγοντας μάλιστα χώρο και για μικρότερες εργολαβικές εταιρείες.
Πέραν των οικιστικών projects έως το τέλος του έτους αναμένονται 4 διαγωνισμοί για μερικές εκ των σημαντικότερων αναπτύξεων της πρώτης 5ετούς επενδυτικής φάσης. Ειδικότερα μέσα στον Οκτώβριο αναμένεται ο διαγωνισμός για τις αθλητικές εγκαταστάσεις και το Πάρκο (προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ), ενώ έπονται οι διαγωνισμοί για το εμπορικό κέντρο της Λεωφ. Βουλιαγμένης (προϋπολογισμού 350 εκατ. ευρώ), για το Marina Galleria (προϋπολογισμού 130 εκατ. ευρώ) αλλά και τον Πύργο Μικτής Χρήσης, επένδυση που υπολογίζεται να ξεπεράσει τα 200 εκατ. ευρώ.
Μέχρι στιγμής η συντριπτική πλειοψηφία των αγοραστών κατοικίας στο Ελληνικό είναι Έλληνες. Η Lamda θα ξεκινήσει επικοινωνιακές δράσεις για να πουλήσει οικιστικά στο εξωτερικό του χρόνου καθώς εκτιμά ότι για την αξιοπιστία του έργου θα πρέπει οι ξένοι να βλέπουν τα έργα να κατασκευάζονται.
Σε εκτέλεση είναι η είσπραξη του 20% του ποσού που υπολογιζόταν ότι θα έβαζε στο ταμείο η Lamda από την πώληση των κατοικιών. Στα τέλη Οκτωβρίου ξεκινά η είσπραξη, με προοπτική το μεγαλύτερο μέρος της διαδικασίας να έχει ολοκληρωθεί πριν από τα Χριστούγεννα. Με δεδομένο ότι έχουν κλειστεί συμφωνίες που αντιστοιχούν σε έσοδα 350 εκατομμυρίων, οι εισπράξεις από τις προκρατήσεις ανέρχονται σε 90 εκατ. ευρώ.
Βάσει του χρονοδιαγράμματος, έως τις 30 Μαρτίου του 2026, οι ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων του πρώτου και μοναδικού πύργου της Αθηναϊκής Ριβιέρα θα μετακομίσουν στον Riviera Tower.
Η υπογειοποίηση της Ποσειδώνος
Το βασικότερο έργο από αυτής της πρώτης φάσης υποδομής, ήτοι η υπογειοποίηση της Ποσειδώνος, κόστους περίπου 85 εκατ. ευρώ, έχει ξεκινήσει, με κατασκευαστή τον όμιλο ΑΒΑΞ που έχει αναλάβει τις υποδομές αυτές συνολικά, με προοπτική να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2024. Όπως σημειώθηκε, δεν θα χρειασθεί να γίνει διακοπή της κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια της κατασκευής του έργου.
Το πιο προχωρημένο έργο είναι το κτήριο των ΑΜΕΑ (συνολική επένδυση 15 εκατ. που θα καλυφθεί εξολοκλήρου από τη Lamda) το οποίο θα παραδοθεί προς χρήση το φθινόπωρο του 2023 «με το κλειδί στο χέρι», δηλαδή με πλήρη λειτουργικότητα.
Τα κόστη
Σχετικά με την αύξηση του κόστους στις κατασκευές ο κ. Αθανασίου είπε πως κινείται στην περιοχή του 10 με 15% (αύξηση μέσα σε ένα έτος, σε 12μηνη βάση). Πρόσθεσε πως ένα μεγάλο τμήμα της θα μετακυλήσει στους αγοραστές ακινήτων, όπως ήδη έχει αναφέρει και άλλη φορά η εταιρεία. Πάντως, οι πωλήσεις των condos στο παράκτιο μέτωπο δείχνουν πως οι αγοραστές απορρόφησαν την αύξηση του κόστους. Βέβαια, τα πρώτα πολυτελή projects απευθύνονται σε αγοραστές υψηλού εισοδήματος, επομένως τα επόμενα έργα είναι το πραγματικό τεστ για την απορρόφηση των ανατιμήσεων.
Τα νέα Malls, τα παλιά και το ΧΑ
Ο διαγωνισμός για την επιλογή της τεχνικής εταιρείας που θα κατασκευάσει το Vouliagmenis Mall (capex 350 εκατ.) θα εκκινήσει περίπου σε ενάμιση μήνα και θα ακολουθήσει ο επόμενος για το Riviera Galleria (capex 130 εκατ.). Διαγωνισμός θα προκηρυχθεί και για τη δημιουργία της πρώτης φάσης του πάρκου.
Τα δύο νέα εμπορικά κέντρα θα αποτελέσουν τα assets της θυγατρικής Lamda Malls, μαζί με τα 4 υφιστάμενα (The Mall Athens, Mediterranean Cosmos, Golden Hall και McArthurGlen) και πιθανώς ένα ακόμα. Ο κ. Αθανασίου είπε χθες ότι εξετάζεται ακόμα μια προσθήκη εμπορικού κέντρου στο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας. Η Lamda Malls εκτιμάται ότι θα έχει χαρτοφυλάκιο αξίας 1,3 δις. ευρώ που θα αποφέρει ετησίως λειτουργικά κέρδη (EBITDA) περί τα 150 εκατ. ευρώ. Η αποτίμηση των υφιστάμενων Malls (3+1), δίχως αυτά του Ελληνικού, εκτιμάται σε περίπου 700 εκατ. ευρώ.
Εκτός απρόοπτου η εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο θα γίνει το Φθινόπωρο του 2023 και στόχος είναι να αποδίδει εξαρχής τους μετόχους της μέρισμα. Ο πρώτος κύκλος των συμφωνιών μίσθωσης των δύο εμπορικών κέντρων στο Ελληνικό θα ολοκληρωθεί έως τον επόμενο Ιούνιο. Ο κ. Αθανασίου έκανε λόγο για ενδιαφέρον από πλευράς ξένων ενώ αναφέρθηκε ότι ήδη για τα 2 εμπορικά κέντρα στο Ελληνικό υπάρχουν προμισθώσεις για το 65% περίπου των χώρων, ενώ υπάρχει αισιοδοξία και για τους υπόλοιπους καθώς παρατηρείται έντονο ενδιαφέρον και από γνωστά brands.
Ξενοδοχειακά projects
Σε ό,τι αφορά τα ξενοδοχειακά projects στο παλιό αεροδρόμιο, στα τέλη Νοεμβρίου ανακοινώνεται ο operator του ενός από τα δύο ξενοδοχεία που θα αναπτύξει η ΤΕΜΕΣ του ομίλου Κωνσταντακόπουλου σε συνεργασία με τη Lamda, όπως και το όνομα του αρχιτεκτονικού γραφείου που θα επιμεληθεί το σχεδιασμό του ξενοδοχείου δυτικά της μαρίνας του Αγίου Κοσμά. Υπενθυμίζεται ότι οι δύο όμιλοι έχουν συμφωνήσει σε κοινή επένδυση 300 εκατομμυρίων για δύο επώνυμα ξενοδοχεία και παραθεριστικές κατοικίες, μέσω SPVs των οποίων το 70% θα ελέγχει η ΤΕΜΕΣ.