Ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά συνολικά έξι σημαντικά deals έχουν ανακοινωθεί από τις αρχές του έτους στον κλάδο των σούπερ μάρκετ, καθώς η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται στο μέτωπο της οικονομίας, στη σκιά της πληθωριστικής κρίσης, αναγκάζει σε αναδιάταξη δυνάμεων των κλάδο της οργανωμένης λιανικής στη χώρα μας.
Το πληθωριστικό κύμα, η ενεργειακή κρίση και ο πόλεμος στην Ουκρανία συντηρούν ένα περιβάλλον αυξημένης αβεβαιότητας, οδηγώντας τον κλάδο των σούπερ μάρκετ να αναζητήσει «ασπίδα» προστασίας μέσα από συνέργειες, προκειμένου οι αλυσίδες να οχυρωθούν, αλλά και να είναι σε θέση να διαχειριστούν τις προκλήσεις της επόμενης μέρας. Σε αυτό το ιδιαίτερα απαιτητικό περιβάλλον, οι «μεγάλοι» παίκτες στο λιανεμπόριο τροφίμων επαναπροσδιορίζουν τη στρατηγική τους, ενώ το ουσιαστικό παιχνίδι περνάει στους «μικρούς» του κλάδου. Και αυτό γιατί μπορεί να στάθηκαν επάξια στα πόδια τους στη διάρκεια της πανδημίας, ωστόσο ο πληθωρισμός που καλπάζει και η άνευ προηγουμένου ενεργειακή κρίση ναρκοθετούν πλέον ανοιχτά όχι μόνο την καθημερινή τους λειτουργία, αλλά και την επιβίωσή τους. Η ανησυχία για την επαύριο των μικρών αλυσίδων είναι εκείνη που οδηγεί τις συζητήσεις για συνέργειες στο χώρο.
«Θα δούμε εξελίξεις στο μέλλον», δήλωνε στους δημοσιογράφους τον περασμένο Μάιο ο πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της METRO AEBE, Αριστοτέλης Παντελιάδης, διαβλέποντας σημαντικά περιθώρια συγκέντρωσης στην ελληνική αγορά των σούπερ μάρκετ. «Υπάρχουν πολλές μικρές και μεσαίες αλυσίδες σούπερ μάρκετ που πήραν μεν ανάσα στο ξέσπασμα της πανδημίας, δυσκολεύονται δε στην τρέχουσα συγκυρία, λόγω του υπέρογκου ενεργειακού κόστους», σχολίαζε χαρακτηριστικά.
Παράγοντες της αγοράς επιβεβαιώνουν πως «ανακατεύεται» για τα καλά η τράπουλα στα σούπερ μάρκετ, καθώς τα νέα δεδομένα απαιτούν από τις αλυσίδες της οργανωμένης λιανικής γρήγορα αντανακλαστικά, ταυτόχρονη διαχείριση πολλαπλών κρίσεων και άμεση μετάβαση στην ψηφιακή εποχή. Η νέα εποχή άλλωστε προμηνύει μεγάλες αλλαγές στη λειτουργία του κλάδου, μπροστά στη γενικευμένη αβεβαιότητα που προκαλεί το κύμα ακρίβειας και το οποίο ρίχνει βαριά τη σκιά του στην κατανάλωση, περιορίζοντας τους όγκους πωλήσεων στα σούπερ μάρκετ.
Οι δύο κινήσεις ματ του Μασούτη
Μόλις πριν από μερικά 24ωρα έγινε γνωστό ότι η βορειοελλαδίτικη αλυσίδα Μασούτης προχώρησε στην εξαγορά της εταιρείας Αφοί Ιωάννου Δεναξά ΕΠΕ που εδρεύει στη Σαντορίνη. Η Μασούτης γνωστοποίησε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού την απόκτηση του ελέγχου καταστημάτων χονδρικής και λιανικής πώλησης της Αφοί Ιωάννου Δεναξά ΕΠΕ, τα οποία βρίσκονται σε Σαντορίνη, Μύκονο και Αττική. Με το εν λόγω deal, η αλυσίδα Μασούτης πετυχαίνει την επέκταση της παρουσίας της σε Αττική και νησιωτική χώρα, ενώ το όφελος σε επίπεδο τζίρου θα είναι επιπλέον 20 εκατ. ευρώ.
Η απόκτηση της Αφοί Ιωάννου Δεναξά ΕΠΕ δεν είναι η πρώτη για τη Μασούτης το 2022. Η βορειοελλαδίτικη αλυσίδα ήταν εκείνη που άνοιξε τον χορό των deals στα σούπερ μάρκετ της περιφέρειας για φέτος, ανακοινώνοντας τον περασμένο Φεβρουάριο πως προχωρά σε στρατηγική συνεργασία με τη συνεταιριστική αλυσίδα ΣΥΝΚΑ, με παρουσία σε Κρήτη, Αιγαίο και Κέρκυρα. Μέσω της εν λόγω εξαγοράς, η Μασούτης εξασφάλισε ένα σημαντικό «εισιτήριο» εισόδου στην κρητική αγορά, καθώς και σε αρκετά νησιά της χώρας.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού άναψε τον περασμένο Μάιο το «πράσινο φως» στο πολυαναμενόμενο deal Μασούτης – ΣΥΝΚΑ, το οποίο οδήγησε στη δημιουργία ενός νέου εταιρικού σχήματος με την επωνυμία «ΣΥΝΚΑ Κρήτης Υπεραγορές Α.Ε.», στην οποία η Μασούτης συμμετέχει με το 50% των μετοχών και ο συνεταιρισμός με το αντίστοιχο 50%. Ο συνεταιρισμός έχει την πλειοψηφία στο Διοικητικό Συμβούλιο του νέου εταιρικού σχήματος και το management, ενώ οι μέτοχοι του συνεταιρισμού εξακολουθούν να διατηρούν τα δικαιώματά τους, έχοντας ενεργή συμμετοχή σε στρατηγικές αποφάσεις του ΣΥΝΚΑ. Με το εν λόγω deal δημιουργείται ένα πανελλαδικό δίκτυο περισσότερων από 400 καταστημάτων, με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 1,1 δισ. ευρώ, εξασφαλίζοντας ευρεία πρόσβαση σε γεωγραφικές περιοχές στις οποίες μέχρι πρότινος δεν υπήρχε παρουσία και απασχολώντας περισσότερους από 9.500 εργαζόμενους.
Δύο εξαγορές μέσα σε 36 ημέρες από την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός
Πλώρη για απανωτά ρεκόρ φαίνεται πως έχει βάλει η αλυσίδα σούπερ μάρκετ ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, προχωρώντας σε δύο εξαγορές μέσα σε διάστημα μικρότερο των 40 ημερών. Στις 5 Οκτωβρίου η Κρητικός ανακοίνωσε την εξαγορά της κρητικής αλυσίδας σούπερ μάρκετ Μαθιουδάκης. Μεταβάλλοντας τις ισορροπίες στους «μικρομεσαίους» του κλάδου του οργανωμένου λιανεμπορίου, η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός αποκτά τα 17 καταστήματα του ομίλου Μαθιουδάκης σε Χανιά, Ρέθυμνο και Ηράκλειο και ενισχύει σημαντικά την παρουσία της στην Κρήτη. Πλέον θα δραστηριοποιείται στην κρητική αγορά με 25 καταστήματα, αφού διέθετε ήδη οκτώ καταστήματα στο νησί. Η συμφωνία περιλαμβάνει τη σταδιακή εξαγορά των καταστημάτων τα οποία έως το τέλος του 2022 θα επαναλειτουργούν με το εμπορικό σήμα της Κρητικός, εφαρμόζοντας την εταιρική ταυτότητα, το όραμα και τις αξίες του ομίλου, ενώ η εξέλιξη αυτή υπολογίζεται να αυξήσει κατά 20 εκατ. ευρώ τον προβλεπόμενο τζίρο του ομίλου. Η νέα αυτή εξαγορά, όπως ακριβώς και οι προηγούμενες, εντάσσεται στο πλαίσιο της στρατηγικής ανάπτυξης της εταιρείας με στόχο την παρουσία της σε κάθε γειτονιά της Ελλάδας για την κάλυψη των αναγκών των νοικοκυριών ακόμη και σε απομακρυσμένα χωριά.
Ήταν τέλη Αυγούστου, μόλις 36 ημέρες νωρίτερα, όταν η Κρητικός ανακοίνωσε ότι εξαγοράζει τον όμιλο σούπερ μάρκετ Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες, ενισχύοντας σημαντικά την παρουσία της σε Βόρεια Ελλάδα και Κρήτη και εντάσσοντας στο δυναμικό της, τα 52 εταιρικά καταστήματα του ομίλου, αλλά και τη διαχείριση των εμπορικών σημάτων Ελληνικά Μάρκετ, Πρόοδος Μάρκετ, Ήλιος Μάρκετ και Γρήγορα, μαζί με το ευρύτατο δίκτυο των 300 καταστημάτων τους.
«Πατάει γερά» στα Γιάννενα πλέον η Σκλαβενίτης
Λίγο πριν το Πάσχα έπεσαν οι υπογραφές της συμφωνίας της Σκλαβενίτης με την τοπική αλυσίδα SEP Markets Παπαδόπουλος που δραστηριοποιείται στα Ιωάννινα. Με την εν λόγω συμφωνία η αλυσίδα Σκλαβενίτης επέκτεινε το δίκτυο καταστημάτων στην αγορά των Ιωαννίνων, όπου διατηρούσε μόλις δύο καταστήματα. Η συμφωνία αφορούσε αποκλειστικά στην ένταξη εννέα σημείων στο δίκτυο καταστημάτων της Σκλαβενίτης στην ηπειρωτική πόλη, τα οποία αύξησαν σε 11 συνολικά τα καταστήματα της αλυσίδας Σκλαβενίτης στα Ιωάννινα. Στα εννέα καταστήματα της SEP Markets Παπαδόπουλος που εντάχθηκαν στη Σκλαβενίτης απασχολούνταν συνολικά 160 άτομα.
Στην Πίτσιας τρία καταστήματα της Μαζί Markets
Όπως επίσης έγινε γνωστό τον περασμένο Απρίλιο, η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Πίτσιας, με έδρα την Πιερία, απέκτησε τρία καταστήματα της Μαζί Markets, προκειμένου να ισχυροποιήσει την παρουσία της σε σημεία όπου μέχρι πρότινος δεν είχε «πατήσει πόδι». Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα κατάστημα στη Θεσσαλονίκη και ακόμη δύο στη Βέροια, τα οποία άλλαξαν επωνυμία – αποκτώντας το brand της Πίτσιας – πριν την έναρξη του καλοκαιριού. Η αλυσίδα Πίτσιας ξεκίνησε το 1973 από το μικρό μπακάλικο των Φωτεινών για να φτάσει να θεωρείται σήμερα μια σύγχρονη αλυσίδα σούπερ μάρκετ της περιφέρειας.
Πώς κινήθηκαν οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ τους τελευταίους μήνες
Στο μεταξύ, ανοδικά κινήθηκαν οι τζίροι των σούπερ μάρκετ τους τελευταίους μήνες, γεγονός που ωστόσο αποδίδεται κατά κύριο λόγο στις ανατιμήσεις που καταγράφονται σε μια ευρεία γκάμα προϊόντων.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα πριν από μερικά 24ωρα η NielsenIQ, η περίοδος επιστροφής των παιδιών στο σχολείο τον Σεπτέμβριο (back-to-school) κινήθηκε σημαντικά θετικά, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, για το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων.
Συγκεκριμένα, τις εβδομάδες πριν και μετά το άνοιγμα των σχολείων ο συνολικός τζίρος στο οργανωμένο λιανεμπόριο παρουσιάστηκε αυξημένος κατά 11,1%, ενώ αν εξαιρεθούν τα ανοίγματα νέων καταστημάτων, η ανάπτυξη στο συνολικό καλάθι ήταν ελαφρώς πιο μετριοπαθής στο 9,7%. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή σε αυτή τη θετική τάση είχαν οι ταχυκίνητες κατηγορίες (FMCGs), οι οποίες παρουσίασαν βελτιωμένο τζίρο κατά 11,8%, ενώ θετικά επίσης κινήθηκαν τόσο οι κατηγορίες των φρέσκων προϊόντων επί ζυγίω (+10,8%) καθώς και του Bazaar (+3,8%).
Ειδικότερα για τα FMCGs, παρά την ανάπτυξη του τζίρου (+11,8%) στο σύνολο της αγοράς, οι όγκοι πωλήσεων παρουσίασαν σημαντικά μικρότερο ποσοστό ανάπτυξης, στο +0,7%, υποδηλώνοντας ότι ο αυξημένος τζίρος προέρχεται από πληθωριστικές αναπροσαρμογές των τιμών, για το σύνολο των ταχυκίνητων κατηγοριών. Ειδικότερα, κατηγορίες που συνδέονται με το άνοιγμα των σχολείων, όπως Γάλα, Μπισκότα, Χυμοί, Γραφική Ύλη, παρουσίασαν σημαντική ανάπτυξη, με τις περισσότερες να αναπτύσσονται με διψήφιο ρυθμό. Ενδεικτικά αναφέρονται το συσκευασμένο ψωμί στο +29,2%, η Γραφική Ύλη στο +14,7%, τα Δημητριακά στο +11,6% και οι συσκευασμένοι χυμοί στο +8,2%.
Θετικά ήταν τα μηνύματα που εξέπεμψε το λιανεμπόριο τροφίμων και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ειδικότερα, ο συνολικός τζίρος της αγοράς για την ηπειρωτική Ελλάδα, την Κρήτη, αλλά και τα νησιά, αυξήθηκε κατά +11,0% κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, μια τάση, η οποία ήταν πολύ πιο υψηλή σε σχέση με εκείνη που σημειώθηκε στην αγορά τους πέντε πρώτους μήνες του έτους (-0,2%). Σημαντικό να τονιστεί είναι το γεγονός ότι ο μοχλός ανάπτυξης της αγοράς κατά τους πρώτους πέντε μήνες του 2022 ήταν καθαρά πληθωριστικός, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες καταγράφηκε και αύξηση της ζήτησης. Όπως είναι αναμενόμενο, οι περιοχές που παρουσίασαν τα μεγαλύτερα ποσοστά αύξησης στις πωλήσεις τους είναι αυτές που προσελκύουν περισσότερους τουρίστες, όπως η Κρήτη (+16%), τα νησιά (+15,8%) και η Πελοπόννησος (+12%).