Το βήμα για την αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων αναμένεται να κάνουν την ερχόμενη εβδομάδα οι τράπεζες, ανακοινώνοντας μικρές αυξήσεις της τάξεως του 0,10% - 0,15%.
Οι ανακοινώσεις που αναμένονται στο ξεκίνημα της εβδομάδας έρχονται μετά από τις έντονες πιέσεις που δέχονται οι τράπεζες τον τελευταίο μήνα και ειδικά μετά την τρίτη αύξηση επιτοκίων από την ΕΚΤ κατά 0,75%, να περάσουν την αύξηση των επιτοκίων και στις καταθέσεις και όχι μόνο στα δάνεια.
Προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος φυγής καταθέσεων στο εξωτερικό, αλλά και να αποκατασταθεί η αδικία εις βάρος των καταθετών και δη των μικρών, οι οποίοι παλεύουν με το κύμα ακρίβειας ελέω πληθωρισμού και με την ραγδαία αύξηση του ενεργειακού κόστους, η κυβέρνηση πήρε ανοιχτά θέση για το θέμα των επιτοκίων. Τόσο ο οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης, όσο και ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας κάλεσαν τις τράπεζες να προχωρήσουν σε αυξήσεις των επιτοκίων καταθέσεων.
Οι πιέσεις προς τις τράπεζες ξεκίνησαν από τους πελάτες τους που βλέπουν, από τον περασμένο Ιούλιο, το κόστος του χρήματος να ανεβαίνει σημαντικά με τις αυξήσεις των επιτοκίων στα δάνεια και από την άλλη πλευρά, το κόστος των καταθέσεων για τις τράπεζες να παραμένει αμετάβλητο και πολύ κοντά σε μηδενικά επίπεδα. Τα επιτόκια των δανείων, εφόσον είναι κυμαινόμενα - και αυτή είναι η πραγματικότητα για την συντριπτική πλειοψηφία των δανείων – αναπροσαρμόζονται άμεσα με κάθε αύξηση επιτοκίου της ΕΚΤ. Από τον Ιούλιο και στη συνέχεια τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, τα κυμαινόμενα επιτόκια έχουν ενισχυθεί κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, ανεβάζοντας υπέρογκα το ποσό της μηνιαίας δόσης των δανείων, πρωτίστως των στεγαστικών, που καλούνται να πληρώσουν οι δανειολήπτες. Και οι αυξήσεις αναμένεται να συνεχιστούν, με την επόμενη κίνηση από την ΕΚΤ να έρχεται τον Δεκέμβριο.
Τα ολοένα εντεινόμενα παράπονα των καταθετών προέρχονταν όχι μόνο από τους μικροκαταθέτες, αλλά και από τους μεγαλοκαταθέτες, οι οποίοι άρχισαν να διερευνούν επιλογές στο εξωτερικό για υψηλότερες αποδόσεις, χτυπώντας καμπανάκι για τον κίνδυνο εκροών καταθέσεων στο εξωτερικό. Και αυτό διότι η ψαλίδα των ελληνικών επιτοκίων καταθέσεων δεν είναι μεγάλη μόνο συγκριτικά με τα επιτόκια των δανείων, αλλά επίσης και με τα επιτόκια που πληρώνουν άλλες τράπεζες της Ευρώπης για την άντληση καταθέσεων.
Ενδεικτικά, στη Γαλλία το επιτόκιο των προθεσμιακών καταθέσεων διαμορφώνεται στο 1,12%, στην Ιταλία στο 1,16% και στην Ολλανδία στο 1,84%. Στην Ελλάδα, το επιτόκιο προθεσμιακών καταθέσεων διαμορφώνεται σε 0,14%, με το επιτόκιο των στεγαστικών δανείων στο 3,36% και το επιτόκιο των καταναλωτικών στο 10,96%. Σημειώνεται ότι υψηλότερο επιτόκιο από την Ελλάδα στα στεγαστικά δάνεια (3,46%) έχουν μόνο η Λιθουανία και η Λετονία και στα καταναλωτικά η Μάλτα, η Λετονία και η Σλοβακία. Όλες οι παραπάνω χώρες πληρώνουν υψηλότερο επιτόκιο στις καταθέσεις. Χαμηλότερο επιτόκιο στις καταθέσεις, αλλά επίσης και χαμηλότερα επιτόκια στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων σε σύγκριση με την Ελλάδα, έχουν η Κύπρος (επιτόκιο προθεσμιακών καταθέσεων 0,11%, επιτόκιο στεγαστικών δανείων 2,96%, επιτόκιο καταναλωτικών δανείων 3,59%) και η Πορτογαλία (καταθέσεις 0,05%, στεγαστικά 2,23%, καταναλωτικά 6,67%).
Υπό την πίεση της κυβέρνησης και την δυσαρέσκεια των καταθετών, οι ελληνικές τράπεζες θα προχωρήσουν σε αυξήσεις των επιτοκίων καταθέσεων, ωστόσο οριακές (0,10% - 0,15%). Όπως έχει γράψει το insider.gr https://www.insider.gr/epiheiriseis/248636/trapezes-me-blemma-stin-ekt-… , η υπερβάλλουσα ρευστότητα, ύψους 50,7 δισ. ευρώ, που διαθέτουν οι ελληνικές τράπεζες τις κάνει απρόθυμες να πληρώσουν υψηλότερα επιτόκια για να αντλήσουν περισσότερη ρευστότητα.
Επιπλέον, όπως έγραψε το insider.gr, οι τράπεζες έχουν να προσφέρουν εναλλακτικά προϊόντα υψηλότερων αποδόσεων στους πελάτες τους, ενώ εκτιμούν πως δεν απειλούνται από φυγή καταθέσεων, καθώς ευνοϊκότερα επιτόκια με τις ξένες τράπεζες μπορούν να διαπραγματευθούν στην πραγματικότητα 10 – 20 μεγάλες επιχειρήσεις και εφοπλιστές.
