Λίγους μόλις μήνες μετά τις ραγδαίες εξελίξεις στο «μέτωπο» της Intrakat, όπου άλλαξε η μετοχική και διοικητική σύνθεση της εισηγμένης με την αποχώρηση Σ. Κόκκαλη (αν και η Intracom διατήρησε άνω του 5% και συμμετείχε στην πρόσφατη ΑΜΚ των 100 εκατ. ευρώ) βρισκόμαστε ενώπιον μίας ακόμα, ίσως πιο… σημειολογικής ανακατάταξης στον κατασκευαστικό κλάδο, με το «πωλητήριο» της ΕΛΛΑΚΤΩΡ στην ΑΚΤΩΡ και τις αποκλειστικές διαπραγματεύσεις με την πλευρά Wade Adams – Δ. Κούτρα, για την οποία εδώ και μήνες (αλλά και συνεχώς) έχετε ενημερωθεί από το insider.gr.
Κινήσεις οι οποίες, μαζί με κάποιες που έγιναν στο μεσοδιάστημα και προφανώς θα έρθουν στο προσεχές διάστημα, επανακαθορίζουν τις ισορροπίες στον τομέα των κατασκευών (και όχι μόνο) και «ξαναφτιάχνουν το παζλ στον χώρο», όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν στελέχη του κλάδου. Γιατί, όπως υποστηρίζουν, αναμένονται νέες διεργασίες που δεδομένο είναι ότι θα αλλάξουν εκ νέου τα δεδομένα.
Η δυναμική και το «ανακάτεμα της τράπουλας»
Όπως από πέρυσι είχε αναφέρει, προ των ανακατατάξεων πέρυσι τον Ιούλιο στην Intrakat, ολοένα και «ανακατεύεται η τράπουλα» στον ευρύτερο τομέα των κατασκευών – υποδομών (συν τον ενεργειακό χώρο με επίκεντρο τις ΑΠΕ), που έχει αποκτήσει μια δυναμική που μάλλον δύσκολα θα εξαντληθεί με τις εξελίξεις στον ΑΚΤΩΡ.
Για κάποιες πλευρές, φαίνεται ότι αποτελεί δέλεαρ ότι ο κλάδος έχει επανέλθει στο επίκεντρο της δημοσιότητας, καθώς ήδη έχουν προχωρήσει διαγωνισμοί για μεγάλα έργα (δημόσια, ΣΔΙΤ, ιδιωτικά projects κ.α.), ενώ οι ισχυροί του χώρου θα διεκδικήσουν μερίδιο από μια «πίτα» άνω των 30-40 δισ. ευρώ, αν συνυπολογιστούν τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ, οι ιδιωτικές επενδύσεις, οι αποκρατικοποιήσεις κ.α., σε πλήθος δραστηριοτήτων (οδικά, σιδηροδρομικά, ενέργεια, απορρίμματα, ακίνητα κ.α.). Όπως κατά καιρούς έχουμε αναδείξει, το ενδιαφέρον των επενδυτών για τον κλάδο έχει επανακάμψει και συνδέεται με τις μεγάλες υποδομές που έρχονται αλλά και το τεράστιο υφιστάμενο συνολικό ανεκτέλεστο υπόλοιπο υπογεγραμμένων και προς υπογραφή συμβάσεων που έχουν ήδη «μαζέψει» οι πέντε ισχυροί όμιλοι, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ – ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΑΒΑΞ, Mytilineos και Intrakat το οποίο προσεγγίζει τα 13 δισ. ευρώ. «Πακέτο» τεράστιο, όταν μόλις προ ολίγων ετών οι διοικήσεις των γκρουπ μιλούσαν για απουσία έργων και δύσκολη συγκυρία, και το οποίο θα φτάσει σε ακόμα πιο δυσθεώρητα ύψη αν συνυπολογίσουμε τους δεκάδες διαγωνισμούς Σύμπραξης Δημοσίου ή Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), στις συμβάσεις παραχώρησης (π.χ. ΒΟΑΚ), τα σιδηροδρομικά έργα των 4,5 δισ. ευρώ, τα projects του ΤΑΙΠΕΔ ή του Ταμείου Ανάκαμψης, έργα ύδρευσης και άρδευσης κ.α.
Για άλλους (βλέπε ΕΛΛΑΚΤΩΡ – Χόλτερμαν) μάλλον ο τομέας παραμένει ερωτηματικό και «βαρίδι», ή έστω εκτός στρατηγικού σχεδιασμού. Μέσα σε αυτό το τοπίο, κάποιοι σχεδιάζουν κινήσεις ενίσχυσης σε όλα τα επίπεδα (εξαγορές, αναπτύξεις, μεταγραφές στελεχών κ.α.), άλλοι ανασχεδιάζουν τα πλάνα τους και εστιάζουν σε συγκεκριμένους τομείς στις υποδομές και άλλοι επιχειρούν την είσοδό τους στον χώρο ή την επιστροφή τους σε παλιές «αγάπες» (Wade Adams – Δ. Κούτρας, με τους Κύπριους να αποτελούν επί της ουσίας new entry στα ελληνικά δρώμενα και το ιστορικό στέλεχος να γυρίζει στο γκρουπ από το οποίο έφυγε την περίοδο αδελφών Καλλιτσάντση - Εξάρχου, πριν και αυτοί αποχωρήσουν με την έλευση Reggeborgh – Χόλτερμαν).
Αναζήτηση ισορροπιών εν όψει έργων πολλών δισ. ευρώ
Όλα όσα εκτυλίσσονται όμως (ή και έρθουν) προφανώς θα αλλάξουν τις ισορροπίες και στον τομέα των έργων υπό την έννοια ότι είτε ενδέχεται να αλλάξουν συσχετισμοί και στοχεύσεις στην διεκδίκηση διαγωνισμών (που «τρέχουν» ή έπονται) είτε και σε projects που ήδη έχουν δημοπρατηθεί και ανατεθεί. Γιατί είναι δεδομένο ότι οι 5 ισχυροί του χώρου, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, ΑΚΤΩΡ, INTRAKAT, ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ διεκδικούν ή έχουν αναλάβει μεγάλα έργα, σε όλα τα πεδία, είτε αυτόνομα είτε, όμως, και σε κοινοπραξίες. Κατά συνέπεια, οι αλλαγές ενδέχεται να επανακαθορίσουν και τις σχέσεις μεταξύ των γκρουπ, να αναζητηθούν και βρεθούν νέες ισορροπίες κι ενώ στην κυβέρνηση (υπ. Υποδομών & Μεταφορών) επιθυμούν να προχωρήσουν «εργοτάξια» και διεργασίες (σε διαγωνισμού 10 δισ. ευρώ) με τις λιγότερο δυνατόν αναταράξεις.
Άρα, το προσεχές διάστημα αναμένεται «πυκνό ζυμώσεων» και σε αυτό το πεδίο, καθώς όλοι θα θέλουν να πάρουν το μεγαλύτερο δυνατό «μερίδιο της πίτας» των δις ευρώ που δημοπρατείται και χρειάζονται… «λεπτές κινήσεις». Άλλωστε, είτε θα κληθούν να υλοποιήσουν έργα (οι ΑΚΤΩΡ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, Intrakat συμμετέχουν σε πολλές κοινοπραξίες με άλλα γκρουπ, π.χ. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Μυτιληναίος ή και ΑΒΑΞ, οδικά έργα, σιδηροδρομικά, κτηριακά, γήπεδο ΠΑΟ, φράγματα, ΣΔΙΤ, Παραχωρήσεις κ.α.). Μόλις αυτές τις ημέρες ο υπουργός Υποδομών & Μεταφορών, Κ. Καραμανλής, αναφέρθηκε (σε συνέντευξή του) στα μεγάλα έργα υποδομής (οδικά, σιδηροδρομικά, αντιπλημμυρικά, υδρευτικά-αρδευτικά, κτιριακά λιμενικά και έργα αεροπορικών μεταφορών), που σχεδιάζονται και υλοποιούνται σε όλη την χώρα, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2030, προϋπολογισμό σχεδόν 28 δισ. ευρώ.
Αλλάζουν το τοπίο οι εξελίξεις σε ΕΛΛΑΚΤΩΡ – ΑΚΤΩΡ, Intrakat
Στο «μέτωπο» των ΕΛΛΑΚΤΩΡ – ΑΚΤΩΡ (ανεκτέλεστο 2,7 δις ευρώ συν νέα έργα που έρχονται αλλά και αυτά στα οποία έχει μειοδοτήσει), όπως έχει αποκαλύψει το insider.gr, βρισκόμαστε σε περίοδο αποκλειστικών διαπραγματεύσεων ώστε να ολοκληρωθούν οι δαιδαλώδεις νομικοί έλεγχοι κι ενώ, όπως λέγεται στην αγορά, σχεδόν υπάρχει ήδη η συμφωνία με Κούτρα – Wade Adams (υπήρχαν πάντως 1-2 ακόμα ενδιαφερόμενοι, όπως η Intrakat υπό τον Αλ. Εξάρχου). Οι επόμενες ημέρες – εβδομάδες θα είναι καθοριστικές. Αλλά, όπως έχουμε αναφέρει, στο γκρουπ ΕΛΛΑΚΤΩΡ μάλλον δεν περιορίζονται στο να «αποχωριστούν» τον τεχνικό τομέα (που είχε ζημίες αλλά εσχάτων επιχειρήθηκε το «συμμάζεμά» του σε οικονομικό – επιχειρησιακό τομέα).
Όπως έχουμε αναφέρει, στο «τραπέζι» έχει πέσει η πώληση του υπόλοιπου 25% στις ΑΠΕ (προτιμώμενος επενδυτής η Motor Oil, αλλά μπορεί κι άλλος να μπεις σφήνα, με τον όμιλο Βαρδινογιάννη όμως να μπορεί να «ματσάρει» την προσφορά), του περιβαλλοντικού τομέα (ΗΛΕΚΤΩΡ, με πιθανό ενδιαφερόμενο τη Motor Oil, που πάντως απέκτησε τη Thalis), ενώ ουδείς αποκλείει κάποια στιγμή στο μέλλον να εξετάσει το μέλλον ακόμα και του τομέα παραχωρήσεων όπου όμως έχει σταθερές ροές από διόδια (και πληρωμές διαθεσιμότητας όπου προβλέπεται) αν και το που θα καταλήξει η νέα 25ετής σύμβαση για την Αττική Οδό θεωρείται «κλειδί» για τον κλάδο συνολικά. Τα ακίνητα, μέσω και REDS, προφανώς και αποτελούν πόλο έλξης για τον Ολλανδό βασικό μέτοχο, όπως έχουμε αναφέρει.
Η Intrakat, υπό νέα μετοχική και διοικητική ομάδα, ολοκλήρωση πετυχημένα την ΑΜΚ των 100 εκατ. ευρώ (με καλή πορεία και στο χρηματιστηριακό ταμπλό) μέσω της οποίας οι βασικοί μέτοχοι, καθώς και άλλα χαρτοφυλάκια, έδειξαν την εμπιστοσύνη στην κατασκευαστική εταιρεία. Η διοίκηση της εισηγμένης, επί της ουσίας «έκλεισε», προφανώς επιτυχημένα, έναν πρώτο κύκλο στην εισηγμένη (σχεδόν 7μήνου, από τον Ιούλιο 2022), βάζοντας ψηλά τον πήχη της ενίσχυσης κεφαλαιακά αλλά και επιχειρηματικά. Οπότε, η αγορά αναμένει τις επόμενες κινήσεις σε κατασκευές, παραχωρήσεις/ΣΔΙΤ, ενέργεια και ακίνητα (τουρισμό), σε Ελλάδα και εκτός των συνόρων, αλλά και τι θα γίνει με τυχόν νέους στόχους εξαγοράς. Μπορεί να μην τα κατάφερε με την περίπτωση εξαγοράς της ΑΚΤΩΡ, αλλά οι στόχοι δεν λείπουν, όπως και οι συνεργασίες σε έργα και διαγωνισμούς (από άλλους ισχυρούς, έως την ΤΕΚΑΛ).
Τα άλλα μέλη της «Big 5»
Από κει και πέρα βέβαια, στα άλλα μέλη της «Big 5», καθώς εσχάτως οι πιο σημαντικές (μετοχικά και όχι μόνο) εξελίξεις επικεντρώθηκαν πέριξ των Intrakat και ΑΚΤΩΡ, επίσης δεν έλειψαν οι ζυμώσεις. Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ παραμένει το «ισχυρό χαρτί» των υποδομών με ανεκτέλεστο που προσεγγίζει τα 5 δισ. ευρώ και επενδυτικό πρόγραμμα στα 6 δισ. ευρώ, δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε τα περί μεγάλων αναπτύξεων και projects του γκρουπ (Εγνατία οδός, αεροδρόμιο Καστέλι, IRC – Καζίνο Ελληνικού κ.α.) αλλά και τις διεργασίες περί επικείμενης πώλησης της ενεργειακής θυγατρικής στις ΑΠΕ (Τέρνα Ενεργειακή) που θα δώσει τεράστια ρευστότητα στην εισηγμένη (που ενισχύθηκε με μεταγραφές στελεχών αλλά και ψάχνει για στόχους). Προφανώς και διεκδικεί σχεδόν το σύνολο των διαγωνισμών που «βγαίνουν», σε όλα τα μέτωπα, έχοντας πλέον «απλώσει αποτύπωμα» και σε άλλες υποδομές (λιμάνια, αεροδρόμια, καζίνο κ.α.).
Η Μυτιληναίος, ως γνωστόν, εισέρχεται σε νέο κύκλο και μοντέλο που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τον διαχωρισμό στους τομείς Κατασκευών και Παραχωρήσεων/ΣΔΙΤ (με ανεκτέλεστο 1,5 δισ. ευρώ και κεφαλαιακή «προίκα» 1 δισ. ευρώ εκ των οποίων 300 εκατ. ευρώ σε κατατεθειμένο μετοχικό κεφάλαιο και 700 εκατ. ευρώ σε εγγυητικές πάσης φύσεως), έχοντας όμως πλέον παρουσία σχεδόν σε όλα τα πεδία των υποδομών (δημόσια οδικά έργα και ΣΔΙΤ, φράγματα, κτηριακά, γήπεδα, ιδιωτικά έργα, συμμετοχή σε διαγωνισμούς Παραχωρήσεων αλλά και των ΤΑΙΠΕΔ, Υπερταμείου κ.α.). Στοχεύοντας σε δημιουργία συνεργειών και αξιοποίηση ευκαιριών, περαιτέρω βελτίωσης εσωτερικής λειτουργίας, απλοποίηση του equity story για να ξεκλειδώσει «κρυμμένη» αξία.
Η ΑΒΑΞ συνεχίζει να διαθέτει ανεκτέλεστο σχεδόν στα 2,3 δισ. ευρώ (με τα νέα έργα), ολοκλήρωσε έναν βασικό κύκλο αποεπένδυσης από συμμετοχές (π.χ. με τη Volterra, αλλά και σε συμβάσεις παραχώρησης, όπως στη Γέφυρα Ρίο – Αντίρριο που κρίθηκε ότι ωρίμασε) και θα φανεί αν έπονται και άλλες κινήσεις, μείωσε τον δανεισμό, βελτίωσε το μικρό κέρδος και εξασφάλισε κεφάλαια, εστιάζοντας πλέον στη Γραμμή 4 του Μετρό Αθήνας, σε επιλεκτικές επιλογές συμμετοχής σε διαγωνισμούς (αν και κατεβαίνει στους περισσότερους) και βέβαια σε ΣΔΙΤ/Παραχωρήσεις. Πολλά έχουν γραφτεί περί ενδιαφέροντος άλλων ομίλων για την απόκτησή της, ωστόσο, η διοίκησή της σε κάθε τόνο τα διαψεύδει.