Στην υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας για την κατασκευή του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, προχωρούν σήμερα Ελλάδα και Βουλγαρία, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης του Προέδρου της βουλγαρικής δημοκρατίας, Ρούμεν Ράντεφ, στη χώρα μας.
Το MoU αφορά την προοπτική αναβίωσης του ενεργειακού πρότζεκτ που «ναυάγησε» το 2011, με αντίστροφη ωστόσο ροή, ώστε να μεταφέρει πετρέλαιο από την Ελλάδα στη Βουλγαρία. Στόχος είναι να ανεφοδιάζεται η Βουλγαρία με «μαύρο χρυσό» μη ρωσικής προέλευσης, παρακάμπτοντας τα Στενά του Βοσπόρου.
Στον αγωγό είχε αναφερθεί σε ομιλία του σε πρόσφατο ενεργειακό συνέδριο ο Βούλγαρος Πρόεδρος, επισημαίνοντας ότι το έργο είναι απαραίτητο για να λαμβάνει πετρέλαιο από όλο τον κόσμο τόσο το μοναδικό διυλιστήριο της χώρας, όσο και άλλες εγκαταστάσεις διύλισης που βρίσκονται επίσης στη Μαύρη Θάλασσα.
Η Βουλγαρία έχει λάβει από την Κομισιόν διετή εξαίρεση από την απαγόρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις εισαγωγές ρωσικού αργού, η οποία αποφασίστηκε με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ωστόσο, η μεταφορά του καυσίμου με πλοία που θα διασχίζουν τα Στενά του Βοσπόρου καθίσταται αντιοικονομική, κατά τα τέλη διέλευσης έχουν αυξηθεί σημαντικά, φτάνοντας πλέον σε δυσθεώρητα επίπεδα και καθιστώντας ολοένα και πιο ακριβή τη χρήση των Στενών από τάνκερ. Παράλληλα, δεν λείπουν και τα κρούσματα εγκλωβισμού δεκάδων πλοίων στα Στενά.
Απεξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο
Η εξαίρεση λήγει το 2024. Το διυλιστήριο καλύπτει την τροφοδοσία της βουλγαρικής αγοράς με το 75% περίπου των υγρών καυσίμων που καταναλώνει.
Χάρις στη σχεδιαζόμενη υποδομή, το πετρέλαιο θα μπορεί να καταφθάνει στην πόλη της Θράκης ακτοπλοϊκώς, προερχόμενο από οποιαδήποτε σχετική εγκατάσταση φόρτωσης τάνκερ ανά την υφήλιο. Έτσι, θα βοηθήσει τη γειτονική χώρα (και κατά συνέπεια συνολικά την Ε.Ε.) να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη Ρωσία και στον κλάδο των υγρών καυσίμων.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, την πρόθεση του Ομίλου Κοπελούζου να εμπλακεί στην «αναβίωση» της ενεργειακής υποδομής, είχε αποκαλύψει στους εκπροσώπους του Τύπου ο πρόεδρος του Ομίλου, Δημήτρης Κοπελούζος, μιλώντας στους εκπροσώπους του Τύπου στο περιθώριο της εκδήλωσης για τον νέο ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό στην Αλεξανδρούπολη, η οποία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, 14 Ιανουαρίου.
Υπενθυμίζεται ότι ο Όμιλος Κοπελούζου έδινε το παρών στην ελληνική κοινοπραξία η οποία λάμβανε μέρος στο κοινοπρακτικό σχήμα που είχε δημιουργηθεί το 1998, για την υλοποίηση του αρχικού πρότζεκτ. Η κοινοπραξία, στην οποία συμμετείχαν επίσης ο Όμιλος Λάτση και τα ΕΛΠΕ (νυν Helleniq Energy), είχε αναλάβει την εκπόνηση της Μελέτης Σκοπιμότητας και Βασικού Σχεδιασμού του έργου.
Μικρότερη δυναμικότητα
Ο αγωγός θα ακολουθεί την ίδια όδευση με το αρχικό έργο, μήκους 288 περίπου χιλιομέτρων. Έτσι, θα διασχίζει 127 χιλιόμετρα εντός της ελληνικής επικράτειας και 161 χλμ. επί βουλγαρικού εδάφους.
Ωστόσο, αναμένεται να έχει μικρότερη δυναμικότητα μεταφοράς καυσίμου, και επομένως μικρότερη διατομή, αφού πλέον θα εξυπηρετεί διαφορετικές ανάγκες. Όπως είχε αναφέρει ο επικεφαλής του Ομίλου Κοπελούζου,, προβλέπεται να μεταφέρει 10 εκατ. τόνους αργού μη ρωσικής φυσικά προέλευσης από την Ελλάδα προς Βουλγαρία, όταν το αρχικό πρότζεκτ προέβλεπε τη μεταφορά 35-50 εκατ. τόνων από το Μπουργκάς στην Αλεξανδρούπολη.
Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του Έλληνα υπουργού Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, αν προχωρήσει το έργο, θα αναβαθμίσει τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου και πυλώνα ενεργειακής ασφάλειας για όλη την Ευρώπη. Επίσης, το πρότζεκτ έχει μεγάλη σημασία σε ό,τι αφορά τα οικονομικά στοιχεία.
Το αρχικό σχέδιο, για το οποίο το 2007 Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρωσία είχαν υπογράψει συμφωνία κατασκευής του αγωγού, προέβλεπε τη μεταφορά αργού πετρελαίου, προέλευσης από την Κασπία Θάλασσα, στην Αλεξανδρούπολη. Το πρότζεκτ ναυάγησε οριστικά το 2011, με την επίσημη ανακοίνωση της Βουλγαρίας για την αποχώρησή της.
