Μπορεί να μην είναι απολύτως σαφές και ευδιάκριτο ποιο ποσοστό από το συνολικό ανεκτέλεστο των 5 ισχυρότερων κατασκευαστικών ομίλων που προσεγγίζει, με τα προς υπογραφή έργα, τα 12 -13 δισ. ευρώ, «στηρίζεται» σε αμιγώς ιδιωτικά έργα, projects για λογαριασμό τρίτων και συμμετοχές σε κοινοπραξίες για αναπτύξεις που δεν έχουν σχέση με δημόσια έργα, ΣΔΙΤ και παραχωρήσεις, ωστόσο, στελέχη του κλάδου των υποδομών εκτιμούν ότι σημαντικό μέρος του χαρτοφυλακίου των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΕΛΛΑΚΤΩΡ (ΑΚΤΩΡ), ΑΒΑΞ, INTRAKAT, ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ εμπεριέχει τέτοιου είδους επενδύσεις, αν και υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανά γκρουπ.
Ίσως να μην φτάνουν απαραιτήτως τα μεγέθη που αθροίζουν τα άλλα «κομμάτια» του ανεκτέλεστου, ωστόσο, θεωρείται δεδομένο ότι διαδραματίζουν μεγάλο ρόλο στο τεχνικό και χρηματοοικονομικό προφίλ των ομίλων, με την υποσημείωση ότι ανάμεσα στις εταιρείες και τους ιδιώτες υπάρχουν διαφορετικά περιθώρια επαφών, διαπραγματεύσεων και ζυμώσεων για τον καθορισμό των budgets και των... αναπροσαρμογών, σε σχέση με τα έργα δημοσίου τομέα ή άλλες συμβάσεις.
Η «μαγιά» των projects
Δεν είναι ίσως υπερβολή, αν συνυπολογιστούν τόσο μεγάλες επενδύσεις (π.χ. Ελληνικό) όσο και ιδιωτικές αναπτύξεις σε κτίρια γραφείων σε Αττική και όχι μόνο, ξενοδοχεία (π.χ. στο κέντρο της Αθήνας, στην Αθηναϊκή Ριβιέρα κ.α.), τουριστικά συγκροτήματα (ανά την Ελλάδα), logistics (όχι μόνο στην Αττική), ανακατασκευές παλιότερων κτιρίων, αναπλάσεις εμπορευματικά κέντρα κ.α. ότι δημιουργείται «μαγιά» μερικών δισ. ευρώ συνολικά, με τα έργα αυτά να απαιτούν τη συνδρομή των κορυφαίων εργοληπτικών ομίλων. Η μεγάλη ζήτηση για σύγχρονες εγκαταστάσεις και υποδομές, η ανάπλαση μεγάλων εκτάσεων σε διάφορα σημεία του λεκανοπεδίου, αποτελούν βασικούς κινητήριους μοχλούς της αγοράς των ιδιωτικών έργων. Στο πλαίσιο αυτό, οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι διεκδικούν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο, ενισχύοντας το κατασκευαστικό τους αντικείμενο κατά αρκετές δεκάδες ή εκατοντάδες, ανά περίσταση, εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο.
Βέβαια, είναι άλλο πράγμα το σύνολο μιας επένδυσης και άλλο το αμιγώς τεχνικό κόστος που «μετράει» στο ανεκτέλεστο ενός γκρουπ. Και πάλι, όμως, δεν πάει να αποτελεί μια «τονωτική ένεση» για τα κατασκευαστικά γκρουπ.
Το μείγμα και η... προσοχή
Σε κάθε περίπτωση, προ ημερών, ο επικεφαλής του ισχυρότερου ομίλου υποδομών ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Γ. Περιστέρης, μιλώντας σε αναλυτές επ’ ευκαιρία της δημοσίευσης οικονομικών αποτελεσμάτων 2022, στάθηκε ιδιαίτερα, ως προς τον κλάδο της Κατασκευής, όπου η εισηγμένη διαθέτει ένα ισχυρό ανεκτέλεστο 5,3 δισ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένων των προς υπογραφή έργων που έχει εξασφαλίσει), ο κ. Περιστέρης, στην απόλυτα πειθαρχημένη εκτέλεση των έργων αλλά και στο γεγονός ότι η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει προστατεύσει το περιθώριο κέρδους της κατασκευής, καθώς για έργα τρίτων έχει δώσει πολύ προσεχτικά και συντηρητικά διαμορφωμένες προσφορές, στα ιδιωτικά έργα έχει υπογράψει συμβάσεις που ενέχουν συγκεκριμένες προβλέψεις για ενδεχόμενη διαφοροποίηση του κόστους, ενώ ένα μεγάλο μέρος από τα έργα που εκτελεί αποτελούν δικές της επενδύσεις (Αεροδρόμιο στο Καστέλι, IRC Ελληνικό, κλπ.).
Και αναφερόμαστε στο γκρουπ καθώς είναι εξ αυτών που ξεχωρίζει στη σύναψη συμφωνιών με μεγάλες εταιρείες αναπτύξεων ακινήτων, έχοντας συνεργαστεί πολλές φορές με Dimand (Πύργος Πειραιά και όχι μόνο), Prodea, Noval και άλλες, ενώ συμμετέχει και στα projects του Ελληνικού.
Προφανώς, βέβαια, μεγάλη κινητικότητα υπάρχει και άλλα γκρουπ που «χτυπάνε» ιδιωτικές αναπτύξεις σε Αθήνα και Περιφέρεια, αν και είναι αλήθεια ότι εσχάτως τα κτηριακά έργα αποτελούν «καυτή πατάτα» λόγω και της ανόδου των τιμών στα οικοδομικά υλικά (μαζί με κόστος ενέργειας, πληθωρισμό, έλλειψη εργατικών χεριών κ.α.). Κατά συνέπεια, κι ενώ προωθούνται έργα σχεδόν 15 δισ. ευρώ μόνο από το υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών για δημόσια έργα, ΣΔΙΤ / Παραχωρήσεις, projects που σχετίζονται με ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης κ.λπ., είναι μια πρόκληση κατά πόσο οι ιδιωτικές επενδύσεις θα συνεχίζουν να αποτελούν «θεμέλιο» ανάπτυξης για τις κατασκευαστικές εταιρίες και βέβαια, υπό ποιους χρηματοοικονομικούς όρους.
