Ροή
Πριν από λίγες ημέρες η LAMDA ανακοίνωσε τη σημαντική ενίσχυση της λειτουργικής κερδοφορίας EBITDA των Εμπορικών της Κέντρων στο Q1 2023 με κέρδη 20,9 εκατ. ευρώ που σηματοδοτούν νέο ιστορικό ρεκόρ τριμήνου (+36% έναντι του 2022). Τα 3 «παλιότερα» Εμπορικά Κέντρα (The Mall Athens, Golden Hall, Mediterranean Cosmos) εμφάνισαν σημαντική αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας EBITDA, επιτυγχάνοντας νέο ιστορικό ρεκόρ για την περίοδο του Α’ τριμήνου με κέρδη 18,5 εκατ. ευρώ (αυξημένα 20% σε συγκρίσιμη βάση έναντι του Α’ Τριμήνου 2022 και 12% υψηλότερα σε συγκρίσιμη βάση έναντι του προηγούμενου ρεκόρ το Α’ Τρίμηνο 2019), ενώ το πιο «φρέσκο» Designer Outlet Athens είχε επίσης θετική συνεισφορά με 2,4 εκατ. κέρδη EBITDA (υπενθυμίζεται ότι το Designer Outlet Athens ενοποιείται από την 06.08.2022).
Ωστόσο, ο όμιλος δεν έχει μείνει σε αυτά τα εμπορικά projects. Το αποτύπωμα της LAMDA Development θα μεγαλώσει με την ανέγερση και λειτουργία δύο ακόμα εμπορικών χώρων στη μεγάλη ανάπλαση του Ελληνικού. Ο λόγος για το Vouliagmenis Mall, που αναμένεται να γίνει με την ολοκλήρωση της ανέγερσής του, το μεγαλύτερο και πιο καινοτόμο εμπορικό κέντρο της Ευρώπης, σηματοδοτώντας μία νέα εποχή στις αγορές και την ψυχαγωγία, αλλά και τη Riviera Galleria, το «κόσμημα», όπως ήδη χαρακτηρίζεται, της παράκτιας ανάπλασης του Ελληνικού, όπου οι κορυφαίες προτάσεις αγορών, υψηλής γαστρονομίας και ψυχαγωγίας δημιουργούν τον απόλυτο προορισμό πολυτέλειας, δίπλα στη θάλασσα.
Μέχρι σήμερα, 3 χρόνια δηλαδή νωρίτερα από την έναρξη λειτουργίας, σύμφωνα με πηγές, η ζήτηση για τα Εμπορικά Κέντρα του Ελληνικού, το Vouliagmenis Mall και το Riviera Galleria, έχουν ξεπεράσει κάθε προσδοκία. Ειδικότερα για το Vouliagmenis, η πληρότητα έχει ξεπεράσει το 50% ενώ για το τέλος του 2023 ακούγεται ότι θα έχει πλησιάσει το 70%. Αντίστοιχα για το Riviera Galleria, ξεπερνά το 20% ενώ στο τέλος του έτους αναμένεται να φτάσει το 50%. Στοιχεία που είναι αποκαλυπτικά για τη μεγάλη εμπιστοσύνη των retailers και τον τρόπο που έχουν «αγκαλιάσει» τα νέα, υπό δημιουργία, Εμπορικά Κέντρα του μεγάλου έργου του Ελληνικού.
Η πορεία προς το ΧΑ
Όπως πάντως προ εβδομάδων αποκάλυψε το insider.gr, είναι πολύ πιθανό η αναμενόμενη πορεία προς το Χρηματιστήριο της Lamda Malls, δηλαδή του φορέα που θα έχει υπό την «ομπρέλα» του τις συμμετοχές της εισηγμένhς σε εμπορικά κέντρα, σε πρώτη φάση τα υφιστάμενα (The Mall Athens, Mediterranean Cosmos, Golden Hall, Designer Outlet Athens) και προσεχώς τα projects του Ελληνικού (Vouliagmenis Mall, Riviera Galleria κ.α.), να εκκινήσει νωρίτερα του αρχικού σχεδιασμού. Με την κίνηση αυτή να αναμένεται να προσελκύσει επενδυτικό ενδιαφέρον (θεσμικό και όχι μόνο), με την εταιρεία να προσδοκά την άντληση σημαντικής ρευστότητας από την IPO ώστε να ενισχύσει τη χρηματοοικονομική «δύναμη πυρός» (ακόμα και να χρηματοδοτήσει τα εμπορικά projects στο Ελληνικό αν χρειαστεί) και την αγορά να προσβλέπει σε μερίσματα και ικανοποιητικές αποδόσεις από μια δραστηριότητα που αφενός έχει θετικό πρόσημο, αφετέρου μελλοντικά θα ενισχυθεί με νέα projects (του Ελληνικού). Τα Malls έχουν αξία άνω του 1 δισ. ευρώ και απόδοση (yield) 7,5%, όπως σημειώνεται και σε εταιρική παρουσίαση (7% του The Mall, 8,8% του Med. Cosmos, Golden Hall 7,70%, Designer Outlet Athens 7,15%).
Πώς όμως η εταιρεία κατόρθωσε να φτάσει εδώ σήμερα;
Όλα ξεκίνησαν το 2005 όταν η LAMDA Development αποκτούσε το πρώτο Mall στην Αθήνα. Αυτή ήταν η αρχή της ανοδικής πορείας που μέσα στην επόμενη δεκαετία θα εκτόξευε την εταιρεία στη θέση του ηγέτη, αλλά και θα σηματοδοτούσε την αλλαγή σελίδας στη χώρα μας για τα Εμπορικά Κέντρα. Άλλωστε ήταν εκείνη η χρονιά, το 2005, που η έννοια του Μall, μέσω του Τhe Mall Athens της LAMDA, ήρθε στην Ελλάδα.
Τα χρόνια που μεσολάβησαν η LAMDA απέκτησε τρία ακόμα Εμπορικά Κέντρα φέρνοντας στη χώρα μας, αλλά και στην Ευρώπη συνολικά, μια ακόμα καινοτομία: την έννοια του integrated mall, μέσω του Golden Hall, όπου λειτουργούν το Μουσείο των Ολυμπιακών Αγώνων, ο χώρος παιδικής Εκπαίδευσης και Ψυχαγωγίας Xplore, καθώς και το πρώτο ενυδρείο της Αθήνας.
Η πιο πρόσφατη κίνηση της εταιρείας, το 2022, είναι η εξαγορά του μεγαλύτερου εκπτωτικού χωριού, του Designer Outlet Athens στα Σπάτα, εδραιώνοντας την ηγετική της θέση στον τομέα των Εμπορικών Κέντρων.
H εικόνα σε αριθμούς
Πέρα από το ιστορικό ρεκόρ κερδοφορίας για τα 4 Εμπορικά Κέντρα του ομίλου που επιβεβαιώνουν τη θέση τους ως σταθερή αξία, μια ματιά μόνο στους δείκτες της επισκεψιμότητας - 21 εκατομμύρια για το 2022 – αρκεί για τα συμπεράσματα. Η προτίμηση αλλά και η εμπιστοσύνη που συγκεντρώνουν από Έλληνες αλλά και ξένους επισκέπτες είναι το μεγάλο συγκριτικό τους πλεονέκτημα.
Οι 4 ξεχωριστού χαρακτήρα εμπορικοί προορισμοί καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες αλλά λειτουργούν όλοι πάντα με γνώμονα την προσφορά μίας άριστης εμπειρίας στον επισκέπτη. Πρόκειται για χώρους υψηλής αισθητικής, πολλαπλών εμπειριών που υπερβαίνουν το «κλασικό» retail και προσφέρουν στους επισκέπτες τους εναλλακτικές επιλογές για κάθε προτίμηση. Αγορές, βόλτα, υπηρεσίες, γαστρονομία για όλα τα γούστα, ψυχαγωγία αλλά και πολιτισμός είναι μερικές μόνο από τις προτάσεις που έχουν στη διάθεσή τους οι επισκέπτες. Λόγω της θέσης τους αλλά και της πληθώρας επιλογών που προσφέρουν, οι εμπορικοί προορισμοί της LAMDA έχουν ήδη γίνει πόλος έλξης και των τουριστών.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι αποτελούν κορυφαία επιλογή εγχώριων και διεθνών brands με τα οποία και επί σειρά ετών έχουν καλλιεργηθεί σχέσεις εμπιστοσύνης. Με βάση, πάντως, τους μέχρι τώρα δείκτες και για τα 4 Εμπορικά Κέντρα της LAMDA είναι αξιοσημείωτο ότι είναι μισθωμένα στο 99%, ακόμη ένα ποσοστό-ρεκόρ. Συνολικά, στα τέσσερα Εμπορικά Κέντρα της LAMDA υπάρχουν 621 brands, 90 χώροι εστίασης, ψυχαγωγίας και πολιτισμού. Το αποτύπωμα στην αγορά εργασίας είναι περισσότεροι από 7000 εργαζόμενοι.
Βιωσιμότητα, οικολογικό αποτύπωμα, αλλά και ποικίλες δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος στο πλαίσιο της εταιρικής υπευθυνότητας είναι τα στοιχεία που κυριαρχούν στο «προφίλ» της λειτουργίας των 4 Εμπορικών Κέντρων της LAMDA που προσφέρουν μοναδικές εμπειρίες.
Οι βασικοί εμπορικοί πόλοι του Ελληνικού
Όσον αφορά στο Vouliagmenis Mall τον Μάιο 2023 έλαβε προ-πιστοποίηση (pre-certification) στη «χρυσή» (gold) κατηγορία σύμφωνα με το διεθνώς αναγνωρισμένο σύστημα πιστοποίησης βιώσιμων κτιρίων LEED (Leadership in Energy & Environmental Design). Αποτελεί το πρώτο εμπορικό κέντρο στην Ελλάδα που έλαβε «χρυσή» προ-πιστοποίηση αειφόρων κτιρίων LEED. Επίσης, ως γνωστόν, υπογράφηκε η συμφωνία με τον επιλεγέντα σύμβουλο για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών πριν από την κατασκευή με τη μέθοδο Early Contractor Involvement (ECI). Ο ανάδοχος είναι η κοινοπραξία του ιταλικού ομίλου Rizzani de Eccher και του ομίλου AVAX. Η έκδοση της οικοδομικής άδειας εκτιμάται τον Ιούλιο 2023. Έχουν ήδη υπογραφεί/συμφωνηθεί Heads of Terms (HoT) για 53% της μεικτής εκμισθώσιμης επιφάνειας (GLA). Στα τέλη του 2023 αναμένεται να έχουν υπογραφεί HoT για 70% του GLA. Η υπογραφή των συμβάσεων εμπορικής συνεργασίας αναμένεται να ξεκινήσει από τα τέλη του 2023.
Η Riviera Galleria, από τον Δεκέμβριο 2022 διαθέτει «χρυσή» (gold) προ-πιστοποίηση (pre-certification) «πράσινου» κτιρίου σύμφωνα με το διεθνώς αναγνωρισμένο σύστημα πιστοποίησης βιώσιμων κτιρίων LEED. Αποτελεί το πρώτο συγκρότημα εμπορικών καταστημάτων στην Ελλάδα που έλαβε «χρυσή» προ-πιστοποίηση αειφόρων κτιρίων LEED. Το Μάρτιο 2023 εκδόθηκε η προέγκριση της οικοδομικής άδειας ενώ η τελική έγκριση και η έκδοση της άδειας εκτιμάται τον Ιούλιο 2023. Έχουν ήδη υπογραφεί/συμφωνηθεί Heads of Terms (HoT) για 30% της μεικτής εκμισθώσιμης επιφάνειας (GLA). Στα τέλη του 2023 αναμένεται να έχουν υπογραφεί HoT για 50% του GLA. Η υπογραφή των συμβάσεων εμπορικής συνεργασίας αναμένεται να ξεκινήσει από τα τέλη του 2023.
Συνολικός κύκλος εργασιών των καταστημάτων στα Εμπορικά Κέντρα (The Mall Athens, Golden Hall και Mediterranean Cosmos)
- Το Α’ Τρίμηνο 2023 αυξήθηκε 38% έναντι του 2022, επιβεβαιώνοντας την ανοδική τάση που καταγράφηκε από το Β’ Εξάμηνο 2022 και έπειτα, λόγω της σταδιακής χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
- Το Designer Outlet Athens κατέγραψε σημαντική αύξηση 42% έναντι του 2022.
Συνολικός αριθμών επισκεπτών στα Εμπορικά Κέντρα (The Mall Athens, Golden Hall και Mediterranean Cosmos)
- Το Α’ Τρίμηνο 2023 αυξήθηκε 32% έναντι του 2022. Σημειώνεται ότι η επισκεψιμότητα του Α’ Τριμήνου 2022 επηρεάστηκε αρνητικά στα τέλη Ιανουαρίου 2022 από τις ακραίες καιρικές συνθήκες (σφοδρή χιονόπτωση λόγω της κακοκαιρίας «Ελπίς»).
- Το Golden Hall εμφάνισε για ένα ακόμα τρίμηνο σημαντική αύξηση. Έναντι του 2022 αυξήθηκε 30%, αντανακλώντας σε μεγάλο βαθμό και τη θετική συνεισφορά της ανάπτυξης του δυτικού τμήματος του κτιρίου, που ξεκίνησε σταδιακά τη λειτουργία του από το Δεκέμβριο 2019.
- Το Designer Outlet Athens κατέγραψε σημαντική αύξηση 56% έναντι του 2022.
Μέση δαπάνη ανά επισκέπτη στα Εμπορικά Κέντρα (The Mall Athens, Golden Hall και Mediterranean Cosmos)
- Το Α’ Τρίμηνο 2023 αυξήθηκε 5% έναντι του 2022, επιβεβαιώνοντας την αυξητική τάση που καταγράφηκε στο σύνολο του έτους 2022. Η εν λόγω αύξηση εξηγείται σε μεγάλο βαθμό από το γεγονός ότι ο βασικός λόγος επίσκεψης πλέον είναι οι αγορές αγαθών.
- Το Designer Outlet Athens κατέγραψε μείωση 9% έναντι του 2022.
