Η πρώτη επιστροφή μεγάλης ξένης τράπεζας που μπαίνει ως στρατηγικός επενδυτής σε ελληνική τράπεζα, ύστερα από 17 ολόκληρα χρόνια, είναι γεγονός από σήμερα με την είσοδο της ιταλικής Unicredit, μίας από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες, στην Alpha Bank. Η Unicredit αποκτά το ποσοστό περίπου 9% που κατείχε στην Alpha Bank το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, προσφέροντας τίμημα 1,39 ευρώ ανά μετοχή, βελτιωμένο από την αρχική προσφορά (1,33 ευρώ/μετοχή) και κοντά στα επίπεδα κλεισίματος της μετοχής την περασμένη Παρασκευή (1,395 ευρώ).
Το ΤΧΣ ανακοίνωσε ότι συμφώνησε την πώληση του συνόλου της συμμετοχής του στην Alpha Υπηρεσιών και Συμμετοχών Α.Ε., συγκεκριμένα 211.138.299 κοινών ονομαστικών μετοχών (ποσοστό 8,9781% του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου και των δικαιωμάτων ψήφου της Alpha), στην UniCredit S.p.A, σύμφωνα με τους όρους του συμφωνητικού αγοραπωλησίας μετοχών που συνήφθη μεταξύ του ΤΧΣ και της UniCredit στις 12 Νοεμβρίου 2023. Συνολικά, το τίμημα της Unicredit ανέρχεται σε 293,5 εκατ. ευρώ.
Η Συναλλαγή πραγματοποιήθηκε μετά από την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας που εκκίνησε το ΤΧΣ στις 30 Οκτωβρίου 2023, κατόπιν της δεσμευτικής προσφοράς της UniCredit για την απόκτηση των Μετοχών που ελήφθη από το ΤΧΣ την 23η Οκτωβρίου 2023.
Η UniCredit αγόρασε το σύνολο των Μετοχών έναντι ποσού 1,39 ευρώ ανά μετοχή, που αντιστοιχεί σε αυξημένη τιμή (premium) κατά 9,4% σε σχέση με την ανεπηρέαστη (undisturbed) τιμή κλεισίματος της μετοχής στο Χρηματιστήριο Αθηνών στις 20 Οκτωβρίου 2023, που ήταν η τελευταία εργάσιμη ημέρα πριν από την λήψη της προσφοράς, και σε μειωμένη τιμή (discount) κατά 0,4% στην τιμή κλεισίματος της Μετοχής στο Χρηματιστήριο Αθηνών στις 10 Νοεμβρίου 2023. Υπενθυμίζεται ότι η μετοχή της Alpha Bank έκλεισε στο 1,395 ευρώ την περασμένη Παρασκευή, ενώ η αρχική πρόσφορά που είχε υποβάλει η Unicredit ανερχόταν σε 1,33 ευρώ ανά μετοχή.
Στο πλαίσιο της συναλλαγής, η Lazard Frères SAS ενήργησε ως Σύμβουλος Διάθεσης και η Rothschild & Co ενήργησε ως Σύμβουλος Στρατηγικής Αποεπένδυσης. Η δικηγορική εταιρεία Skadden, Arps, Slate, Meagher & Flom (UK) LLP και η δικηγορική εταιρεία «Κυριακίδης Γεωργόπουλος» ενήργησαν ως εξωτερικοί νομικοί σύμβουλοι του ΤΧΣ.
Ακολουθεί αύριο η αποεπένδυση από την Εθνική Τράπεζα
Αμέσως μετά την αποεπένδυση του ΤΧΣ από την Alpha Bank έρχεται η έξοδός του από την Εθνική Τράπεζα, με την διάθεση ποσοστού 20% από το 40,4% που ελέγχει, μέσω της διαδικασίας book building. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, η έναρξη της αποεπένδυσης αναμένεται αύριο έως την Πέμπτη 16 Νοεμβρίου και αναλόγως της ζήτησης, υπάρχει περιθώριο το ΤΧΣ να διαθέσει ποσοστό έως 22% από την συμμετοχή του στην ΕΤΕ.
Όπως είχε γράψει το insider.gr, η επενδυτική βαθμίδα από την S&P «έστρωσε το χαλί» για book building της ΕΤΕ γύρω τις 15 Νοεμβρίου, με ισχυρό ενδιαφέρον επενδυτών να συμμετάσχουν στην διαδικασία. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ζωηρό ενδιαφέρον είχε εκδηλωθεί από 20 – 22 μεγάλους ξένους επενδυτές, οι οποίοι είχαν προχωρήσει πέραν μιας πρώτης συζήτησης με την σύμβουλο της ΕΤΕ, Goldman Sachs. Ενδεικτικά, όπως σημειωνόταν, το 20% της ΕΤΕ που σχεδιάζεται να διατεθεί αξίζει 1 δις. ευρώ, με βάση την αποτίμηση της Τράπεζας στο ΧΑ σχεδόν στα 5 δισ. ευρώ. Και μόνο από 100 εκατ. ευρώ να έβαζε ο κάθε ενδιαφερόμενος για να ελέγξει το 1% της Τράπεζας, το book building της ΕΤΕ θα συγκέντρωνε πάνω από 2 δις. ευρώ. Σημειωτέον ότι ο σχεδιασμός προβλέπει να διατεθεί ποσοστό 15% σε θεσμικούς επενδυτές και 5% σε επενδυτές του retail, ενώ θα δοθεί δικαίωμα προτίμησης στους υφιστάμενους μετόχους της Τράπεζας. Η συμμετοχή των τελευταίων θα ικανοποιηθεί από το 15% που θα διατεθεί σε θεσμικούς εντός και εκτός Ελλάδος. Ανοιχτό είναι επίσης το ενδεχόμενο να υπάρξει cornerstone επενδυτής.
Οι αποεπενδύσεις του ΤΧΣ από την Alpha Bank και την Εθνική Τράπεζα που ακολουθεί συμπίπτουν και με την επίσημη αναγνώριση από την ΕΚΤ του οίκου Scope Ratings, ο οποίος ήταν και ο πρώτος που έδωσε την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα στις 4 Αυγούστου, για να ακολουθήσουν οι DBRS και Standard & Poor΄s. Σημειώνεται ότι το τέλος μιας δεκαετίας (2013 – 2023) συνδεδεμένης με προβλήματα για τις ελληνικές συστημικές τράπεζες και με την προσπάθεια για την ανασύνταξή τους, σηματοδοτήθηκε από την απεμπλοκή της Eurobank από τον έλεγχο του ΤΧΣ στις αρχές Οκτωβρίου, με την επαναγορά από την Τράπεζα ποσοστού 1,4% των μετοχών της που κατείχε το Ταμείο έναντι τιμήματος 93,7 εκατ. ευρώ (1,80 ευρώ ανά μετοχή).
Η συμφωνία Alpha Bank – Unicredit, ως μία απευθείας ιδιωτική συναλλαγή, δεν απορροφά καθόλου κεφάλαια και ρευστότητα από τις συναλλαγές αποεπένδυσης του ΤΧΣ που θα ακολουθήσουν σε Εθνική και Πειραιώς. Η μη «παρεμπόδιση» των διαδικασιών αποεπένδυσης του Δημοσίου από τις δύο τράπεζες με τα μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής του ΤΧΣ, είχε άλλωστε αναφερθεί σε συνάντηση που είχε στις αρχές Σεπτεμβρίου η Διοίκηση της Alpha Bank με την Διοίκηση του ΤΧΣ. Όπως είχε γράψει το insider.gr, η Διοίκηση της Alpha Bank είχε θέσει θέμα χρονοδιαγράμματος της αποεπένδυσης, ζητώντας - δεδομένου του μικρού ποσοστού ελέγχου του ΤΧΣ (9%) στο μετοχικό της κεφάλαιο - να βρεθεί μία φόρμουλα που ούτε να βάλει την Τράπεζα στην «ουρά» να περιμένει να προχωρήσουν οι μεγάλες αποεπενδύσεις του ΤΧΣ από Εθνική και Πειραιώς, ούτε όμως μπαίνοντας σφήνα, να «κάψει» τις δικές τους διαδικασίες αποεπένδυσης. Μάλιστα, ο CEO Βασίλης Ψάλτης είχε πει στη Διοίκηση του ΤΧΣ ότι υπάρχει ενδιαφέρον μετόχων για την Alpha Bank, κάτι που είχε πει και στη γενική συνέλευση των μετόχων της Τράπεζας το καλοκαίρι.
Η συμφωνία Alpha Bank – Unicredit
Όπως είχε ανακοινώσει η Διοίκηση της Alpha Bank, η συμφωνία Alpha Bank – Unicredit αναπτύσσεται πάνω σε τρεις στρατηγικής σημασίας πυλώνες που περιλαμβάνουν:
1) Τη Δεσμευτική Πρόταση της UniCredit για την είσοδό της ως στρατηγικός επενδυτής στην Alpha Bank, με την αγορά του συνολικού μεριδίου που κατέχει το ΤΧΣ. Πρόκειται για ψήφο εμπιστοσύνης προς την Alpha Bank, καθώς η αποδοχή της οδηγεί στην πλήρη ιδιωτικοποίηση της Τράπεζας, καθιστώντας την τη μόνη τράπεζα στην Ελλάδα με τη συμμετοχή στρατηγικού πρωταρχικού επενδυτή στο κεφάλαιό της. Η συναλλαγή αυτή θα έχει επιπλέον οφέλη καθώς θα ανοίξει τον δρόμο για την πλήρη ιδιωτικοποίηση και των υπολοίπων ελληνικών συστημικών τραπεζών, προσελκύοντας ενδεχομένως και άλλους στρατηγικούς (industrial) επενδυτές, μέσω της διαδικασίας αποεπένδυσης που συντονίζει το ΤΧΣ.
2) Την ένωση δυνάμεων των Alpha Bank και Unicredit στη Ρουμανία, με συγχώνευση των θυγατρικών τους, για τη δημιουργία της τρίτης μεγαλύτερης Τράπεζας στη ρουμανική αγορά. Ως αποτέλεσμα της συναλλαγής, η Alpha Bank μεγιστοποιεί την αξία που μπορεί να δημιουργήσει προς όφελος των μετόχων της, συμμετέχοντας σε μία νέα μεγαλύτερη τραπεζική οντότητα, ενώ δίνει στους πελάτες της – ιδιώτες και επιχειρήσεις - πρόσβαση σε ένα διευρυμένο οικοσύστημα προϊόντων, υπηρεσιών, συμβούλων και αγορών ενός εκ των κορυφαίων τραπεζικών οργανισμών στην Ευρώπη. Παράλληλα, η Alpha Bank απελευθερώνει κεφάλαια ενώ, διατηρώντας συμμετοχή 9,9% στην τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα στην Ρουμανία, θα συνεχίζει να ωφελείται από τη δημιουργία εσόδων, αξιοποιώντας τις θετικές προοπτικές που διαμορφώνονται στη ρουμανική οικονομία, και μάλιστα στα ίδια επίπεδα ή και σε μεγαλύτερα από το παρελθόν. Η συμφωνία φαίνεται να αποτιμά την Alpha Bank Romamia σε 1,2 φορές την λογιστική της αξία, με την Alpha Bank να λαμβάνει 300 εκατ. ευρώ.
3) Εμπορική συνεργασία της Alpha Bank με την UniCredit μέσω κοινοπραξίας για τη διάθεση προϊόντων διαχείρισης χαρτοφυλακίου και ασφάλισης ζωής. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης τη συνεργασία των δύο εταιρειών στον τομέα προϊόντων διαχείρισης χαρτοφυλακίου και ασφάλισης ζωής, καθώς και την αξιοποίηση ευρύτερων μελλοντικών συνεργειών για την ανάπτυξη τραπεζικών υπηρεσιών και προϊόντων. Συγκεκριμένα, τα δύο συμβαλλόμενα μέρη, συμφώνησαν: α) την ανάπτυξη κοινοπρακτικού σχήματος στον κλάδο συνταξιοδοτικών και αποταμιευτικών προϊόντων, με την εξαγορά από την UniCredit του 51% της AlphaLife, μέχρι σήμερα 100% θυγατρικής του Ομίλου Alpha Bank, και β) τη διανομή των αμοιβαίων κεφαλαίων UniCredit OneMarkets μέσω του Δικτύου της Alpha Bank.
