Στη γραμμή εκκίνησης μπαίνουν οι πρώτες επενδύσεις στη χώρα μας για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών, με τη χορήγηση χθες από την ΕΔΕΥΕΠ των δύο αδειών έρευνας σε ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και Όμιλο Κοπελούζου, για την υλοποίηση των πιλοτικών πάρκων στη θαλάσσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως της ακτογραμμής της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου και βορείως-βορειοανατολικώς της Σαμοθράκης. Υλοποίηση που, όπως αισιοδοξούν οι δύο ανάδοχοι, θα ολοκληρωθεί εντός της τρέχουσας 10ετίας.
Έτσι, οι άδειες ανοίγουν τον δρόμο για την έναρξη των μελετών, οι οποίες είναι απαραίτητες για την πλήρη σχεδίαση του έργου που θα κατασκευάσει κάθε ένας από τους δύο Ομίλους (όπως οι έρευνες βυθού και οι ανεμολογικές έρευνες), οι οποίοι με τα υφιστάμενα δεδομένα είναι και οι αποκλειστικοί «παίκτες» που θα δραστηριοποιηθούν στην εν λόγω περιοχή. Οι μελέτες αυτές αναμένεται να διαρκέσουν 12-16 μήνες, ενώ κατά την πραγματοποίησή τους αναμένεται να υπάρξουν συνέργειες μεταξύ των δύο επενδυτών.
Η συγκεκριμένη θαλάσσια ζώνη χαρακτηρίζεται από μικρά σχετικά βάθη, με συνέπεια τα πάρκα να κατασκευασθούν με ανεμογεννήτριες σταθερής έδρασης (fixed bottom), οι οποίες δηλαδή θα είναι θεμελιωμένες στον πυθμένα. Με τη βοήθεια των δεδομένων που θα συγκεντρώσουν, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και Όμιλος Κοπελούζου θα καταλήξουν στο αναλυτικό προφίλ των έργων – όπως στο ακριβές σημείο εγκατάστασης και την ισχύ που θα έχει κάθε πάρκο (η οποία με τη σειρά της θα καθορίσει το είδος και τον αριθμό των ανεμογεννητριών).
Με αυτό τον τρόπο, οι δύο Όμιλοι θα μπορούν πλέον να προσδιορίσουν το ύψος της απαιτούμενης επένδυσης, αλλά και να προχωρήσουν στα επόμενα βήματα αδειοδοτικής ωρίμανσης των έργων, που θα «ξεκλειδώσει» την υλοποίησή τους.
Επίσπευση των πιλοτικών
Υπενθυμίζεται ότι η υλοποίηση των δύο πιλοτικών έχει επιταχυνθεί από το υπόλοιπο πρώτο «κύμα» offshore που θα αξιοποιήσουν το πλούσιο αιολικό δυναμικό των ελληνικών θαλασσών, στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων. Για την προτεραιοποίηση των δύο έργων, αξιοποιήθηκε η φόρμουλα των «go-to-areas» («Περιοχές Πρώτης Επιλογής ΑΠΕ») που αποφασίσθηκε από την Κομισιόν, με σκοπό την επιτάχυνση των «πράσινων» επενδύσεων και, με αυτό τον τρόπο, την όσο το δυνατόν πιο ταχεία απεξάρτηση της Ευρώπης από το φυσικό αέριο.
Έτσι, στη συγκεκριμένη «go-to-area» στο Βορειοανατολικό Αιγαίο για πιλοτικά offshore, δόθηκε η δυνατότητα να εγκατασταθούν έργα συνολικής ισχύος έως 600 MW. Η δυνατότητα αυτή αφορά τις ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και τον Όμιλο Κοπελούζου, καθώς πρόκειται για τις μόνες εταιρείες που διέθεταν άδειες παραγωγής (ή αιτήσεις για άδειες που εκκρεμούσαν) για την εγκατάσταση offshore έργων στην περιοχή.
Πιο συγκεκριμένα, ο Όμιλος Κοπελούζου διαθέτει Άδεια Παραγωγής στη συγκεκριμένη θαλάσσια ζώνη, για πάρκο δυναμικότητας 216 MW. Επίσης, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είχε υποβάλει αίτηση για Άδεια Παραγωγής ενός offshore 485 MW. Έτσι, προς ώρας αυτοί είναι οι δύο «παίκτες» που θα υλοποιήσουν πιλοτικά έργα στην περιοχή.
Σφιχτό χρονοδιάγραμμα
Ο χαρακτηρισμός της συγκεκριμένης περιοχής ως «go-to-area» για πιλοτικά offshore σημαίνει αδειοδοτική επιτάχυνση των επενδύσεων, καθώς θα εξαιρεθούν από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση. Πάντως, με δεδομένο ότι θα διενεργηθεί Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων πριν από την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για τον ακριβή καθορισμό της περιοχής ανάπτυξης των έργων, διασφαλίζεται πως οι επενδύσεις θα υλοποιηθούν χωρίς περιβαλλοντική επιβάρυνση.
Επίσης, για την επίσπευση των έργων οι τιμές αποζημίωσής του θα καθορισθούν διοικητικά, λαμβάνοντας το «πράσινο φως» από την Κομισιόν, και όχι με διαγωνισμούς όπως θα γίνει με τα υπόλοιπα πρότζεκτ. Για τον ίδιο λόγο, οι εταιρείες έλαβαν τις άδειες έρευνας πριν καθορισθεί επακριβώς η περιοχή ανάπτυξης των έργων, με το Προεδρικό Διάταγμα.
Η εξοικονόμηση χρόνου κρίθηκε απαραίτητη, καθώς κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση θα είναι ο πλήρης σχεδιασμός των έργων, μετά τη διενέργεια των μελετών. Έτσι, κάθε εταιρεία θα πρέπει να αναπροσαρμόσει την ισχύ του έργου της, ώστε συνολικά τα πρότζεκτ να μην ξεπερνούν τα 600 MW, ενώ ενδεχομένως θα χρειαστεί να τροποποιήσει τη χωροθέτησή του, αν οι βυθομετρικές μελέτες δείξουν ότι έτσι θα μειωθεί το κόστος εγκατάστασης ή αν οι ανεμολογικές «δείξουν» μεγαλύτερη παραγωγή.
Η οριστικοποίηση του κόστους θα δώσει το «σήμα» στο ΥΠΕΝ για το ύψος αποζημίωσης των έργων, ώστε να εκκινήσει η διαπραγμάτευση με την Κομισιόν για την έγκριση του σχήματος στήριξης. Ως συνέπεια, αν ληφθεί επίσης υπόψη και η σειρά αδειοδοτήσεων και εγκρίσεων που θα πρέπει να λάβει κάθε εταιρεία, θα πρέπει η ωρίμανση των πάρκων να γίνει με ένα πολύ σφιχτό χρονοδιάγραμμα, για ολοκληρωθούν όντως πριν από το 2030.