Ξεκίνησε κι επίσημα την προηγούμενη εβδομάδα το πρότζεκτ IRIS, με στόχο την εφαρμογή σε βιομηχανία κλίμακα τεχνολογιών δέσμευσης CO2 στο διυλιστήριο της Motor Oil στην Κόρινθο. Χάρις σε αυτές τις τεχνολογίες, θα μειωθούν κατά 25% οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από το διυλιστήριο, ενώ θα παράγονται σε ετήσια βάση 56.000 τόνοι ετησίως ανανεώσιμου υδρογόνου, μέρος του οποίου θα χρησιμοποιείται για τη σύνθεση e-μεθανόλης χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος.
Το πρότζεκτ έχει προϋπολογισμό 211,3 εκατ. ευρώ, ενώ έχει εξασφαλίσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση 126,79 εκατ. από το Ταμείο Καινοτομίας (Innovation Fund) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Συμφωνία Επιχορήγησης υπογράφηκε τον Δεκέμβριο του 2023.
Η έναρξη κατασκευής του έργου τοποθετείται στα μέσα του 2025, αφού ολοκληρωθούν όλες οι απαραίτητες επιμέρους συμφωνίες και ληφθεί από την εταιρεία η τελική επενδυτική απόφαση. Αναμένεται να ολοκληρωθεί σε μία τριετία, ώστε να τεθεί σε λειτουργία στα μέσα του 2028, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Μπλε» υδρογόνο
Με τη Δέσμευση, Χρήσης και Αποθήκευσης Διοξειδίου του Άνθρακα (CCUS), θα παράγεται μπλε υδρογόνο, με «πρώτη ύλη» ορυκτό φυσικό αέριο. Κατά τη διαδικασία όμως θα δεσμεύεται το CO2, αντί να εκλυθεί στην ατμόσφαιρα, ώστε το ανανεώσιμο υδρογόνο που θα προκύπτει να έχει επίσης σχεδόν μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα.
Αξίζει να σημειωθεί πως το IRIS θα ενσωματώσει διάφορες καινοτόμες βιομηχανικές διεργασίες σε κλίμακα που δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ ξανά σε ανεξάρτητο διυλιστήριο. Μάλιστα, μέρος του CO2 που θα δεσμεύεται θα επαναχρησιμοποιείται, ώστε σε συνδυασμό με το ανανεώσιμο υδρογόνο να συντίθεται e-μεθανόλη χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος.
Όσον αφορά τις υπόλοιπες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, το σχέδιο είναι να μεταφέρονται προς μόνιμη αποθήκευση σε μία αποθήκη CO2. Σε αυτό το πλαίσιο, εξετάζεται η συνεργασία με την αποθήκη CO2 στον Πρίνο («Prinos CCS»), που αναπτύσσει η Energean. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, ήδη έχει «κλειδώσει» πως στο «Prinos CCS» θα καταλήγει CO2 από τα πρότζεκτ δέσμευσης που έχουν στα σκαριά οι τσιμεντοβιομηχανίες ΤΙΤΑΝ και της ΗΡΑΚΛΗΣ (Holcim), στο Καμάρι Βοιωτίας και στο Μηλάκι Ευβοίας αντίστοιχα.
Μάλιστα, σε αυτό το πλαίσιο έχουν διασφαλιστεί κεφάλαια του REPowerEU για αγωγό μεταφοράς του CO2 που θα αναπτύξει ο ΔΕΣΦΑ, ώστε από ένα κετρικό τέρμιναλ στην Αττική, το διοξείδιου του άνθρακα να φτάνει στον Πρίνο.
Η «ομπρέλα» του Blue Med
Το IRIS αποτελεί τον ένα πυλώνα του Blue Med, στο οποίο εντάσσονται μία σειρά από πρότζεκτ στα οποία συμμετέχει η Motor Oil με σκοπό τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος του διυλιστηρίου, μέσα από τη δημιουργία εγχώριας αλυσίδας αξίας στο υδρογόνο. Ο δεύτερος πυλώνας αφορά το «πράσινο» υδρογόνο, δηλαδή αέριο μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος, το οποίο παράγεται από την ηλεκτρόλυση νερού με ηλεκτρική ενέργεια αποκλειστικά από ΑΠΕ.
Σε αυτό τον δεύτερο πυλώνα, εντάσσεται το έργο EPHYRA, το οποίο έχει ξεκινήσει να υλοποιείται από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Με συντονιστή τη Motor Oil και 10 εταίρους από επτά ευρωπαϊκές χώρες, το έργο έχει προϋπολογισμό 24,4 εκατ. ευρώ, με τα 18 εκατ. να προέρχονται από ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μέσω του Clean Hydrogen Partnership.
Στόχος του προγράμματος είναι να εγκατασταθεί μία μονάδα ηλεκτρόλυσης ισχύος 30 MW, η οποία θα εξασφαλίζει σε ετήσια βάση 4.500 τόνους «πράσινου» υδρογόνου. Η Τελική Επενδυτική Απόφαση αναμένεται να ληφθεί προς το επόμενο φθινόπωρο, με το χρονοδιάγραμμα να προβλέπει την έναρξη παραγωγής το 2026.
Η Motor Oil είναι επίσης συντονιστής στο «TRIERES», για τη δημιουργία «κοιλάδας υδρογόνου» με επίκεντρο το διυλιστήριο.
