Εκτός από την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και τη μείωση του κόστους ηλεκτροδότησης των νησιών, ένα επιπλέον σημαντικό όφελος από τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις που σχεδιάζει ο ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας), για την άρση της «ηλεκτρικής απομόνωσής» τους, αφορά τη δυνατότητα εγκατάστασης σε αυτά ενός σημαντικού αριθμού μονάδων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Έτσι, σύμφωνα με το Προκαταρκτικό Σχέδιο του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης 2022-2031, που έθεσε χθες σε διαβούλευση ο Διαχειριστής, οι διασυνδέσεις της Κρήτης, των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων, θα δημιουργήσουν τις τεχνικές προϋποθέσεις για τη δημιουργία νέων σταθμών ΑΠΕ συνολικής ισχύος άνω των 2 GW (γιγαβάτ).
Οι σταθμοί αυτοί μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση των εθνικών εκπομπών αερίτων του θερμοκηπίου, αν ληφθεί υπόψη ότι αντιστοιχούν περίπου στο 27% των «πράσινων» μονάδων ηλεκτροπαραγωγής (συνολικής ισχύος 7,26 GW) που αυτή τη στιγμή λειτουργούν στο διασυνδεδεμένο σύστημα. Παράλληλα, η δημιουργία τους θα κινητοποιήσει ένα σημαντικό ύψος κεφαλαίων, βάζοντας και τη νησιωτική Ελλάδα στον χάρτη των «πράσινων» επενδύσεων, από τον οποίο έως αυτή τη στιγμή εν πολλοίς απουσιάζει.
Τα μη διασυνδεδεμένα νησιά ηλεκτροδοτούνται κατά βάση από τοπικούς πετρελαϊκούς σταθμούς, καθώς για λόγους ευστάθειας δεν μπορούν να «φιλοξενήσουν» παρά ένα σχετικά μικρό αριθμό μονάδων ΑΠΕ. Αντίθετα, όταν πάψουν να αποτελούν αυτόνομα ηλεκτρικά συστήματα, με τη διασύνδεσή τους με το ηπειρωτικό δίκτυο, τότε διευρύνεται αισθητά η δυνατότητα για την εγκατάσταση νέων σταθμών.
Με αυτή την έννοια, χάρις στις τρεις πρώτες φάσεις διασύνδεσης των Κυκλάδων, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ ανοίγει ο δρόμος για την εγκατάσταση νέων έργων συνολικής ισχύος 232 MW σε Άνδρο, Τήνο, Σύρο, Πάρο, Μύκονο και Νάξο. Ο διαθέσιμος ηλεκτρικός «χώρος» για ΑΠΕ στο Κεντρικό Αιγαίο αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο τα επόμενα χρόνια με την ολοκλήρωση της τέταρτης φάσης, η υλοποίηση της οποίας δρομολογήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου, με την προκήρυξη του διαγωνισμού διασύνδεσης της Σαντορίνης. Κι αυτό γιατί θα προστεθούν άλλα 100 MW για την ανάπτυξη σταθμών σε Θήρα, Φολέγανδρο, Μήλο και Σέριφο.
Άμεσα πιο «πράσινη» θα μπορεί να γίνει όμως και η Κρήτη, καθώς με την ολοκλήρωση της διασύνδεσης Κρήτη-Πελοπόννησος, η οποία τοποθετείται στα τέλη Μαρτίου, θα μπορούν να εγκατασταθούν επιπλέον 180 MW «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγικής ισχύος. «Χώρος» για σταθμούς πολλαπλάσιου μεγέθους, και συγκεκριμένα 600 MW, θα ανοίξει με την ολοκλήρωση της διασύνδεσης Κρήτη-Αττική, την οποία το Πρόγραμμα Ανάπτυξης τοποθετεί τον Ιούνιο του 2023.
Παραπλήσιου συνολικού μεγέθους (570 MW) εκτιμά ο ΑΔΜΗΕ ότι θα είναι η διαθέσιμη ισχύς για εγκατάσταση νέων σταθμών ΑΠΕ στα Δωδεκάνησα, όταν θα συνδεθούν στο ηπειρωτικό ηλεκτρικό σύστημα. Η διασύνδεση των Δωδεκανήσων προβλέπεται να ολοκληρωθεί πλήρως το 2029, ενώ οι μονάδες αυτές προορίζονται κυρίως για την Κω, τη Ρόδο και την Κάρπαθο.
Μονάδες ΑΠΕ 360 MW θα μπορούν να «υποδεχθούν» τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, όταν θα αρθεί η «ηλεκτρική απομόνωσή» τους. Η εγκατάστασή τους προβλέπεται να γίνει στη Σάμο, τη Χίο, τη Λέσβο και τη Λήμνο μετά το τέλος του 2027, όταν θα ολοκληρωθεί η διασύνδεση του νησιωτικού συμπλέγματος με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό σύστημα.
Ο παραπάνω ηλεκτρικός «χώρος» των 2 GW περίπου συμπληρώνεται από τη δυνατότητα για επιπλέον έργα ΑΠΕ σε νησιά στα οποία θα αναβαθμισθούν οι διασυνδέσεις με τις οποίες «επικοινωνούν» με το ηπειρωτικό δίκτυο. Με αυτό τον τρόπο, για παράδειγμα, θα δημιουργηθεί η δυνατότητα για επιπλέον 200 MW «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής στη Σκύρο και σε Ζάκυνθο- Λευκάδα.
