Με νέες λέξεις και νέο περιεχόμενο τείνει να «ντυθεί» η αποκαλούμενη από πολλούς «Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη» αλλάζοντας τα δεδομένα για τη στρατηγική που θα χαράσσουν οι επιχειρήσεις την ώρα μάλιστα που το αρμόδιο υπουργείο ετοιμάζεται να χαράξει την εθνική στρατηγική για τον τομέα αυτό. Αν και στην Ελλάδα κάποιοι επίσημοι φορείς εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τον όρο «Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη» ως μετάφραση του «Corporarte Social Responsibility», πολλοί οργανισμοί και ευρωπαϊκοί φορείς επιλέγουν τα τελευταία χρόνια τον όρο «υπευθυνότητα» αντί της «ευθύνης».
Συζητήσεις όμως είναι σε εξέλιξη σε παγκόσμιο επίπεδο και για μια ακόμη παράμετρο, εκείνη της «κοινωνικής» διάστασης του όρου. Από τη μία πλευρά υπάρχουν οι υποστηρικτές της κατάργησης του όρου «κοινωνική» καθώς θεωρούν ότι η κοινωνική παράμετρος πολλές φορές υπονοεί ότι η ΕΚΕ δεν αφορά άμεσα σε άλλους τομείς όπως είναι το περιβάλλον και ότι εστιάζει στο κομμάτι που αφορά στην κοινωνία. Από την άλλη πλευρά, όπως υποστηρίζουν αρκετοί φορείς και ειδικοί επιστήμονες όπως είναι ο Michael Hopkins, η χρήση του όρου «Εταιρική Υπευθυνότητα» αντί του “Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη” αλλάζει εντελώς τη φύση της έννοιας που περιγράφει ο όρος. Για το λόγο αυτό τάσσεται υπέρ της διατήρησης του όρου καθώς όπως υποστηρίζει ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να αναλάβουν δράση κοινωνική ταυτόχρονα με τις συνήθεις επιχειρηματικές τους υπευθυνότητες.
Οι δράσεις εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας, με βάση τις μελέτες οργανισμών και τις εκτιμήσεις των ανώτατων διοικητικών στελεχών επιχειρήσεων συμβάλλουν θετικά και στην οικονομική ανάπτυξη των εταιρειών. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα γίνεται προσπάθεια να δοθεί ένας επαρκής ορισμός αλλά και να χαραχτούν οι παράμετροι οι οποίες στοιχειοθετούν μια τέτοια στρατηγική για τις επιχειρήσεις. Όπως αναφέρει μιλώντας στο insider.gr, ο κ. Αντώνης Γκορτζής, πρόεδρος στο Ελληνικό Ινστιτούτο Επιχειρηματικής Ηθικής (ΕΒΕΝ), «η αποκαλούμενη “Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη” αλλάζει έννοια και αποκτά πιο στενούς δεσμούς με την κοινωνική διάσταση και όχι με την εταιρική, κάτι που αποτυπώνεται και στην πορεία που έχει χαράξει για τον τομέα αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι επιχειρήσεις χαράσσουν στρατηγική «εταιρικής υπευθυνότητας» και όχι «ευθύνης» και μάλιστα η εταιρική κοινωνική ευθύνη (CSR) τείνει ουσιαστικά να αντικατασταθεί από την «κοινωνική υπευθυνότητα» και αυτό είναι το σωστό. Επομένως πάμε από το CSR (Corporate Social Responsibility) στο SR (Social Responsibility). Μάλιστα, για να κάνουμε μια εμβάθυνση στο θέμα, σας αναφέρω ότι πριν από κάποια χρόνια είχε γίνει μια συζήτηση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υποχρέωση των επιχειρήσεων που είναι εισηγμένες να κάνουν ΕΚΕ. Πρόκειται για μια συζήτηση η οποία έχει ανοίξει εδώ και χρόνια και τελικά η ευρωπαϊκή τάση απομακρύνεται από την πρόταση για τις εισηγμένες και στρέφεται στις διοικήσεις των επιχειρήσεων, οι οποίες πρέπει να αποτελούνται από «υπεύθυνα» άτομα. Δηλαδή, η ουσία της κοινωνικής υπευθυνότητας στις επιχειρήσεις ξεκινά από το «personal responsibility».
Στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή η Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή επεξεργάζεται την «Εθνική Στρατηγική για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη» και για το λόγο αυτό διεξάγονται συζητήσεις με κάποιους αρμόδιους φορείς και εκπροσώπους επιχειρήσεων. Όπως ανέφερε ο γενικός γραμματέας εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, Δημήτρης Αυλωνίτης, «το Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη που εκπονήθηκε το 2017 χρήζει αναθεώρησης και θα πρέπει να εναρμονιστεί πλήρως με την ατζέντα 2030 του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών».
Όπως είπε, ως προτεραιότητες της σχεδιαζόμενης Εθνικής Στρατηγικής τίθενται: η διάχυση πρακτικών ΕΚΕ στις μικρομεσαίες και δη στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, η αποσαφήνιση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από τον ν.4308/14 αναφορικά με τη δημοσιοποίηση των μη χρηματοοικονομικών καταστάσεων, ο διάλογος για την ανάγκη δημιουργίας διαδικασίας πιστοποίησης για όσους δηλώνουν ότι εκτελούν δράσεις ΕΚΕ με κύριο μέλημα την επικοινωνία των δράσεων στους τελικούς αποδέκτες και η δημιουργία Παρατηρητηρίου ΕΚΕ στο οποίο αφενός θα υπάρχει συγκεντρωμένη πληροφόρηση για δράσεις ΕΚΕ και αφετέρου θα αποτυπώνονται οι πιστοποιημένοι φορείς ΕΚΕ.
Σύμφωνα με το υπουργείο, στην παρούσα φάση, το ενδιαφέρον εστιάζεται στη διαμόρφωση Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) και όχι στην Εταιρική Διακυβέρνηση ενώ δεν θα τεθούν επιπρόσθετες υποχρεώσεις για τους φορείς που ενεργούν Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη.
Ο κ. Γκορτζής σημειώνει σχετικά ότι «πρόκειται για μια καλή εξέλιξη αλλά θα πρέπει να εμπλακούν και άλλοι φορείς όπως είναι η "Διαφάνεια" και το "Business Ethics (EBEN)" καθώς όλοι οι φορείς οι οποίοι έχουν αναγνωρισμένη παρουσία και εμπειρία στο χώρο και περιστοιχίζονται από ακαδημαϊκούς και φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, πρέπει να εισακουστούν». Παράλληλα, αναφέρει ότι οι μικρομεσαίες και μικρές επιχειρήσεις θα πρέπει όντως να έχουν τη δική τους ευκαιρία να υλοποιήσουν δράσεις κοινωνικής υπευθυνότητας με ευέλικτους όρους. «Δεν είναι εύκολο για μια μικρή επιχείρηση να υλοποιήσει τέτοιες δράσεις. Πρέπει να της δοθούν όμως οι δυνατότητες να κάνει ένα τέτοιο έργο έστω και μικρό, το οποίο θα είναι αναγνωρίσιμο».
