Σημαντική υπέρβαση άνω των 610 εκατ. ευρώ καταγράφηκε στα δημόσια έσοδα στο 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2019, με το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού να διαμορφώνεται στα 4,48 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2019, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 114 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 3,437 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2019, για το αντίστοιχο διάστημα του 2019 και ελλείμματος 1,458 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2018.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 4,479 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,467 δισ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 2,523 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2018.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 38,531 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,600 δισ. ευρώ ή 4,3 % έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το 2019 στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2019.
Η σημαντική αυτή αύξηση οφείλεται κυρίως στα κάτωθι γεγονότα: α) Είσπραξη ποσού 1,119 δισ. ευρώ που αφορά στο τίμημα (εκτός ΦΠΑ) της επέκτασης της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, που είχε αρχικά εκτιμηθεί ότι θα εισπραχθεί στο έτος 2018.
β) Είσπραξη ποσού 644 εκατ. ευρώ από ANFAs τον Μάιο 2019 που δεν είχε προβλεφθεί στον Προϋπολογισμό 2019.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 42,047 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,944 δισ. ευρώ ή 4,8 % έναντι του στόχου.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 3,517 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 344 εκατ. ευρώ από το στόχο (3,172 δισ. ευρώ).
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1,571 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 796 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, τον Σεπτέμβριο 2019 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.401 εκατ. ευρώ μειωμένο κατά 823 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, παρά το γεγονός ότι τα έσοδα στην κατηγορία «Φόροι» εμφανίζονται αυξημένα κατά 193 εκατ. ευρώ (προσωρινά στοιχεία).
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5,937 δισ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηναίου στόχου κατά 798 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 44 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 840 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, επηρεαζόμενο από γραφειοκρατικές καθυστερήσεις κατά τη διάρκεια της εκλογικής περιόδου και των επόμενων εβδομάδων.
Οι επιστροφές εσόδων του Σεπτεμβρίου 2019 ανήλθαν σε 537 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 25 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (511 εκατ. ευρώ).
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2019 ανήλθαν στα 38,644 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1,723 δισ. ευρώ, έναντι του στόχου (40,367 δισ. ευρώ).
Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης αρνητικής απόκλισης είναι:
α) η μειωμένη δαπάνη τόκων, έναντι του στόχου κατά 306 εκατ. ευρώ,
β) η υποεκτέλεση του ΠΔΕ κατά 542 εκατ. ευρώ και
γ) οι μικρότερες έναντι του στόχου, πληρωμές οπλικών συστημάτων κατά 232 εκατ. ευρώ, οι οποίες δεν επηρεάζουν άμεσα το δημοσιονομικό αποτέλεσμα, καθότι σύμφωνα με την μεθοδολογία ESA το έλλειμμα επηρεάζεται από τις φυσικές παραλαβές.
Μειωτικά έναντι του στόχου λειτούργησε και η πίστωση ύψους 982 εκατ. ευρώ, που είχε προβλεφθεί προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα πληρωμής, κατά το έτος 2019, των εφάπαξ χρηματικών ποσών του νόμου 4575/2018 σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης των πληρωμών εντός του 2018 (στις πιστώσεις υπό κατανομή). Επισημαίνεται ότι οι πληρωμές που υλοποιήθηκαν έως και τον Σεπτέμβριο του 2019 και αφορούν σε υπουργικές αποφάσεις εκδοθείσες το 2018, ήταν ύψους 326 εκατ. ευρώ (εμφανίζονται στη στήλη της πραγματοποίησης στη γραμμή «Παροχές σε εργαζόμενους»). Αντίθετα, αυξητικά έναντι του στόχου λειτούργησε η μεταβίβαση στον ΕΦΚΑ 971 εκατ. ευρώ για την χορήγηση της 13ης σύνταξης.
Στις πιστώσεις υπό κατανομή συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων και οι πιστώσεις του τακτικού αποθεματικού, οι οποίες κατά την διάρκεια του έτους μεταφέρονται σε άλλες μείζονες κατηγορίες για την πραγματοποίηση των σχετικών πληρωμών.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2019 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 κατά 965 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω:
α) των αυξημένων επιχορηγήσεων προς τους ΟΚΑ κατά 1,055 δισ. ευρώ κυρίως για την χορήγηση της 13ης σύνταξης και την καταβολή οικογενειακών επιδομάτων τα οποία πλέον εμφανίζονται στις «Μεταβιβάσεις», ενώ το 2018 ήταν στην κατηγορία «Κοινωνικές Παροχές»,
β) των αυξημένων πληρωμών για τόκους κατά 612 εκατ. ευρώ και
γ) των αυξημένων δαπανών ΠΔΕ κατά 676 εκατ. ευρώ.
Με αντίρροπο χαρακτήρα (μειωμένη δαπάνη σε σχέση με πέρυσι) κινήθηκαν οι πληρωμές για καταπτώσεις εγγυήσεων, κατά 827 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, τον Σεπτέμβριο 2019 το σύνολο των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 3,926 δισ. ευρώ μειωμένο κατά 758 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, κυρίως λόγω:
α) της υποεκτέλεσης του ΠΔΕ κατά 162 εκατ. ευρώ,
β) των μειωμένων δαπανών για τόκους κατά 101 εκατ. ευρώ και
γ) των μειωμένων συνολικών μεταβιβάσεων σε φορείς εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης κατά 390 εκατ. ευρώ.
Η θετική εκτέλεση του προϋπολογισμού καθιστά ακόμη πιο αξιόπιστο το προσχέδιο προϋπολογισμού 2020 που θα στείλει η κυβέρνηση εντός της ημέρας στις Βρυξέλλες.
Τέλος, η εκτέλεση του προϋπολογισμού επιτρέπει στην κυβέρνηση να προχωρήσει προκαταβολικά στην παροχή του επιδόματος θέρμανσης, αλλά και να καταβάλλει στο τέλος του έτους κοινωνικό επίδομα - ή κάποια παρόμοια ενίσχυση -συνολικού ύψους 200 εκατ. ευρώ σε ασθενείς ομάδες.
