«H Ελλάδα στάθηκε άτυχη για τρίτη φορά», συμφώνησαν και οι τέσσερις ομιλητές της διαδικτυακής συζήτησης που διοργάνωσε το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, με τίτλο «Η Ελληνική Οικονομία και η επόμενη μέρα της κρίσης του κορονοϊού».
Ο Γκίκας Χαρδούβελης, Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδος την περίοδο 2014-2015, Senior Independent Director της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, τόνισε πως θα πονέσουν οι Έλληνες τα επόμενα δύο χρόνια και εξήγησε πως «αν δεν έχουμε καθόλου τουρισμό φέτος τα πράγματα θα είναι πολύ χειρότερα από τις προβλέψεις της Κομισιόν αλλά αν καταφέρουμε να πιάσουμε το 30% του περσινού τζίρου, περίπου 6 δισ. δηλαδή - πέρσι ο τζίρος άγγιζε τα 19 δισ. - τότε η Ελλάδα θα αντέξει». Ο κ. Χαρδούβελης προέβλεψε πως η οικονομία θα αργήσει να επανέλθει στα επίπεδα που ήταν στα τέλη του 2019.
Ο Δημήτρης Λιάκος, Οικονομολόγος, Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό 2016–2019 επισήμανε πως θα πρέπει η χώρα να δουλέψει με υποθετικά σενάρια για να σχεδιάσει την επόμενη μέρα, κάνοντας ένα βήμα μπροστά και αποφεύγοντας να ενσωματώσει και τα παλιά προβλήματα. «Πρέπει να σκεφτούμε out of the box», τόνισε ο κ. Λιάκος για να βγει η χώρα όσο το δυνατόν πιο αλώβητη γίνεται από αυτή την κρίση. Ο Δημήτρης Λιάκος έθεσε και το ζήτημα της κοινωνικής συνοχής που θα δοκιμαστεί εξαιτίας της υψηλής ανεργίας και επισήμανε πως αυτή η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική αλλά είναι και πολιτική και κοινωνική και θα δοκιμάσει και τα συστήματα δημοκρατίας. Ο Δημήτρης Λιάκος επισήμανε πως ο επιτυχημένος κλάδος τουρισμού βάλλεται πάρα πολύ και αυτό μας δείχνει πως πρέπει να προσθέσουμε και άλλους κλάδους στο παραγωγικό μας μοντέλο και πρέπει να έχουμε ένα κράτος με ένα κανονιστικό πλαίσιο που θα δίνει κίνητρα.
Από την πλευρά του ο Πάνος Τσακλόγλου, Καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, είπε πως επικρατεί μεγάλη αβεβαιότητα γιατί δυστυχώς οι κλάδοι που έχουν μεγάλη συμμετοχή στο ελληνικό ΑΕΠ, η ναυτιλία, ο τουρισμός και η εστίαση δηλαδή πλήττονται περισσότερο από την πανδημία και αυτό δεν αφήνει πολλά περιθώρια στη χώρα να πάρει πολλά μέτρα όπως κάνουν άλλα κράτη. Στόχος, είπε ο κ. Τσακλόγλου, πρέπει να είναι η διατήρηση του παραγωγικού ιστού της χώρας και των θέσεων εργασίας. Το δυσκολότερο θα είναι να υπάρξει ένα νέο παραγωγικό μοντέλο για τη χώρα, επισήμανε ο Πάνος Τσακλόγλου και είπε πως ευτυχώς, εξαιτίας της κρίσης του 2008, είμαστε λίγο πιο προετοιμασμένοι στο ζήτημα των δαπανών κοινωνικής προστασίας που τώρα θα μας είναι απολύτως απαραίτητες.
Ο Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ, μίλησε για τις επενδύσεις και εξήγησε πως τα επόμενα χρόνια η χρηματοδότηση θα είναι δύσκολη και η ζήτηση αβέβαιη. «Το κόστος της κρίσης θα το νιώσουμε», είπε ο κ. Βέττας, «για αυτό και πρέπει να γίνουμε μία οικονομία που θα φτιάχνει την τύχη της στο μέλλον». Ο Νίκος Βέττας εμφανίστηκε απαισιόδοξος για τον τουριστικό κλάδο λέγοντας πως δεν πιστεύει πως τα προβλήματα στον τουρισμό θα ξεπεραστούν το 2021. Αν δεν λυθεί η εξίσωση της ανασφάλειας των επενδυτών, τόνισε, που δεν θα έρθουν σε μία χώρα με υψηλά ελλείμματα, μικρή ζήτηση και με ορατό τον κίνδυνο αύξησης της φορολογίας, τότε θα δυσκολευτούμε ακόμα πιο πολύ τα επόμενα 10-15 χρόνια.
Εξήραν τη στάση της ΕΚΤ
Στο ερώτημα που έθεσε ο συντονιστής της συζήτησης Οικονομικός Αναλυτής, Δημοσιογράφος Mega TV, Νίκος Φιλιππίδης για το αν η Ευρώπη έδρασε γρήγορα και σωστά, όλοι εξήραν την στάση της ΕΚΤ. Ο Γκίκας Χαρδούβελης είπε πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έδειξε πως είναι πραγματικά η τράπεζα των ευρωπαίων πολιτών και επισήμανε πως αυτό που μας σώζει είναι το γεγονός πως είμαστε μέλη της ευρωζώνης.
Ο Δημήτρης Λιάκος απάντησε πως τόσο η ΕΚΤ όσο και η Κομισιόν αντέδρασαν γρήγορα και σωστά και αναφέρθηκε στην ανάγκη έκδοσης χρεογράφων με την εγγύηση του κοινοτικού προϋπολογισμού που θα δοθούν ως επιχορηγήσεις στα κράτη μέλη. Ενώ ο Πάνος Τσακλόγλου είπε πως αν υπάρχει μία περίπτωση να εκδοθούν ευρωομόλογα τώρα είναι η ιδανική συγκυρία γιατί η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μία συμμετρική κρίση. Η Ευρωζώνη, είπε ο κ. Τσακλόγλου, πρέπει να βρει τρόπο να μην τίθεται σε κάθε κρίση το υπαρξιακό ερώτημα αν θα επιβιώσει. Ένα κορονο-ομόλογο θα έληγε το θέμα της επιβίωσης της ζώνης του ευρώ, είπε. Ο Πάνος Τσακλόγλου έθεσε το κρίσιμο ερώτημα του τι θα συμβεί τη στιγμή που η Ιταλία θα βγει στις αγορές, με ένα χρέος που θα ξεπερνά το 160% με 170% του ΑΕΠ της, χωρίς δίχτυ προστασίας.
Ο Νίκος Βέττας επεσήμανε πως η ΕΚΤ έδειξε πως χρήματα υπάρχουν και δεν υπάρχει περίπτωση ούτε να παίξει, ούτε να παζαρέψει την ενότητα της ευρωζώνης.
Τη συζήτηση μπορεί να την παρακολουθήσει κανείς σε replay στη διεύθυνση: https://www.youtube.com/watch?v=MEGS-A4o0q8
