Σε συνεχείς αποστολές στοιχείων και συζητήσεις τελεί το κυβερνητικό επιτελείο που ασχολείται με το Σχέδιο Ανάκαμψης των 32 δισ. ευρώ προκειμένου το κείμενο να λάβει τη μορφή με την οποία θα κατατεθεί οριστικά στις Βρυξέλλες τις επόμενες μέρες. Η προθεσμία λήγει στο τέλος Απριλίου και στόχος είναι το Σχέδιο να έχει την μέγιστη δυνατή ωριμότητα και επάρκεια, ούτως ώστε να τηρηθεί το προβάδισμα που αυτή τη στιγμή έχει η χώρα έναντι άλλων κρατών από πλευράς ετοιμότητας.
Πέρα όμως από την «ουσία» των έργων, των επενδύσεων, των δανείων και των μεταρρυθμίσεων που εντάσσονται σε αυτό - και παρουσίασε τις προηγούμενες μέρες η κυβέρνηση, υπάρχουν 10 τουλάχιστον μέτωπα τα οποία σχετίζονται με τα ψιλά γράμματα του ελληνικού σχεδίου και με το πώς θα πρέπει να εναρμονιστούν με τους κανόνες και τις «οδηγίες» της Κομισιόν.
Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, η ίδια η Επιτροπή ακόμα δεν έχει καταλήξει στην ακριβή μέθοδο την οποία θα ζητήσει από τα κράτη να ακολουθηθεί. Καθώς ωριμάζουν τα σχέδια κάθε κράτους γίνονται αντιληπτοί παρέμετροι που οδηγούν σε προσαρμογές στον τρόπο με τον οποίο θα αποτυπώνονται, ούτως ώστε να υπάρχει ένας κοινός τρόπος παρακολούθησής τους:
1. Το πιο σημαντικό – ενδεχομένως - από τα ανοιχτά πεδία είναι το ποια ακριβώς θα είναι τα ορόσημα και στόχοι που θα συνδέονται με κάθε έργο ή επένδυση ή δάνειο. Είναι ένα πεδίο εξαιρετικά σημαντικό που θα πρέπει να αποφασισθεί με τρόπο που να καλύπτει τις «οδηγίες» της Επιτροπής αλλά και να μην προκαλεί κινδύνους. Και τούτο διότι με βάση αυτά τα ορόσημα θα εγκρίνεται ή όχι και η εξάμηνη εκταμίευση των ποσών των επιδοτήσεων και των δανείων. Για παράδειγμα, όπως εξηγούν αρμόδιες πήγες, στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων είναι σημαντικό με πόσες ενεργειακές αναβαθμίσεις και με τι χρονικό ορόσημο (πχ ανά έτος, 6μηνο κλπ) θα συνδέεται η κάθε δόση. Αντίστοιχο είναι το ερώτημα για το πώς θα «μετράται» ποιοτικά η κατάρτιση ή έργα όπως είναι οδικοί άξονες (δηλαδή όταν πρόκειται για ένα κλειστό σχέδιο για ένα έργο).
2. Είναι σημαντικό να οριθετηθούν τα έργα που θα παραμείνουν «ανοικτά». Δηλαδή το με ποιους όρους θα δέονται προτάσεις για δράσεις καθώς θα ωριμάζουν. Και τούτο γιατί θα πρέπει να διασφαλισθεί πως θα υπάρχει η ευελιξία που απαιτείται για να πετύχει η δράση σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
3. Θα πρέπει επίσης να περιγράφουν αναλυτικά και να φανεί για κάθε ένα από τα έργα, πως ικανοποιείται πλήρως τη «ρήτρα μη πρόκλησης σημαντικής ζημιάς στο περιβάλλον». Ο λόγος για έργα κυρίως υποδομών που έχουν μεγάλο ενεργειακό αποτύπωμα και με βάση με τους κανόνες της ΕΕ ναι μεν προκρίνονται ακόμα και έργα τα οποία δεν είναι πράσινα, αλλά θα πρέπει να μην προκαλούν σημαντική ζημιά ή – εναλλακτικά - η ζημιά αυτή να αντισταθμίζεται από άλλες παραμέτρους όπως για παράδειγμα στην περίπτωση των οδικών αξόνων από την αναγκαιότητα διασύνδεσης περιοχών που πλήττονται, ψηφιακής μετάβασης, μείωσης των ατυχημάτων κ.λ.π.
4. Κάθε έργο θα εξετάζεται αναλυτικά για το κατά πόσο πληροί τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων. Δηλαδή για το πώς θα μετράται το αν δεν ξεπερνά (σωρευτικά με τις άλλες επιδοτήσεις και μέτρα στήριξης που μπορεί να λάβει) το όριο που θέτει η ΕΕ.
5. Θα πρέπει επίσης να διαμορφωθούν οι μηχανισμοί ελέγχου της κάθε επένδυσης, έργου και δανείου όπως αυτοί θα αναφέρονται στο προσχέδιο.
6. Υπάρχουν συγκεκριμένοι όροι με τους οποίους θα καταγράφεται η διαδικασία διαβούλευσης που ακολουθήθηκε, τα αποτελέσματά της και πώς αυτά ενσωματώνονται στο σχέδιο στην τελική του μορφή.
7. Ανάλογοι όροι υπάρχουν για τη διαδικασία δημοσιότητας και επικοινωνίας του Σχεδίου Ανάκαμψης η οποία θα ακολουθείται και θα πρέπει να είναι ενσωματωμένη.
8. Θα πρέπει να οριστικοποιηθούν κάποια από τα έργα και από τις μεταρρυθμίσεις στην τελική τους μορφή όπως αναλυτικά θα κατατεθούν στο σχέδιο.
9. Προβλέπεται ειδική διαδικασία καταγραφής της συμπληρωματικότητας των έργων. Δηλαδή το πώς συνδέονται με άλλες επενδύσεις από το ΕΣΠΑ ή από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Και να διασφαλισθεί πως δεν υπάρχουν αλληλοκαλύψεις.
10. Επίσης η κυβέρνηση υποχρεούται να τεκμηριώσει ότι τα όλα τα έργα και οι μεταρρυθμίσεις που προωθεί είναι προσθετικά. Δηλαδή πως είναι επιπλέον όσων θα έκανε ως αξία μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων αν δεν υπήρχε το πρόγραμμα. Θα πρέπει δηλαδή να αποδείξει ότι η δαπάνη πχ των 4 δις ευρώ το 2021 είναι επιπλέον αυτής του ΠΔΕ.
Τα επόμενα βήματα
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεούται βάσει Κανονισμού από την πλευρά της να αξιολογήσει το σχέδιο το πολύ σε δύο μήνες από την ημερομηνία κατάθεσής του. Αν αυτή πχ γίνει στο τέλος Απριλίου, οι δύο μήνες ημερολογιακά οδηγούν έως το τέλος Ιουλίου.
Ωστόσο, σημειώνουν αρμόδιες πηγές στις Βρυξέλλες, υπάρχει μεγάλη ψαλίδα στις επιδόσεις κάθε κράτους-μέλους. Όχι μόνο το βαθμό ωριμότητας και από κράτη του Βορρά που δεν συνηθίζουν να έχουν χαμηλές επιδόσεις (όπως η Ολλανδία το σχέδιο της οποίας φέρεται να είναι ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο). Και έτσι η οριστική κατάθεση γίνεται και αντικείμενο ισορροπιών ανάμεσα στα κράτη που πρέπει να γνωρίζουν τι γίνεται στις υπόλοιπες χώρες.
Παράλληλα η κυβέρνηση μετά την ψηφιακή μέριμνα προωθεί τα υπόλοιπα έργα τα οποία θα προχρηματοδοτηθούν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Επόμενο «υποψήφιο» είναι η ψηφιακή κατάρτιση που σχεδιάζει να τρέξει το Υπουργείο Εργασίας. Σειρά εχουν και πολλές νομοθετικές παρεμβάσεις οι οποίες είναι αναγκαίες στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων για να μπορέσουν να ωριμάσουν και να αρχίσουν να υλοποιούνται τα έργα.
Υπενθυμίζεται πώς το Σχέδιο Ανάκαμψης επιθυμεί με τα 32 δισ. ευρώ να κινητοποιήσει 57 δισ. ευρώ επενδυτικών κονδυλίων.
Η επιτελική ομάδα αποτελείται από τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη, τον προϊστάμενο του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Αλέξη Πατέλη, τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Μιχάλη Αργυρού, τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ αρμόδιο για το Συντονισμό του Κυβερνητικού Έργου Άκη Σκέρτσο, τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρη Σκάλκο, και τον Διοικητή της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, Νίκο Μαντζούφα.
Διαβάστε επίσης:
