Η κυβέρνηση είναι έτοιμη να υποβάλλει – περί τα τέλη του μήνα – το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης των 32 δισ. ευρώ στους θεσμούς. Μάλιστα προς τον σκοπό αυτό έχει, σύμφωνα με πληροφορίες, ορισθεί και μία τελική σύσκεψη μεταξύ του κυβερνητικού επιτελείου και των εκπροσώπων της Κομισιόν για το απόγευμα της Παρασκευής. Με στόχο να κλειδώσουν οριστικά κάποια τελευταία εκκρεμή ζητήματα που υπάρχουν.
Σύμφωνα με πηγές από τις Βρυξέλλες, το ελληνικό σχέδιο παραμένει ένα από τα πιο «ώριμα» ανά την ΕΕ. Και θεωρούν πως αν δεν είναι το πρώτο θα είναι ένα από τα πρώτα που θα κόψουν το «νήμα» της οριστικής υποβολής.
Διεκδικώντας, έτσι, να ενταχθεί και στην πρώτη ομάδα κρατών που θα λάβουν την τελική πολιτική έγκριση από το Συμβούλιο και την προκαταβολή των 4 δισ. ευρώ περίπου (13% των επιδοτήσεων και των δανείων). Ποσό που θα φτάσει στα 5,5 δισ. ευρώ μαζί με τους πόρους για κάλυψη δαπανών μέτρων στήριξης από την πανδημία όπως η Επιστρεπτέα Προκαταβολή (σ.σ. μέσα από το REACT EU που θα γίνει άξονας προγράμματος του ΕΣΠΑ).
Το ζήτημα είναι πως θα προχωρήσει όλη ΕΕ - και τα κράτη μέλη και οι θεσμοί- στο δρόμο προς την κατάθεση και την εκταμίευση των πόρων, αφού η πορεία τους επηρεάζει και το ελληνικό σχέδιο
Το πράσινο φως από τη Γερμανία και οι επιπλέον 10 επικυρώσεις
Η σημερινή είδηση για «πράσινο φως» από το γερμανικό Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο στη διαδικασία επικύρωσης των Ιδίων Πόρων της ΕΕ για την χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ προκάλεσε ανακούφιση. Αλλά, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές εκκρεμεί ακόμη μία μακρά διαδικασία 10 εγκρίσεων που δεν περνά μόνο από τη γερμανική Βουλή, αλλά και από τα κοινοβούλια όλων κρατών – μελών που δεν την έχουν ολοκληρώσει.
Στο Ecofin της Παρασκευής τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν έδειξαν πως μόνο 17 κράτη (μαζί με την Ελλάδα) έχουν επικυρώσει τους Ιδίους Πόρους. Εκκρεμεί στα Κοινοβούλια της Γερμανίας, της Ιρλανδίας, της Ολλανδίας, της Φινλανδίας, της Αυστρίας, της Εσθονίας, της Λιθουανίας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας και της Ρουμανίας.
Το θέμα της «ωριμότητας» και η Ιταλία
Ένα άλλο θέμα είναι πόσο «τρέχουν» τα άλλα κράτη. Επισημάνθηκε στα συμπεράσματα της συνόδου Ecofin της προηγούμενης Παρασκευής πως οι ΥΠΟΙΚ θεωρούν ως επίτευγμα πλέον κάποια - όχι όλα - Σχέδια Ανάκαμψης να εγκριθούν πριν το καλοκαίρι (προφανώς αν το θέμα των Ιδίων Πόρων για την χρηματοδότηση του Ταμείου λυθεί). Δηλαδή πρέπει να υπάρξουν αρκετά «ώριμα» σχέδια κρατών – μελών, για να προχωρήσει το πρώτο πακέτο εγκρίσεων ταχέως.
Είναι χαρακτηριστικό πως, ενώ μέχρι πρότινος το τέλος χρόνου κατάθεσης των Εθνικών Σχεδίων ήταν έως τα τέλη Απριλίου (που όπως όλα δείχνουν θα τηρήσει η Αθήνα), πλέον οι θεσμοί ομιλούν για μέσα Μαΐου.
Ένας λόγος είναι, σύμφωνα με ξένα δημοσιεύματα, η καθυστέρηση της Ιταλίας. Κινδυνεύει να χάσει την προθεσμία καθώς η Επιτροπή ζητά βελτιώσεις στο Σχέδιό της. Αλλά και ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ντομπρόβσκις την προηγούμενη Παρασκευή είπε πως κάποιες χώρες θα χάσουν την προθεσμία.
Από την πλευρά της η Επιτροπή είναι και αυτή μπερδεμένη σε έναν κυκεώνα «οροσήμων», «στόχων» και άλλων διαδικασιών του Ταμείου που πρέπει να δει πως τελικά θα «ερμηνεύσει» και θα εφαρμόσει. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ίδια η Επιτροπή ακόμα δεν έχει καταλήξει στην ακριβή μέθοδο την οποία θα ζητήσει από τα κράτη να ακολουθηθεί. Και τούτο καθώς όσο ωριμάζουν τα σχέδια κάθε κράτους γίνονται αντιληπτοί παρέμετροι που οδηγούν σε προσαρμογές στον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αποτυπώνονται, ούτως ώστε να υπάρχει ένας κοινός τρόπος παρακολούθησής τους και ομαλής εκταμίευσης των δόσεων. Οπότε, επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, η διαδικασία περιπλέκεται.
Οι 5 μήνες για την προκαταβολή
Πάντως, βάση κανονισμών η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει 5 μήνες, δηλαδή έως και τον Σεπτέμβριο. Ορίζεται πως από την ημερομηνία κατάθεσης, το πολύ σε 2 μήνες πρέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εγκρίνει τεχνικά τα Σχέδια. Μετά το Συμβούλιο έχει έναν μήνα για να τα επικυρώσει. Εν συνεχεία η Κομισιόν έχει 2 μήνες στη διάθεσή της προκειμένου να υπογράψει τις συμβάσεις (περιλαμβανομένης της νέας δανειακής σύμβασης για τα κράτη όπως η Ελλάδα που θέλουν δάνεια), και έτσι να δώσει τις προκαταβολές του 13%.
Βεβαίως, όταν εγκριθούν οι Ίδιοι Πόροι η Επιτροπή θα μπορεί να ξεκινήσει τη διαδικασία δανεισμού. Για να δώσει τις προκαταβολές. Με ελληνικές πηγές να εκτιμούν πως το χειρότερο σενάριο είναι καθυστερήσεις να οδηγήσουν αντί για εκταμίευση στα μέσα Ιουλίου, στα μέσα Αυγούστου ή στις αρχές Σεπτεμβρίου γιατί η Ευρώπη δεν θα αντέξει πολιτικά μία πιο μεγάλη καθυστέρηση. «Δεν αλλάζει κάτι στον ελληνικό σχεδιασμό» είπαν εξηγώντας πως η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει να τρέχει σαν δρομέας.
Παράλληλα η κυβέρνηση συνεχίζει την προχρηματοδότηση έργων από το ΠΔΕ. Μετά τη ψηφιακή κατάρτιση, σχεδιάζονται δράσεις κατάρτισης αλλά και πολλές νομοθετικές παρεμβάσεις οι οποίες είναι αναγκαίες στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων για να μπορέσουν να ωριμάσουν και να αρχίσουν να υλοποιούνται τα έργα.
Υπενθυμίζεται πώς το Σχέδιο Ανάκαμψης επιθυμεί με τα 32 δισ. ευρώ να κινητοποιήσει 57 δισ. ευρώ επενδυτικών κονδυλίων. Η επιτελική ομάδα αποτελείται από τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη, τον προϊστάμενο του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Αλέξη Πατέλη, τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Μιχάλη Αργυρού, τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ αρμόδιο για το Συντονισμό του Κυβερνητικού Έργου Άκη Σκέρτσο, τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρη Σκάλκο, και τον Διοικητή της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, Νίκο Μαντζούφα.
