Μπροστά στην απειλή της μετάλλαξης Δέλτα του στελέχους του κορονοϊού βρίσκεται η Ευρώπη, δημιουργώντας εμπόδια γύρω από τις προοπτικές ανάκαμψης, διευρύνοντας τις αποκλίσεις και θέτοντας εκ νέου επί τάπητος το ζήτημα της επαναφοράς κάποιων περιοριστικών μέτρων με πιθανή νέα παράταση των μέτρων στήριξης, όπως εκτιμά η Morgan Stanley.
Σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο, μπορεί ο αριθμός των κρουσμάτων και των νοσηλευομένων να έχει υποχωρήσει στην ΕΕ, τη στιγμή που ο ρυθμός εμβολιασμού έχει ενισχυθεί, υπερβαίνοντας τα επίπεδα των ΗΠΑ και της Βρετανίας, ωστόσο η μετάλλαξη Δέλτα διαμορφώνει ένα νέο τοπίο, καθώς πρόκειται για ένα πιο μεταδοτικό στέλεχος συγκριτικά με το Άλφα, που έχει κυριαρχήσει στη Βρετανία χωρίς να έχει φτάσει ακόμη στο «peak». Αυτό αναμένεται να συμβεί στην Ευρώπη σε ένα διάστημα μικρότερο των 2-3 μηνών, μετά την κορύφωση στη Βρετανία έχοντας ως βάση και το χρονοδιάγραμμα από τη μετάλλαξη Άλφα.
Όπως σημειώνει η Morgan Stanley, ακόμη δεν υπάρχουν ξεκάθαρα δεδομένα από τη Βρετανία. Από τη μία, τα κρούσματα συνεχίζουν να αυξάνονται με δυναμικό ρυθμό, και υπολογίζονται κατά μέσο όρο στις 18.000 τις τελευταίες 7 ημέρες (επίπεδο που καταγράφηκε τελευταία στις αρχές Φεβρουαρίου) με τον δείκτη R να ανέρχεται σε 1,2 - 1,4, αλλά από την άλλη, αυτή η αύξηση έχει οδηγήσει προς στιγμή σε μια πολύ πιο ήπια αύξηση σε κρούσματα με σοβαρές επιπλοκές. Οι εισαγωγές στα νοσοκομεία, βρίσκονται κατά μέσο όρο στις 240 τις τελευταίες 7 ημέρες, που αποτελεί το 6% από το σημείο της κορύφωσης της πανδημίας. Παρ'όλα αυτά, η αυξητική τάση καταγραφής των κρουσμάτων, μπορεί να οδηγήσει τον αριθμό των νοσηλευομένων στους 500 σε ένα εύρος 10 ημερών, ενώ μία ακόμη εβδομάδα σε έναν υψηλό ρυθμός ανάπτυξης της μετάλλαξης δύναται να οδηγήσει τις νοσηλείες στις 800 περίπου ημερησίως, σημείο στο οποίο η κυβέρνηση ανακοίνωσε την επαναφορά των περιοριστικών μέτρων τον Νοέμβριο του 2020.
Με αυτή την εικόνα, αλλά έχοντας και την αβεβαιότητα γύρω από την ταχύτητα εξάπλωσης της μετάλλαξης στην Ευρώπη και της αποτελεσματικότητας των εμβολίων, η Morgan Stanley λαμβάνει τρία διαφορετικά σενάρια. Στο πιο αισιόδοξο και βασικό σενάριο της M.S., τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά στον περιορισμό της μετάδοσης και στη μείωση των σοβαρών λοιμώξεων, με την Ευρώπη να συνεχίζει στο περαιτέρω άνοιγμα των οικονομικών δραστηριοτήτων, δημιουργώντας έτσι έναν περιορισμένο αντίκτυπο στο χρόνο και την ταχύτητα της οικονομικής ανάκαμψης. Επιπλέον, σε αυτό το σενάριο αναμένεται μια σταδιακή έναρξη του tapering από την ΕΚΤ τον Σεπτέμβριο, όπως και των μέτρων στήριξης. Στο ενδιάμεσο σενάριο, τα εμβόλια εμποδίζουν την εξάπλωση του ιού από το να υπάρξουν νέοι τριγμοί στα συστήματα υγείας και πρόσθετα ισχυρά μέτρα, αλλά ταυτόχρονα επιβραδύνεται η χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων οδηγώντας πιθανώς σε πρόσθετους περιορισμούς στα διεθνή ταξίδια, με κλάδους όπως ο τουρισμός, να επηρεάζονται σημαντικά για δεύτερη συναπτή θερινή σεζόν. Παράλληλα, η ΕΚΤ, υπό αυτό πρίσμα θα διατηρούσε σε υψηλά επίπεδα τον ρυθμό αγορών τον Σεπτέμβριο, ενώ θα επεκτείνονταν κάποια μέτρα δημοσιονομικής στήριξης. Στο τρίτο και ίσως πιο καταστροφικό σενάριο, όπου η μετάλλαξη Delta προκαλεί ένα παρόμοιο «χτύπημα» με αυτό της Alpha, τότε θα υπάρξει ένας υψηλότερος αριθμός νοσηλευομένων και πίεση στα συστήματα υγείας, ωθώντας τις κυβερνήσεις να επιβάλουν εκ νέου περιορισμούς και οδηγώντας σε ακόμη μία απότομη επιβράδυνση και μια πιο παρατεταμένη επέκταση των μέτρων στήριξης.
Πέραν αυτών ωστόσο, η μετάλλαξη Δέλτα μπορεί να «χωρίσει» την Ευρώπη σε δύο στρατόπεδα, ως προς το σκέλος των περιοριστικών μέτρων καθώς οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης, θα προτιμούσαν να ακολουθήσουν μια πιο προσεκτική προσέγγιση με περισσότερα μέτρα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ενώ εκείνες του Νότου, στις οποίες ο τουρισμός έχει καθοριστική συμβολή στο ΑΕΠ και την απασχόληση, θα θελήσουν να αποφύγουν το να χαθεί ακόμη ένα καλοκαίρι. Ήδη, όπως σημειώνει η Morgan Stanley έχουν υπάρξει διαφορές και δείγματα του διχασμού στην διαφορετική αντιμετώπιση των Βρετανών τουριστών. Ωστόσο η χρήση του ευρωπαϊκού ψηφιακού πιστοποιητικού, που είναι σε ισχύ από την 1η Ιουλίου, θα μπορούσε να προσφέρει μία συμφωνημένη βάση ώστε να επιτρέπεται η κίνηση των βασικών τουριστικών ροών, εμβολιασμένων κατοίκων της ΕΕ και ανθρώπων που έχουν αναρρώσει από τον ιό.
.jpg)
Επιπλέον, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος είναι οι δύο πιο σημαντικοί μήνες για τον τουρισμό σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Ένα ποσοστό μεγαλύτερο από το 40% των διανυκτερεύσεων στην Ευρωζώνη καταγράφονται στο γ' τρίμηνο, με υψηλότερα ποσοστά σε χώρες όπως η Ιταλία. Παράλληλα ορισμένες χώρες όπως η Ελλάδα έχουν πολύ υψηλή εξάρτηση από τους ξένους τουρίστες, γεγονός που εξηγεί γιατί υπήρξε η πίεση για την καθιέρωση του ψηφιακού πιστοποιητικού.
Έτσι, οι αναλυτές του οίκου λαμβάνουν δύο σενάρια για την πορεία της οικονομίας και του τουρισμού, όπου στο πρώτο κάνουν λόγο για δυναμική ανάπτυξη στο γ' τρίμηνο (2,6% σε τριμηνιαία βάση) με περαιτέρω άρση των περιοριστικών μέτρων. Σε αυτό το σενάριο δεν αναμένουν πλήρης κανονικότητα το καλοκαίρι, δηλαδή σε αντίστοιχα επίπεδα με του 2019, αλλά ένα πολύ καλύτερο καλοκαίρι από το περσινό.
.jpg)
Από την άλλη, στα δύο αρνητικά διαβαθμισμένα σενάρια, η Morgan Stanley υποθέτει μείωση κατά 30% των διανυκτερεύσεων από τους ξένους τουρίστες σε σύγκριση με το βασικό σενάριο, με τις διανυκτερεύσεις των εγχώριων τουριστών να παραμένουν 10% χαμηλότερα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο προτού μειωθούν κατά το ήμισυ τον Σεπτέμβριο. Σε αυτό το σενάριο η επίπτωση στο ΑΕΠ της Ελλάδας και της Ισπανίας κυμαίνεται στο -1% και στης Ιταλίας στο -0,5%, ενώ ακόμη και έτσι η εικόνα για τον τουρισμό θα είναι ελαφρώς καλύτερη από πέρυσι.
Ωστόσο στο πιο δυσοίωνο σενάριο, όπου οι αναλυτές υποθέτουν σημαντική ενίσχυση των περιορισμών τόσο στο εσωτερικό των χωρών όσο και διασυνοριακά, με τις διανυκτερεύσεις των ξένων τουριστών να υποχωρούν μέχρι και κατά 70%, ενώ αντίστοιχα οι διανυκτερεύσεις για τους εγχώριους ταξιδιώτες κατά 50%, τότε θα υπάρξει μείωση κατά 2,3% του ελληνικού ΑΕΠ, κατά 1,5% του ιταλικού και 2,5% του ισπανικού.
Φωτογραφία: Getty Images/Ideal Image
