Η πολύ θετική τάση που έχει αναπτύξει η ελληνική βιομηχανία, ειδικά η εξαγωγική, θα έχει συνέχεια σύμφωνα με τριμηνιαία έρευνα του ΙΟΒΕ που δείχνει πως οι προσδοκίες ξεπερνούν κάθε προηγούμενη επίδοση, με εφαλτήριο το Ελλάδα 2.0 και για το νέο ΕΣΠΑ. Μαζί με μία μερική επάνοδο του τουρισμού (σ.σ. που παραμένει ένα στοίχημα διαρκείας) δίνει στην κυβέρνηση και στην αγορά τη δυνατότητα να αισιοδοξούν για τους επόμενους μήνες.
Ωστόσο ακόμη δεν είναι «ορατό» όλο το φάσμα των δεικτών για την πορεία της οικονομίας. Η πρώτη επόμενη συνολική εικόνα αναμένεται στις 7 Σεπτεμβρίου όταν θα ανακοινωθεί το ΑΕΠ του 2ου τριμήνου και θα φανεί αν η Ελλάδα θα ακολουθήσει (και με ποιον ρυθμό) τα υπόλοιπα κράτη μέλη που καταγράφουν επιστροφή σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης ((σ.σ. με βάση τα flash estimates που δεν ανακοινώνονται για την Ελλάδα).
Δύο ημέρες μετά, στις 9 Σεπτεμβρίου θα ανακοινωθεί η Έρευνα Εργατικού Δυναμικού για τον Ιούνιο στην οποία θα φανεί αν συνεχίζουν να «επουλώνονται» οι πληγές στην αγορά εργασίας που προκλήθηκαν από την πανδημία και γίνονται ορατές στον «μη ενεργό πληθυσμό» που αυξήθηκε. Ο λόγος για το ένα από τα μέτωπα που ακόμη δεν έχει φανεί (λόγω των μέτρων στήριξης που συνεχίζουν να παρέχουν προστασία) πόσο ισχυρό είναι. Το δεύτερο μέτωπο, είναι η καταναλωτική εμπιστοσύνη που αποδεικνύεται πολύ πιο ευάλωτη στις υγειονομικές αναταράξεις και θα κρίνει την πορεία της εσωτερικής ζήτησης στην οικονομία.
Τα καλά νέα από τις εξαγωγικές βιομηχανίες
Οι προσδοκίες για τον όγκο των εξαγωγών βιομηχανικών προϊόντων το 3ο τρίμηνο του 2021 ήταν οι θετικότερες των τελευταίων 10ετίων που γίνονται οι εν λόγω μετρήσεις. Ο δείκτης βρέθηκε, σύμφωνα με τα στοιχεία που συλλέγει ο ΙΟΒΕ και κοινοποιεί η Κομισιόν στο +42,2 (από επίδοση +28.1 μονάδων το 1ο τρίμηνο και 29.5 μονάδων το 2ο τρίμηνο του 2021).
Η εν λόγω τριμηνιαία έρευνα δείχνει επίσης και πολύ καλή πορεία σε σχέση με την ανταγωνιστική θέση των ελληνικών αγαθών στο εξωτερικό (στις αγορές εκτός ΕΕ ο δείκτης είναι πάνω από 10 μονάδες το τελευταίο 6μηνο έναντι 14,5 ιστορικού υψηλού), αλλά και πολύ υψηλή χρήση των δυνατοτήτων της βιομηχανίας (δείκτης στο 77,8 έναντι ιστορικού υψηλού του 2000 στις 79,2 μονάδες).
Τα στοιχεία αυτής της 3μηνιαίας έρευνας συγκυρίας τα συνέλεξαν παράλληλα με την «κλασική» μηνιαία έρευνα για το δείκτη οικονομικού κλίματος (σ.σ. διαμορφώθηκε τον Ιούλιο στις 111,2 μονάδες έναντι 108,7 μονάδων τον προηγούμενο μήνα, επίδοση που κινείται σε προ πανδημίας επίπεδα, όπως συμβαίνει, άλλωστε, συνολικά στην Ευρώπη). Ο εν λόγω δείκτης λαμβάνει τη δεύτερη υψηλότερη τιμή από τον Οκτώβριο του 2007 και η κινητήριος δύναμή του είναι και πάλι η βιομηχανία με ενίσχυση προσδοκιών στο μέγιστο επίπεδο 14 ετών (στις 112,3 μονάδες από 105,3 τον Ιούνιο).
Τα καλά νέα στις «προσδοκίες» της βιομηχανίας συνδέονται σύμφωνα με το ΙΟΒΕ με το γεγονός πως προεξοφλείται από τις επιχειρήσεις ένα βελτιωμένο περιβάλλον, όπου η ανάκαμψη της οικονομίας θα συνοδεύεται από την εκκίνηση του δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και την ενίσχυση άλλων δυνατοτήτων χρηματοδότησης.
Τα στοιχεία επιβεβαιώνονται και από την «πραγματικότητα»: Ο Γενικός Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής του μηνός Μαΐου 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Μαΐου 2020, παρουσίασε αύξηση 14,0% έναντι μείωσης 8,2% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2020 με το 2019. Η άνοδος στηρίχθηκε από τη Βιομηχανία με το δείκτη να παρουσιάζει αύξηση 37,0%.
Ανάλογη εικόνα καταγράφεται και από την αύξηση κατά 37,4% του Δείκτη Κύκλου Εργασιών Μεταποίησης. Στηρίχθηκε σε αύξηση κατά 61,5% του Δείκτη Κύκλου Εργασιών Εξωτερικής Αγοράς.
Οι ευαλωτότητες
Ωστόσο η πορεία της πραγματικής οικονομίας θα εξαρτηθεί και από άλλους παράγοντες. Στις μετρήσεις του ΙΟΒΕ «παραφωνία» είναι η υποχώρηση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης τον Ιούλιο ( στις –32,9 από –25,6 μονάδες). Η επιδείνωση «θεωρείται πως σχετίζεται κυρίως με τις εξελίξεις στο θέμα της πανδημίας» και με την «έντονη εξάπλωση της νέας μετάλλαξης του ιού». Κάτι που δείχνει σύμφωνα με το ΙΟΒΕ πως «η δυναμική της πανδημίας την τρέχουσα περίοδο και τους επόμενους μήνες είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για την πορεία της οικονομίας συνολικά το 2021 και ακολούθως για τις προσδοκίες των νοικοκυριών». «Ευρύτερα, προκύπτει πως η διαδικασία εξόδου από την υγειονομική κρίση δεν είναι προδιαγεγραμμένη, παρά την κλιμάκωση των μέτρων προστασίας, ιδίως του εμβολιασμού, και απαιτείται συνεχής εγρήγορση» αναφέρει.
Ένα άλλο σημείο κλειδί είναι η πορεία της αγοράς εργασίας. Και τώρα οι «Επιστρεπτέες» και τα άλλα μέτρα στήριξης εμποδίζουν τις απολύσεις. Και έτσι στηρίζεται η συγκράτηση της ανεργίας. Ωστόσο, υπάρχει ένας ακόμη δείκτης που είναι κομβικός, ο μη ενεργός πληθυσμός.
Να δούμε τι δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Πέρυσι τον Μάιο, (εν συγκρίσει με τον Μάιο του 2019) η απασχόληση είχε μειωθεί κατά 127.200. Οι άνεργοι παρ όλα αυτά ήταν μειωμένοι σαν αριθμός κατά 45.800 καθώς είχαν «φύγει» από το εργατικό δυναμικό 176.000) που δήλωναν στις μετρήσεις ως «μη ενεργός Πληθυσμός». Δηλαδή δεν αναζητούσαν εργασία και δεν προσμετρούναν γι αυτόν το λόγο στην «δεξαμενή» των ανέργων.
Φέτος τον Μάιο η κατάσταση ήταν πολύ καλύτερη: η απασχόληση είναι μειωμένη μόνο κατά 34.000 σε σχέση με το 2019. Οι άνεργοι είναι κατά 69.300 λιγότεροι και ο μη ενεργός πληθυσμός είναι υψηλότερος σε σχέση με το 2019 κατά 31.600 άτομα. Μένει να φανεί πως οι αντοχές της αγοράς εργασίας θα διαμορφωθούν τους επόμενους μήνες, με βασική παράμετρο την πορεία της εποχικής απασχόλησης πέριξ του τουρισμού και με την ύπαρξη νέου κύματος περιορισμών.
