Επιταχύνονται οι διαδικασίες για τις ιδιωτικές και στρατηγικές επενδύσεις, παρέχονται νέα κίνητρα για τους επενδυτές και εντάσσονται καινούριες μορφές επενδύσεων στην κατηγορία των στρατηγικών επενδύσεων.
Aυτές είναι οι βασικές αλλαγές, οι οποίες όπως είχε γράψει και το insider.gr προβλέπονται στο σχέδιο νόμου «Στρατηγικές επενδύσεις και βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος μέσω της επιτάχυνσης διαδικασιών στις ιδιωτικές και στρατηγικές επενδύσεις» που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στις 26/8/2021 από τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνι Γεωργιάδη και τον Αναπληρωτή Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Νίκο Παπαθανάση.
Στόχος του νομοσχεδίου είναι η βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος στη χώρα μας, μέσω βελτιωτικών ρυθμίσεων που διασφαλίζουν την επιτάχυνση κι ευελιξία των προβλεπόμενων για τις ιδιωτικές και στρατηγικές επενδύσεις διοικητικών διαδικασιών. Παράλληλα πραγματοποιεί την ενοποίηση των διατάξεων των δύο βασικών μέχρι σήμερα νομοθετημάτων περί στρατηγικών επενδύσεων, του ν. 4608/2019 και του ν.3894/2010. Μ΄ αυτό τον τρόπο αίρεται η παράλληλη ισχύς των δύο νομοθετημάτων, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις, προέβλεπαν διαφορετική ρύθμιση επί των ίδιων ζητημάτων προκαλώντας σύγχυση στους υποψήφιους στρατηγικούς επενδυτές.
Οι κατηγορίες στρατηγικών επενδύσεων
Στις στρατηγικές επενδύσεις περιλαμβάνονται πλέον και οι «εμβληματικές επενδύσεις εξαιρετικής σημασίας» που αφορούν στην πράσινη οικονομία, την καινοτομία, την ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας και την ενίσχυση του υγιούς ανταγωνισμού καθώς και επενδυτικές δραστηριότητες που έχουν σχέση με: αγροδιατροφή, έρευνα και καινοτομία, βιοτεχνολογία, τεχνητή νοημοσύνη, διαχείριση απορριμμάτων, ψηφιακός μετασχηματισμός, Cloud Community και οι αυτοδικαίως εντασσόμενες Important Projects of Common European Interest (IPCEI)
Αναλυτικά, οι Στρατηγικές Επενδύσεις διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:
α) «Στρατηγικές Επενδύσεις 1», οι οποίες πληρούν μία τουλάχιστον από τις ακόλουθες προϋποθέσεις ανεξαρτήτως τομέα επένδυσης:
αα) ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης είναι μεγαλύτερος των εβδομήντα πέντε εκατομμυρίων (75.000.000) ευρώ, ή
αβ) ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης είναι μεγαλύτερος των σαράντα εκατομμυρίων (40.000.000) ευρώ και ταυτόχρονα από την επένδυση δημιουργούνται κατά βιώσιμο τρόπο εβδομήντα πέντε (75) τουλάχιστον νέες Ετήσιες Μονάδες Εργασίας (Ε.Μ.Ε.).
β) «Στρατηγικές Επενδύσεις 2», οι οποίες πληρούν μία τουλάχιστον από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
βα) ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης (είναι μεγαλύτερος από είκοσι εκατομμύρια (20.000.000) ευρώ και αφορά σε έναν ή περισσότερους από τους τομείς της αγροδιατροφής, έρευνας και καινοτομίας, βιοτεχνολογίας, πολιτιστικής και δημιουργικής βιομηχανίας, ρομποτικής, τεχνητής νοημοσύνης, ιατρικού τουρισμού, διαχείρισης απορριμμάτων και αποβλήτων, διαστημικής βιομηχανίας ή (ii) είναι μεγαλύτερος από είκοσι εκατομμύρια (20.000.000) ευρώ και έχει ως σκοπό τον ψηφιακό μετασχηματισμό της επιχείρησης ή την παροχή υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους (cloud computing).
ββ) οι επενδύσεις δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο πενήντα (50) τουλάχιστον νέες Ε.Μ.Ε. και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των τριάντα εκατομμυρίων (30.000.000) ευρώ. Οι επενδύσεις της παρούσας υποπερίπτωσης δύνανται να λάβουν ένα ή περισσότερα από τα κίνητρα των άρθρων 11, 12, καθώς και της περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 13.
βγ) συνιστούν επενδύσεις εντός Οργανωμένων Υποδοχέων Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων της παρ. 4 του άρθρου 41 του ν. 3982/2011 (Α΄ 143), οι οποίες δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο σαράντα (40) τουλάχιστον Ε.Μ.Ε. και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των είκοσι εκατομμυρίων (20.000.000) ευρώ. Οι επενδύσεις της παρούσας υποπερίπτωσης δύνανται να λάβουν ένα ή περισσότερα από τα κίνητρα των άρθρων 11, 12, καθώς και της περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 13.
γ) «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας», οι οποίες υλοποιούνται από διακεκριμένες νομικές οντότητες, συμπεριλαμβανομένων ιδίως, όσων προωθούν την πράσινη οικονομία, την καινοτομία, την τεχνολογία, καθώς και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος και ειδικά τις επενδύσεις της περ. α) της παρ. 3 και ενισχύουν σημαντικά την ελληνική οικονομία και την ανταγωνιστικότητα αυτής σε διεθνές επίπεδο.
δ) «Στρατηγικές Επενδύσεις ταχείας αδειοδότησης», οι οποίες πληρούν τα κριτήρια μίας εκ των ακόλουθων υποπεριπτώσεων:
δα) δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο τριάντα (30) τουλάχιστον νέες Ε.Μ.Ε. και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των είκοσι εκατομμυρίων (20.000.000) ευρώ.
ε) «Αυτοδίκαια εντασσόμενες Στρατηγικές Επενδύσεις», οι οποίες πληρούν τα κριτήρια μίας εκ των ακόλουθων υποπεριπτώσεων:
εα) συνιστούν επενδύσεις του ν. 3389/2005 (Α` 232), οι οποίες έχουν εγκριθεί από τη Διυπουργική Επιτροπή Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (Δ.Ε.Σ.Δ.ΙΤ.) και επενδύσεις για τα Ευρωπαϊκά Ενεργειακά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος – Projects of Common Interest (PCI) του άρθρου 8 του ν. 4271/2014 (Α’ 144). Στην περίπτωση αυτή εντάσσονται επενδύσεις που αποτελούν Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος [Important Projects of Common European Interest (IPCEI)] νομικών προσώπων, τα οποία συμμετέχουν ως άμεσα μέλη σε προγράμματα IPCEI και o συνολικός τους προϋπολογισμός είναι μεγαλύτερος των είκοσι εκατομμυρίων (20.000.000) ευρώ.
Τα κίνητρα
Όσον αφορά στα κίνητρα που θα παρέχονται στους επενδυτές των στρατηγικών επενδύσεων, πέραν των φοροαπαλλαγών και της ταχείας αδειοδότησης εισάγονται και νέα κίνητρα.
Συγκεκριμένα, οι επενδύσεις, που χαρακτηρίζονται ως στρατηγικές μπορεί, μπορεί, με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.), να παρέχονται ενισχύσεις με τη μορφή επιχορήγησης, οι οποίες συνίστανται στην παροχή χρηματικού ποσού για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών και προσδιορίζονται ως ποσοστό επ` αυτών. Οι ενισχυόμενες κατηγορίες δαπανών είναι οι εξής:
α) Ενισχύσεις για την πρόσληψη εργαζομένων σε μειονεκτική θέση και ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση σύμφωνα με τα άρθρα 32 και 33 του Κανονισμού (ΕΕ) 651/2014, καθώς και για την παροχή εύλογων προσαρμογών σύμφωνα με την περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 61 του ν. 4488/2017 (Α’ 137). Η ενίσχυση της παρούσας κατηγορίας, αθροιζόμενη με άλλες κρατικές ενισχύσεις που λαμβάνει ο φορέας επένδυσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα πέντε εκατομμύρια (5.000.000) ευρώ ανά επενδυτικό σχέδιο.
β) Ενισχύσεις για έργα έρευνας και ανάπτυξης, σύμφωνα με το άρθρο 25 του Κανονισμού (ΕΕ) 651/2014, εφόσον το έργο αφορά σε βιομηχανική έρευνα, πειραματική ανάπτυξη ή μελέτες σκοπιμότητας. Η ενίσχυση της παρούσας κατηγορίας, αθροιζόμενη με άλλες κρατικές ενισχύσεις που λαμβάνει ο φορέας της επένδυσης, δεν μπορεί να υπερβαίνει για έργα που αφορούν κυρίως βα) στη βιομηχανική έρευνα τα είκοσι εκατομμύρια (20.000.000) ευρώ ανά επενδυτικό σχέδιο, ββ) σε πειραματική ανάπτυξη τα δεκαπέντε εκατομμύρια (15.000.000) ευρώ ανά επενδυτικό σχέδιο και βγ) σε μελέτες σκοπιμότητας και προετοιμασίας ερευνητικών δραστηριοτήτων τα επτά εκατομμύρια πεντακόσιες χιλιάδες (7.500.000) ευρώ ανά επενδυτικό σχέδιο.
Οι «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας» μπορεί, με απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε., να λάβουν και ενισχύσεις, διαζευκτικά ή σωρευτικά, με την ακόλουθη μορφή: α) της επιχορήγησης, η οποία συνίσταται στην παροχή χρηματικού ποσού από το Δημόσιο για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών και προσδιορίζονται ως ποσοστό επ` αυτών, β) της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού και προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησης αυτού που εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις, γ)της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας, που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο.
Διαδικασίες αδειοδότησης και ελέγχου
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται παράλληλα επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης και ελέγχου ενώ εισάγεται χρονικό όριο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης των προς ένταξη επενδυτικών σχεδίων -προκειμένου να μειωθεί ο απαιτούμενος χρόνο αξιολόγησης και ελέγχου των επενδυτικών σχεδίων στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Νόμου - καθώς και για την ολοκλήρωση του ελέγχου πιστοποίησης της υλοποίησής τους.
Συγκεκριμένα, κατά τη διαδικασία της άμεσης αξιολόγησης διενεργείται αυτοτελής αξιολόγηση κάθε νόμιμης και εμπρόθεσμης αίτησης υπαγωγής, με βάση την αρχή της χρονικής προτεραιότητας και τους διαθέσιμους πόρους.
i. Η πληρότητα των υποβαλλόμενων αιτήσεων και των σχετικών δικαιολογητικών ελέγχεται από την αρμόδια κατά περίπτωση Υπηρεσία της παραγράφου 2 του άρθρου 13 ή/και από μέλος του Εθνικού Μητρώου Πιστοποιημένων Αξιολογητών. Αν η αίτηση απορριφθεί για λόγους μη πληρότητας του φακέλου, ο αιτών ενημερώνεται σχετικά στην ηλεκτρονική του διεύθυνση, την οποία δήλωσε κατά την εγγραφή του στο ΠΣΚΕ, το σχετικό δε παράβολο δεν επιστρέφεται. Ο έλεγχος νομιμότητας πραγματοποιείται από την αρμόδια Υπηρεσία της παραγράφου 2 του άρθρου 13 ή/και από μέλος του Εθνικού Μητρώου Πιστοποιημένων Αξιολογητών. Η αξιολόγηση του εύλογου κόστους και ο έλεγχος δεικτών βαθμολογίας των αιτήσεων πραγματοποιείται από μέλος του Εθνικού Μητρώου Πιστοποιημένων Αξιολογητών.
ii. Σε περίπτωση που απαιτούνται διευκρινίσεις σχετικά με το περιεχόμενο του φακέλου, ορίζεται προθεσμία έως δέκα (10) ημερών στο φορέα, προκειμένου να τις παράσχει. Αν η προθεσμία αυτή παρέλθει άπρακτη, η διαδικασία αξιολόγησης ολοκληρώνεται στο σύνολό της.
iii. Το αποτέλεσμα της αξιολόγησης ελέγχεται από Επιτροπή Αξιολόγησης Επενδυτικών Σχεδίων, αποτελούμενη από τρία (3) έως πέντε (5) μέλη. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων ορίζονται η σύνθεση και ο τρόπος επιλογής των μελών, ειδικοί εισηγητές που δεν είναι μέλη της Επιτροπής, εφόσον κρίνεται σκόπιμο για τη διευκόλυνση και επιτάχυνση του έργου του Επιτροπής, καθώς και οι αρμοδιότητες και ο τρόπος λειτουργίας της Επιτροπής. Τα μέλη της Επιτροπής δύναται να προέρχονται είτε από τους αρμόδιους φορείς παρ. 2 του άρθρου 13, συμπεριλαμβανομένων όλων των υπηρεσιών, καθώς και των οικείων Ειδικών Υπηρεσιών Διαχείρισης του ΕΣΠΑ των Περιφερειακών Διοικήσεων και όλων των υπηρεσιών του Υπουργείου, των ανωτέρω φορέων, είτε από το ΕΜΠΑ, είτε από το Μητρώο Ορκωτών Ελεγκτών – Λογιστών του άρθρου 24.
Τα μέλη της Επιτροπής, εφόσον απαιτείται, δύναται να προέρχονται και από τα στελέχη των λοιπών αρμόδιων φορέων της παρ. 2 του άρθρου 13. Η Επιτροπή Αξιολόγησης συγκροτείται με απόφαση των αρμόδιων οργάνων της παρ. 3 κατά περίπτωση. Τα αρμόδια όργανα της παρ. 3 δύναται να συγκροτούν περισσότερες της μιας επιτροπές. Αν η διάρκεια του χρόνου ελέγχου των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων από την Επιτροπή σε καθεστώς ενίσχυσης του παρόντος, υπερβαίνει τις τριάντα (30) ημέρες από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής, ο έλεγχος ανατίθεται με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων σε ανεξάρτητο ορκωτό-ελεγκτή από το Μητρώο Ορκωτών Ελεγκτών – Λογιστών του άρθρου 24, ο οποίος, το αργότερο εντός οκτώ (8) ημερών, ολοκληρώνει τον έλεγχο των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης.
iv. Το αποτέλεσμα της αξιολόγησης κοινοποιείται με ηλεκτρονικό μήνυμα στον φορέα του επενδυτικού σχεδίου και ο αιτών μπορεί να υποβάλει ένσταση.
