Τα καλά νέα για το χρέος αφορούν ήδη δύο οικονομίες του ευρωπαϊκού νότου, την Ελλάδα και την Πορτογαλία.
Ειδικά η τελευταία αναπήδησε ήδη μία κατηγορία υψηλότερα από το οριακό investment grade της διαβάθμισης ΒΒΒ- που βρισκόταν η ίδια και η Ιταλία. Και τώρα η Πορτογαλία είναι ήδη τρεις βαθμίδες πάνω από την Ελλάδα, ενώ η Ιταλία παραμένει στις δύο.
Για την Ελλάδα οι δύο τελευταίες αναβαθμίσεις την φέρνουν ήδη πιο κοντά στο όριο του investment grade και οι προοπτικές που τις συνοδεύουν είναι ότι αυτές (οι δύο αναβαθμίσεις) μπορούν να συνεχισθούν μέσα στους επόμενους 12 – 18 μήνες.
Ήτοι στο τέλος της χρονιάς που θα σημάνει την λήξη ισχύος του PEPP με το οποίο η ΕΚΤ διατηρεί την αναχρηματοδότηση του ελληνικού χρέους σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Μέσα στο 18μηνο αυτό πέρα από τις προσδοκίες αναβάθμισης, τρία άλλα γεγονότα αναμένεται να ενισχύσουν την ταχύτητα προσέγγισης του Investment Grade.
Το πρώτο και ισχυρότερο είναι αναμφίβολα η αποτελεσματική ολοκλήρωση του Hρακλής Ι & ΙΙ, μέχρι τα μέσα του 2022, με τα ποσοστά των Npls στους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών να προσεγγίζουν από τα πάνω τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους.
Όλα αυτά βέβαια με την προϋπόθεση ότι ο όγκος των Νpls στο μεταξύ δεν θα αρχίσει να αυξάνεται εκ νέου με μεγάλες ταχύτητες, λόγω των επιφυλάξεων για την πορεία ανάκαμψης.
Οι τελευταίες προειδοποιήσεις από τους αρμόδιους της Επιτροπής Εποπτείας της ΕΚΤ – όπως πρόσφατα αποκάλυψε το Insider.gr με δημοσίευμά του – δείχνουν ότι ο κίνδυνος αυτός στο γύρισμα του 2021 – 22 αναδύεται απειλητικά.
Το δεύτερο γεγονός έχει να κάνει ασφαλώς με την ταχύτερη εισροή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και το πως θα επηρεάσει την οικονομική δραστηριότητα.
Το τρίτο γεγονός έχει να κάνει με μία σιωπηρά αναπτυσσόμενη τάση εντατικοποίησης της ενεργού διαχείρισης του δημόσιου χρέους από τον ΟΔΔΗΧ.
Ήδη, για λόγους που δεν έχουν εξηγηθεί δημοσίως, τα αποθεματικά στο περιβόητο μαξιλάρι έχουν, σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, αγγίξει τα 40 δισ. ευρώ. Ένα τέτοιο επίπεδο που δεν δικαιολογείται παρά μόνο εφ΄ όσον έχει δρομολογηθεί ή θα δρομολογηθεί μια τακτική αναδιάρθρωσης του χρέους με στόχο την ποσοστιαία μείωσή του ως προς το ΑΕΠ και σημαντικές αλλαγές στην σύνθεσή του.
Ήδη έχει ανακοινωθεί σε χαμηλούς τόνους η απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει την προεξόφληση μέρους του χρέους που αφορά στο σκέλος των διακρατικών δανείων του GLF, που είχε υπογραφεί με εγγύηση το πρώτο μνημόνιο.
Η επιλογή αυτή πέραν του ότι είναι ένα δάνειο του οποίου η αποπληρωμή είναι ανελαστική, γιατί αφορά σε δανειστές από όλες της χώρες της Ευρωζώνης και είναι το πρώτο που αρχίζει να πληρώνεται, μετά από το ΔΝΤ που έχει σχεδόν εξοφληθεί, μπορεί να επηρεάσει θετικά οριζόντια όλα τα κοινοβούλια της Ευρώπης καθώς οι αποφάσεις για την πρόωρη εξόφλησή του θα «συζητηθούν» παντού πριν εγκριθούν…
Ο σχεδιασμός αυτός, σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, θα αφορά κατ’ αρχήν τις προεξοφλήσεις των δόσεων της διετίας 2022 – 2023.
Ήτοι της πλέον κρίσιμης διετίας για την έξοδο από την πανδημία, στην οποία όλες οι χώρες …θα χαρούν να πάρουν πρόωρα χρήματα που όταν τα είχαν δώσει δεν ήξεραν αν θα τα ξαναπάρουν πίσω.
Ταυτόχρονα το μαξιλάρι που θα χρηματοδοτήσει την προεξόφληση αυτή, θα έχει την δυνατότητα να επενδυθεί σε «χαρτιά» απολύτως ασφαλή, όπως για παράδειγμα τα νέα κανονικά και πράσινα ομόλογα της Κομισιόν με τα οποία άρχισε η χρηματοδότηση του NGEU.
Με αυτές τις προϋποθέσεις, τόσο σε οριζόντιο εθνικό ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο ευρωπαϊκών θεσμών όπως η ΕΚΤ και η Κομισιόν διαμορφώνεται ένα «περιβάλλον» εξασφάλισης, το οποίο η ΕΚΤ και τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια δεν μπορούν να αγνοήσουν και να αφήσουν θα ελληνικά ομόλογα …ξεκρέμαστα με την λήξη της λειτουργίας του PEPP.
Άλλωστε κάτι τέτοιο θα είχε σοβαρές συνέπιες στην αξία αυτών των χαρτοφυλακίων που βρίσκονται ήδη στον ισολογισμό των κεντρικών τραπεζών και ειδικά σε εκείνον της Τράπεζας της Ελλάδος.
Κάπως έτσι φαίνεται να διαμορφώνεται ήδη το περιβάλλον μέσα στο οποίο οι Οίκοι Αξιολόγησης θα κληθούν να αναθεωρήσουν τις διαβαθμίσεις του ελληνικού χρέους μέσα στο επόμενο 18μηνο…
Βέβαια είναι φανερό ότι ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί μία αρνητική ανάσχεση αυτής της πορείας είναι να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές… Αλλά αυτό φαίνεται να το γνωρίζουν ήδη αυτοί που έχουν αυτή την αρμοδιότητα.