Η είδηση βέβαια δεν είναι και… χτεσινή, έγινε γνωστή προς τα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου και στον απόηχο της κατάθεσης προσφορών για τους μεγάλους διαγωνισμούς κατασκευής των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) σε Αττική και Θεσσαλονίκη, ωστόσο, αν και πέρασε λίγο στα «ψιλά», έχει το ενδιαφέρον της.
Το θέμα σχετίζεται με την πρόβλεψη για χρήση από τις βιομηχανίες, κατά βάση τις τσιμεντοβιομηχανίες, μέρους των υπολειμμάτων από τις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων που κατασκευάζονται σε ολόκληρη την Ελλάδα. Δηλαδή, τμήμα των υπολειμμάτων θα διοχετεύεται στην τσιμεντοβιομηχανία ενώ το υπόλοιπο θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας σε μονάδες. Η πρώτη συνεργασία τέτοιου είδους αποκαλύφθηκε μέσα από τη σύμπραξη των Τέρνα Ενεργειακή (μέλος του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) και Τιτάνα, στο πλαίσιο της διεκδίκησης των ΜΕΑ σε Σχιστό, Φυλή και Θεσσαλονίκη, μέσω ΣΔΙΤ.
Υπενθυμίζεται ότι από πέρυσι, στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), υπήρχε ο στοχος για τη δημιουργία δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης από υπολείμματα επεξεργασίας αποβλήτων ή/και από εναλλακτικά καύσιμα. Οι μονάδες αυτές μπορεί να είναι κεντρικές για όλη τη χώρα (ενδεικτικά τουλάχιστον τρεις-τέσσερις μονάδες), χωρίς όμως να αποκλείεται αυτό να γίνεται καθετοποιημένα και εντός των ίδιων των ΜΕΑ, εφόσον αυτό κρίνεται τεχνικοοικονομικά εφικτό και προκριθεί από τα οικεία ΠΕΣΔΑ ή/και τους οικείους ΦΟΔΣΑ. Δηλαδή, προβλέπεται η ενεργειακή αξιοποίηση των δευτερογενών (απορριματογενών) καυσίμων και του υπολείμματος, ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η ταφή των υπολειμμάτων, ενώ, βάσει βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών, τα εναλλακτικά καύσιμα μπορούν να αξιοποιούνται στην ενεργοβόρο βιομηχανία, αντικαθιστώντας τα παραδοσιακά ορυκτά καύσιμα.
Ο όμιλος ΤΙΤΑΝ, μέσω της στρατηγικής συμμαχίας με την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, εφόσον το σχήμα κερδίσει κάποιον ή κάποιους από τους διαγωνισμούς, θα αποκτήσει πρόσβαση σε εναλλακτικά καύσιμα τα οποία για την παραγωγή τσιμέντου, αγοράζοντας το παραγόμενο προϊόν από την επεξεργασία που θα γίνεται. Έτσι, θα εξοικονομήσει πρώτες ύλες, ενώ θα ενισχύσει και το εγχείρημά του περί μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα και των αποβλήτων που άλλωστε, αποτελεί μέρος της στρατηγικής του. Όπως είχε αναφέρει τότε η εισηγμένη, «η πρόθεση του ομίλου ΤΙΤΑΝ να επενδύσει στις ΣΔΙΤ βρίσκεται σε πλήρη ευθυγράμμιση με τους στόχους του για βιώσιμη ανάπτυξη και τη δέσμευσή του να συμμετέχει ενεργά στην κυκλική οικονομία της Ελλάδας, στηρίζοντας την εθνική στρατηγική για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του κρίσιμου περιβαλλοντικού ζητήματος της ορθολογικής διαχείρισης των απορριμμάτων. Η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα των δραστηριοτήτων και των προϊόντων του, η μείωση των αποβλήτων και η ανάπτυξη μιας περιβαλλοντικά υπεύθυνης εφοδιαστικής αλυσίδας αποτελούν ουσιαστικές δεσμεύσεις του Ομίλου στο πλαίσιο των μακροπρόθεσμων στόχων του σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης (ESG)». Κατά συνέπεια, το deal Τέρνα Ενεργειακής και ΤΙΤΑΝ είναι μια… win-win συμφωνία με περιβαλλοντικό αποτύπωμα, με την ενεργειακή να διεκδικεί περισσότερους διαγωνισμούς και να συμπράττει στρατηγικά με ισχυρούς εταίρους, ενώ από την άλλη πλευρά, εφόσον το σχήμα κερδίσει κάποιο συμβόλαιο, η τσιμεντοβιομηχανία θα προσθέσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη «φαρέτρα» της.
Να υπενθυμίζουμε πάντως ότι στους διαγωνισμούς για τις ΜΕΑ, μέσω των οποίων μπορεί να μεγιστοποιηθεί η ανακύκλωση, να ελαχιστοποιηθεί η ταφή απορριμμάτων και παράλληλα να εξασφαλιστεί η παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων υψηλής ποιότητας, είχε δώσει το παρών σε κοινοπραξία και η Geocycle Hellas, του ομίλου Lafarge. Ειδικότερα, συμμετείχε σε έναν από αυτούς, για τη μονάδα στο Σχιστό. Κατά πόσο η παρουσία της σχετίζεται με το συγκεκριμένο θέμα, δηλαδή την αξιοποίηση των εναλλακτικών καυσίμων στην παραγωγή τσιμέντου που συμβάλλει στην εξοικονόμηση φυσικών πρώτων υλών, στη μείωση των εκπομπών CO2 και στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας της τσιμεντοβιομηχανίας, είναι κάτι που συζητήθηκε επίσης στην αγορά.
Βέβαια, και η Motor Oil, που συμμετείχε στους διαγωνισμούς αυτούς, επιδιώκει την εμπλοκή της στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων, έχοντας στέψει το βλέμμα της και στον τομέα της κυκλικής οικονομίας και αξιοποίησης αποβλήτων για παραγωγή ενέργειας, αλλά δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι εμπίπτει στην παραπάνω κατηγορία καθώς δεν σχετίζεται με μπίζνες στην τσιμεντοβιομηχανία. Αλλά πρόσφατα και η ΔΕΗ άφησε να εννοηθεί ότι επεξεργάζεται σενάριο εισόδου στον τομέα ενεργειακής αξιοποίηση με μονάδα αποβλήτων/απορριμμάτων ισχύος 56MW, με τη μονάδα να είναι σε θέση να μετατρέπει τα υπολείμματα από τη μηχανική επεξεργασία στερεών αποβλήτων σε ενέργεια.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι στο παρελθόν έχουν υπάρξει έντονες αντιδράσεις (λόγοι υγείας, συντήρησης μονάδων, τοξικότητας, περιβαλλοντική επιβάρυνση κ.α.) έναντι της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων από υπολείμματα επεξεργασίας αποβλήτων προκειμένου να παραχθεί τσιμέντο, με τις κινητοποιήσεις παλιότερα στον Βόλο (και όχι μόνο) να είναι ίσως από τις πλέον χαρακτηριστικές. Πάντως, γενικότερα το όλο εγχείρημα χρειάζεται χρόνο και διαδικασίες ωρίμανσης.