Στην 4η θέση «παγκοσμίως» μετά την Ιταλία, τη Γερμανία και την Ιαπωνία, αλλά και στην 3η σε επίπεδο ΕΕ είναι η Ελλάδα με βάση την αξία των μέτρων στήριξης που έλαβε ως αναλογία του ΑΕΠ εκτιμά ο ESM σε νέα μελέτη του. Προειδοποιεί επίσης πως λόγω «της συνεχιζόμενης άνισης πρόσβασης σε εμβόλια (παγκοσμίως) και της πιθανότητας για νέες μεταλλάξεις, παραμένει ασαφές εάν η πιο οξεία φάση της κρίσης Covid-19 είναι πίσω μας»...
Ο ESM για το λόγο αυτό παροτρύνει τα κράτη να κρατήσουν «δυνάμεις» και να διαμορφώσουν ένα απόθεμα μέσω χρηστής δημοσιονομικής πολιτικής ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν και αυτή τη κρίση αλλά και άλλα μέτωπα όπως την κλιματική αλλαγή. Ουσιαστικά δίνει το «σήμα» για τη συγκράτηση των μέτρων, υπερασπίζεται τη στάση δημιουργίας «αποθεμάτων» του καλούς καιρούς, αλλά και δίνει στοιχεία για την καλύτερη αντιμετώπιση που μπόρεσαν να παράσχουν στις οικονομίες κράτη που είχαν μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων. Επίσης, εκτιμά πως η κρίση θα αφήσει «ουλές», περιγράφει πως ήταν εντονότερο το πλήγμα σε οικονομίες με ισχυρό κλάδο υπηρεσιών και μικρότερη βιομηχανική βάση αλλά και γενικότερα προχωρά σε μία αποτίμηση για τα μέτρα στήριξης που ελήφθησαν σε παγκόσμια κλίμακα.
Στο έγγραφο συζήτησης του ESM με τίτλο «Regional responses to the Covid-19 crisis: a comparative study from economic, policy, and institutional perspectives», μελετάται το πλήγμα και η αντίδραση των κρατών ανά τον κόσμο με τη βοήθεια αναλυτών του ESM και άλλων οργανισμών, μεταξύ των οποίων και ένας Έλληνας, ο Γιώργος Παλαιοδήμος που εργάζεται στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Σε πίνακα για την βοήθεια ανά κράτος τη 2ετία 2020- 2021 καταγράφεται και η θέση της Ελλάδας. Αναφέρεται πως ανά τον κόσμο, οι κυβερνήσεις παρείχαν πρωτοφανή δημοσιονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από την πανδημία. To έγγραφο αναφέρει όσες οικονομίες είχαν υιοθετήσει «συνετές μακροοικονομικές πολιτικές τα προηγούμενα χρόνια είχαν τη δυνατότητα να στηρίξουν αποτελεσματικά». Περιγράφονται τα μέτρα που διαχωρίζονται σε δημοσιονομικά, χρηματοδοτικά αλλά και (στην περίπτωση της ΕΕ) στη στήριξη που θα έρθει από το Ταμείο Ανάκαμψης. Χρησιμοποιώντας δεδομένα του ΔΝΤ που υπολογίζουν τη βοήθεια σε κράτη ανά τον κόσμο που μετέχουν σε κάποιας μορφής ένωση αναφέρουν πως τα άμεσα και έμμεσα μέτρα (περιλαμβανομένων των δανείων ή της αναβολής πληρωμής οφειλών).
Εκτιμάται λοιπόν πως η στήριξη ήταν κοντά στο 30,2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο στη ζώνη του ευρώ, κοντά στο 12,1% του ΑΕΠ στο ASEAN+3 (Association of Southeast Asian Nations + China, Japan, and Korea), και ελαφρώς χαμηλότερα στη Λατινική Αμερική ( κράτη FLAR- Latin American Reserve Fund). Οι υπόλοιπες τρεις περιοχές (Ευρασιατικών Αραβικών και άλλων κρατών) δεν ήταν σε θέση να παράσχουν τόση στήριξη (σ.σ. ήταν μεταξύ 7% και 2,5% του ΑΕΠ).
Στην ΕΕ η πιο ισχυρή «απάντηση» καταγράφεται στην Ιταλία με μέτρα ίσα με το 45% του ΑΕΠ και ακολουθεί η Γερμανία και η Ελλάδα με μέτρα ίσα με το 28% του ΑΕΠ περίπου (χωρίς το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, ενώ τα καθαρά δημοσιονομικά υπολογίζονται στο 21% του ΑΕΠ περίπου).
Επισημαίνεται στο έγγραφο πως η πανδημία έχει τονίσει ξεκάθαρα την αλληλεξάρτηση των χωρών σε παγκόσμια κλίμακα. Η διεθνής συνεργασία για τη διασφάλιση ευρείας ανάκαμψης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας έναντι μελλοντικών κραδασμών θα είναι υψίστης σημασίας. Δεδομένων και των «μακροχρόνιων ουλών που θα επιφέρει η πανδημία». Εξηγούν πως ενώ η πανδημία ήταν ένα κοινό σοκ, ο οικονομικός αντίκτυπος διέφερε σημαντικά μεταξύ των περιοχών, ανάλογα με τα επίπεδα ετοιμότητας και με τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, αλλά και «τα δημοσιονομικά αποθέματα ασφαλείας». Μεγαλύτερο ήταν το πλήγμα στα κράτη που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το κλάδο υπηρεσιών και τις μεταφορές προσώπων, ενώ όπου υπήρχε ισχυρή βιομηχανική βάση έπαιξε σημαντικό αντισταθμιστικό ρόλο.
Καταγράφεται γενικά πιο ισχυρή αντίδραση σε κράτη με χρηματοδοτικά αποθέματα και υψηλού εισοδήματος, ενώ «η έλλειψη διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου περιόρισε πολλές χώρες». Ειδική μνεία γίνεται στην ΕΕ και στην ευνοϊκή νομισματική πολιτική.
Στο έγγραφο αναφέρεται επίσης πως «σε μακροοικονομικό επίπεδο, η άνευ προηγουμένου δημοσιονομική στήριξη που παρατείνεται από τις κυβερνήσεις υποδηλώνει ότι οι χώρες θα βγουν από τη κρίση του Covid-19 με αυξημένα χρέη τη στιγμή που η μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει υποτονική».
Δίδεται έμφαση στην ανάγκη διεθνούς συνεργασίας αλλά και στο γεγονός πως σε ορισμένες περιπτώσεις, «θα χρειαστεί περαιτέρω οικονομική στήριξη». Γίνεται επίσης λόγος για βαθύτερες ανισότητες μεταξύ και εντός των περιφερειών που διαμορφώνονται λόγω της πανδημίας, για άνοδο της παγκόσμιας φτώχειας σε ιστορικό υψηλό 20ετίας και για «ουλές που κινδυνεύουν να γίνουν ακόμη πιο επίμονες σε όλες τις περιοχές όταν τα μέτρα στήριξης θα αποτραβηχθούν» και οι κλάδοι θα πρέπει να «χαράξουν μία δύσκολη πορεία προς την κανονικότητα».
