Ελληνικά ομόλογα που ξεπερνούν τα 34,935 δισ. ευρώ έχει αγοράσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από την έναρξη του έκτακτου προγράμματος PEPP τον Μάρτιο του 2020, κατέχοντας περίπου το 37,16% των ομολόγων που δύναται να αγοράσει από τα 94,44 δισ. ευρώ που είναι σε κυκλοφορία (περίπου 66,8 δισ. ευρώ τα ομόλογα αναφοράς όπου δεν εντάσσονται τα SMP/ANFAs, ούτε τα ομόλογα που έχουν μείνει από το PSI, όπως και το 30ετές του private placement των τραπεζών), ενώ υπερκαλύπτει σαφώς και την εκδοτική δραστηριότητα του ΟΔΔΗΧ, που μέχρι στιγμής για φέτος έχει αντλήσει 16 δισ. ευρώ από τις εκδόσεις 30ετούς, 10ετούς, 5ετούς, τις επανεκδόσεις αλλά και το swap με τις τράπεζες.
Σύμφωνα με τα νέα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΚΤ, στο διάστημα Οκτωβρίου - Νοεμβρίου οι αγορές των ελληνικών ομολόγων έφτασαν τα 2,749 δισ. ευρώ, «τρέχοντας» με παρόμοιο ρυθμό με αυτόν του προηγούμενου διμήνου (Αυγούστου - Σεπτεμβρίου), όταν οι αγορές έφτασαν τα 2,788 δισ. ευρώ. Ωστόσο ο ρυθμός αυτός δείχνει πλέον να σταθεροποιείται χαμηλότερα των 3 δισ. ευρώ. Οι συνολικές αγορές τίτλων στο PEPP ξεπερνούν πλέον τα 1,54 τρισ. ευρώ, από τα 1,85 τρισ. ευρώ (68 δισ. ευρώ οι αγορές τον Νοέμβριο, όταν τον Σεπτέμβριο ήταν στα 75,051 δισ. ευρώ).
Αξίζει να επισημανθεί πως από την έναρξη του έκτακτου προγράμματος, ο ΟΔΔΗΧ έχει αντλήσει από τις αγορές (μέσω των ομολογιακών εκδόσεων και των επανεκδόσεων) 23,5 δισ. ευρώ, με την ΕΚΤ να υπερκαλύπτει κατά 1,48 την εκδοτική δραστηριότητα της χώρας (11,435 δισ. ευρώ μεγαλύτερο όγκο αγορών ελληνικών ομολόγων από τις εκδόσεις του ΟΔΔΗΧ).
O Frederik Ducrozet στρατηγικός αναλυτής στο σκέλος των μάκρο της Pictet, που παρακολουθεί από πολύ κοντά τους χειρισμούς της Φρανκφούρτης, είχε εκφράσει με βεβαιότητα στο insider.gr πως τα ελληνικά ομόλογα θα ενταχθούν στο «κανονικό QE» της ΕΚΤ, εάν και εφόσον δεν επιτευχθεί ο στόχος του investment grade, καθώς μπορούν να διαμορφωθούν νέες δικλείδες. Όπως είχε αναφέρει «η ΕΚΤ επεξεργάζεται ένα σχέδιο ώστε να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο APP 2.0 μετά τη λήξη του PEPP τον Μάρτιο του 2022. Παράλληλα, ενδέχεται να υπάρξουν κάποιες προϋποθέσεις ένταξης αλλά αναμένω ότι τα ελληνικά ομόλογα θα είναι πράγματι επιλέξιμα για αγορές στο πλαίσιο του PSPP».
Ο ίδιος είχε εκτιμήσει ότι ο ρυθμός αγορών των assets θα διπλασιαστεί στα 40 δισ. ευρώ μηνιαίως από τον Απρίλιο του 2022, αν και μένει να φανεί ο τρόπος υλοποίησης, είτε μέσω της αύξησης του APP είτε μέσω ενός ξεχωριστού πιο «ευέλικτου» envelope που θα ανοίξει έως το 2022. «Είτε έτσι είτε αλλιώς, αναμένω από την ΕΚΤ να επανεκτιμά τον ρυθμό του QE ανά τρίμηνο και ενδεχομένως να τον επαναφέρει στα 20 δισ. ευρώ το μήνα πριν από το τέλος του 2022» επισημαίνει ο ίδιος. Όλα αυτά ενδέχεται να δημιουργήσουν μια πιο «bearish» θέση για τα κρατικά ομόλογα, αλλά ανάλογα με τις οικονομικές προοπτικές τα spreads δύναται να παραμείνουν σε συγκρατημένα επίπεδα. Όπως σημειώνει «η ΕΚΤ αποτελεί το βασικό μοχλό για την πορεία των spreads στα κρατικά ομόλογα, αλλά όχι το μοναδικό, και η ελπίδα έγκειται στο ότι τα θεμελιώδη θα συνεχίσουν να βελτιώνονται στο μέλλον, με αποτέλεσμα τη σταδιακή υποχώρηση των κρατικών ελλειμμάτων».
Μάλιστα ο Ducrozet είχε θέσει και το ζήτημα να προσθέσει η ΕΚΤ κάποιους όρους όπως το να αποτελέσουν βάση τα ratings των οίκων αξιολόγησης (η Ελλάδα θα έχανε την επιλεξιμότητα εάν υποβαθμίζονταν από τους οίκους) ή ακόμα και η εποπτεία (supervision). Από την άλλη, δε θα πρέπει να υφίστανται ιδιαίτερος προβληματισμός γύρω από τη εκκίνηση του roll off πλάνου της ΕΚΤ (με το χρονοδιάγραμμα που θα τεθεί), καθώς όπως αναφέρει το όριο αγορών του εκδότη, δεν αποτελεί πρόβλημα, διότι το >35% αφορά τους τίτλους που διακρατεί στο πρόγραμμα PEPP που διαχωρίζονται από το PSPP. Αντιθέτως, σύμφωνα με τον ίδιο, θα υπάρξει χώρος για την ΕΚΤ ώστε να προβεί σε αγορές στο πλαίσιο του PSPP, όπου δεν διαθέτει ελληνικά ομόλογα και δύναται να ανέλθουν μέχρι τα 58 δισ. ευρώ υπό του capital key. Επιπλέον, αν και το όριο του εκδότη για το το 33% δεν υφίστανται προσωρινά, ο κανόνας που μένει απαράβατος για την ΕΚΤ, είναι αυτός που δεν επιτρέπει να κατέχει πάνω από το 50% οποιασδήποτε ομολογιακής έκδοσης.
