Ροή
Ένα εξαιρετικά ευνοϊκό πλαίσιο στις αγορές χρήματος διαμορφώνεται, από το οποίο όμως η Ελλάδα παραμένει αποκλεισμένη. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όπως όλα δείχνουν την επόμενη Πέμπτη θα αναγκαστεί να χαλαρώσει ακόμη περισσότερο την πολιτική της μειώνοντας περαιτέρω τα επιτόκια και τυπώνοντας ακόμη περισσότερο χρήμα.
Ο αποπληθωρισμός ο οποίος απειλεί να οδηγήσει την ευρωπαϊκή οικονομία σε μία χαμένη δεκαετία, κατά τα ιαπωνικά πρότυπα, αναγκάζει την ΕΚΤ να μειώσει ακόμη περισσότερο (είναι ήδη αρνητικά) τα επιτόκια τα οποία προσφέρει στις τράπεζες, αλλά και να διευρύνει το περίφημο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης όπως κατ’ ευφημισμό έχει χαρακτηριστεί το τύπωμα νέου χρήματος. Οι συνδυασμένες αυτές παρεμβάσεις αποσκοπούν στο να αυξήσουν τη ρευστότητα που παρέχουν οι τράπεζες στην αγορά, σε μία προσπάθεια να αναθερμανθεί η ανάπτυξη της οικονομίας.
Όμως, η Ελλάδα δυστυχώς για μία ακόμη φορά δεν θα μπορέσει να επωφεληθεί από τις πρωτοβουλίες αυτές. Τα ομόλογα του Δημοσίου παραμένουν εκτός του πεδίου εφαρμογής της ποσοτικής χαλάρωσης όπως είχε συμβεί και στις αρχές του καλοκαιριού. Και τούτο διότι παρόλο που τον Οκτώβριο η ΕΚΤ χαλάρωσε τα κριτήρια επιλεξιμότητας των ομολόγων, η χώρα μας δεν μπορεί να μετέχει σε αυτό πριν από την πρώτη αξιολόγηση. Η σχετική διαδικασία αναμένεται καλώς εχόντων των πραγμάτων να έχει ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο, από το τέλος Οκτωβρίου που προέβλεπε αρχικώς η συμφωνία του Ιουλίου.
Το εμπόδιο της αξιολόγησης εξάλλου κρατά τις ελληνικές τράπεζες ακόμη αποκλεισμένες από τη φθηνή χρηματοδότηση που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις εξαναγκάζει να αντλούν ρευστότητα από τον ακριβό μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας (τον γνωστό ELA) που διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος. Μέσω του συγκεκριμένου μηχανισμού οι ελληνικές τράπεζες συνεχίζουν να καλύπτουν χρηματοδοτικές ανάγκες άνω των 80 δισ. ευρώ επιβαρύνοντας έτσι το κόστος λειτουργίας τους καθιστώντας ταυτόχρονα αδύνατη την όποια μείωση στα επιτόκια χορηγήσεων.
Ο διπλός αυτός αποκλεισμός των ελληνικών ομολόγων αποτελεί τροχοπέδη για την ομαλοποίηση της αγοράς μεταθέτοντας για το απώτερο μέλλον τα όποια σχέδια εξόδου του ελληνικού Δημοσίου στις αγορές. Στον Προϋπολογισμό ο οποίος αναμένεται να ψηφιστεί την ερχόμενη εβδομάδα από τη Βουλή αναφέρεται ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η επιστροφή στις αγορές να πραγματοποιηθεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2016.
Ωστόσο η συμπεριφορά της δευτερογενούς αγοράς ομολόγων κάθε άλλο παρά ενθαρρυντική είναι. Είναι χαρακτηριστικό πως, μετά την κατάρριψη του ρωσικού αεροπλάνου, οι τιμές των κρατικών ομολόγων σημείωσαν σημαντική άνοδο καθώς οι τίτλοι αυτοί θεωρούνται επενδυτικό καταφύγιο σε περιόδους κρίσεων και αστάθειας. Αντιθέτως οι τιμές των ελληνικών ομολόγων υποχώρησαν με αποτέλεσμα η απόδοση (κινείται πάντα σε αντίθετη κατεύθυνση με την τιμή) του 10ετούς ομολόγου για παράδειγμα ξεπεράσει το 7% από 6,5% που κυμαίνονταν στις αρχές του μήνα.
