Η νέα, μεγάλη, επιτάχυνση του ρυθμού ανόδου του Δείκτη Τιμών καταναλωτή τον Ιανουάριο επιβεβαίωσε τις ανησυχίες για νέο κρεσέντο τιμών που αποτυπώθηκαν στις πρώτες μετρήσεις του εναρμονισμένου δείκτη από την Eurostat. Αυξήθηκε κατά 6,2% έναντι ανόδου κατά 5,1% τον Δεκέμβριο καταγράφοντας υψηλό από τον Φεβρουάριο του 1997, δηλαδή 25 ετών.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις είναι και πάλι στην ενέργεια (στο φυσικό αέριο η άνοδος ήταν 154,8% ) και στα είδη διατροφής. Αλλά διαχέονται πλέον και στα ρούχα και σε άλλα είδη και υπηρεσίες. Με το οικονομικό επιτελείο πλέον να έχει στρέψει το βλέμμα του στην ρωσο-ουκρανική κρίση, καθώς οι ανοδικές τάσεις που καταγράφονται στους δείκτες τιμών παραγωγού, αλλά και στις πληθωριστικές προσδοκίες, αν γίνει σύρραξη ανατρέπονται επί τα χείρω.
Ήδη, στο υπουργείο Οικονομικών διεξαγάγουν Stress Test ακραίων συνθηκών και σεναρίων για την περίπτωση σύρραξης, τα οποία δεν περιλαμβάνουν μόνο τις τιμές της ενέργειας αλλά και μία σειρά από άλλες παρενέργειες που θα προκληθούν σε αυτό το σενάριο, όπως επισήμανε ο αρμόδιος ο υπουργός οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας χθες στην τηλεόραση του Blue Sky. Επισήμανε ακόμα ότι πέραν της ετοιμότητας που επιχειρείται να υπάρχει για αυτό το - απευκταίο - ενδεχόμενο σε ελληνικό επίπεδο, προφανώς σε αυτό το δυσμενές σενάριο θα υπάρχει και ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την κάλυψη του κόστους.
Σημειώνεται πως πέρα από τα «ακραία σενάρια» που διαμορφώνονται για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, «παρενέργειες» έχουν αρχίσει να καταγράφονται και σε πολλούς άλλους τομείς όπως τα σιτηρά.
Η κυβέρνηση έχει αρχίσει να υπολογίζει και το νέο δημοσιονομικό χώρο που μπορεί να αρχίσει να διαμορφώνεται για την κάλυψη μέρους του κόστους, με τα πρώτα στοιχεία για την πορεία των φορολογικών εσόδων το Φεβρουάριο να είναι ενθαρρυντικά, καθώς ο αρμόδιος Υπουργός Οικονομικών ανέφερε πως κινούνται σε «αρκετές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ» άνω του στόχου, όπως είπε. Υπενθυμίζοντας ωστόσο και την τοποθέτηση του Πρωθυπουργού το Σάββατο, πως θα πρέπει να υπάρχουν στοιχεία τουλάχιστον για το μήνα Φεβρουάριο πριν υπάρξει καλύτερη εικόνα και ληφθούν αποφασίσεις.
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ -Αύξηση 5% στην τιμή του ψωμιού
Αναλυτικά, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η νέα ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων οδήγησε το Γενικό Δείκτη Τιμών Καταναλωτή σε άνοδο κατά 6,2% τον Ιανουάριο, έναντι ανόδου κατά 5,1% το Δεκέμβριο. Το επίκεντρο των αυξήσεων συνεχίζει να είναι η ενέργεια και τα τρόφιμα, εκτείνεται και σε άλλα είδη. Επίσης συνεχίζεται η επιτάχυνση της ανόδου των τιμών στο ρεύμα, ενώ πολύ μεγάλες παραμένουν οι αυξήσεις στα υπόλοιπα ενεργειακά πεδία.
Η πιο μεγάλη άνοδος καταγράφεται στο φυσικό αέριο (κατά 154,8%, από 135,7% τον Δεκέμβριο), στο πετρέλαιο θέρμανσης φτάνει στο 36%, από 34,1% τον Δεκέμβριο, στα καύσιμα και λιπαντικά φτάνει στο 21,6%, από 21,7% τον Δεκέμβριο, αλλά και στον ηλεκτρισμό στο 56,7%, από 45% περίπου τον Δεκέμβριο.
Επίσης, διψήφια άνοδος καταγράφεται στο ελαιόλαδο (15,4%), σε αρνί και κατσίκι 17,6%, στα λαχανικά 14,4% και στις πατάτες (12,3%). Ενώ υψηλή είναι και η άνοδος τιμών στα ζυμαρικά 7,1%, στο αλεύρι 6,6% και στο ψωμί 5%.
Σε επίπεδο Γενικού Δείκτη, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η αύξηση κατά 6,2% τον μήνα Ιανουάριο προήλθε κυρίως από τις μεταβολές στις ακόλουθες ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:
1. Από τις αυξήσεις των δεικτών κατά:
• 5,2% στην ομάδα Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: αλεύρι και άλλα δημητριακά, ψωμί, άλλα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, ζυμαρικά, μοσχάρι, αρνί και κατσίκι, πουλερικά, παρασκευάσματα με βάση το κρέας, νωπά ψάρια, γιαούρτι, τυριά, ελαιόλαδο, άλλα βρώσιμα έλαια, νωπά φρούτα, νωπά λαχανικά, λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα, πατάτες, σοκολάτες-προϊόντα σοκολάτας, λοιπά τρόφιμα, καφέ, χυμούς φρούτων. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε: χοιρινό, αλλαντικά.
• 7,0% στην ομάδα Ένδυση και υπόδηση, λόγω αύξησης των τιμών στα είδη ένδυσης και υπόδησης.
• 22,6% στην ομάδα Στέγαση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ενοίκια κατοικιών, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης.
• 3,0% στην ομάδα Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: έπιπλα και διακοσμητικά είδη, υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης, υαλικά-επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης, είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, οικιακές υπηρεσίες.
• 11,1% στην ομάδα Μεταφορές, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: καινούργια αυτοκίνητα, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, καύσιμα και λιπαντικά, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο.
• 0,9% στην ομάδα Εκπαίδευση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα δίδακτρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
• 1,6% στην ομάδα Ξενοδοχεία-Καφέ-Εστιατόρια, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενεία, ξενοδοχεία-μοτέλ-πανδοχεία.
• 0,4% στην ομάδα Άλλα αγαθά και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα άλλα είδη ατομικής φροντίδας. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στα ασφάλιστρα οχημάτων.
Τα τελικά στοιχεία για τον Εναρμονισμένο δείκτη επαλήθευσαν την πρόβλεψη για άνοδο 5,5%. Ο Γενικός ΔΤΚ κατά τον μήνα Ιανουάριο 2022, σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2021, παρουσίασε μείωση 0,3% έναντι μείωσης 1,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.
2. Από τις μειώσεις των δεικτών κατά:
• 0,1% στην ομάδα Υγεία, λόγω μείωσης κυρίως των τιμών στα φαρμακευτικά προϊόντα. Μέρος της μείωσης αυτής αντισταθμίστηκε από την αύξηση κυρίως των τιμών στις οδοντιατρικές υπηρεσίες.
• 3,2% στην ομάδα Επικοινωνίες, λόγω μείωσης κυρίως των τιμών στις τηλεφωνικές υπηρεσίες.
• 0,5% στην ομάδα Αναψυχή-Πολιτιστικές δραστηριότητες, λόγω μείωσης κυρίως των τιμών σε: οπτικοακουστικό εξοπλισμόυπολογιστές-επισκευές, διαρκή αγαθά αναψυχής. Μέρος της μείωσης αυτής αντισταθμίστηκε από την αύξηση κυρίως των τιμών στα μικρά είδη αναψυχής-άνθη-κατοικίδια ζώα.