Ροή
Η ενεργοποίηση των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας έχει αρχίσει να αποκαλύπτει το εύρος των συνεπειών που μπορούν αυτές να προκαλέσουν. Αλλά αυτό δεν αφορά μόνο την Ρωσία. Εκεί με τις συνέπειες έχουν αρχίσει να ασχολούνται το οικονομικό επιτελείο του Πούτιν και η διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας, με παρεμβάσεις οι οποίες αναπροσανατολίζουν την στόχευση των ζημιών. Η «καυτή πατάτα» αφορά τις συνέπειες των κυρώσεων στην Ευρώπη και το Ευρώ.
Δύο «νούμερα» είναι – ενδεικτικά – χρήσιμα για να καταλάβει κανείς τόσο τις συνέπειες όσο και το εύρος της παράπλευρης ζημιάς για τις οικονομίες της Ευρώπης.
Το πρώτο αφορά το γνωστό θέμα της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης και για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι των δύο βιομηχανικών πυρήνων της ευρω-οικονομίας, του γερμανικού και του βορειο-ιταλικού. Και οι δύο μαζί αποτελούν την καρδιά της συνδυασμένης εξαγωγικής μηχανής της Ευρώπης. Συνολικά η Ε.Ε. απορροφά τα 150 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου από το σύνολο των 240 δισ. που εξάγει ετησίως η Ρωσία. Το κρίσιμο στοιχείο που οδηγεί στο καθοριστικής σημασίας «νούμερο» εδώ, είναι ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να αντικαταστήσει παρά μόνο ένα πολύ μικρό μέρος αυτής της τροφοδοσίας σχετικά άμεσα (υπολογίζεται ότι στο μέγιστο αυτό μπορεί να φτάσει το 10% - 15% των αναγκαίων εισαγωγών) και χρειάζεται με ευνοϊκούς επενδυτικούς όρους 4 – 5 χρόνια (αυτό είναι το καθοριστικό «νούμερο») για να απεξαρτηθεί από ρωσικό φυσικό αέριο.
Αυτό ενδεχομένως εξηγεί και το γιατί έχουν μείνει εκτός κυρώσεων οι βασικές οδοί κυκλοφορίας του φυσικού αερίου όπως και αυτές της πληρωμής του... Δεν δίνει όμως απάντηση στο τι θα συμβεί αν σταματήσει η ροή αυτή προς την Ευρώπη και ειδικά στον βιομηχανικό εξαγωγικό πυρήνα της.
Το δεύτερο κρίσιμο «νούμερο» έχει να κάνει με την τιμή που πληρώνουν οι χώρες της Ευρωζώνης για να προμηθεύονται το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, στις «διαθέσιμες τιμές» όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά από το αρμόδιο ελληνικό υπουργείο.
Σύμφωνα με τις αναλύσεις και τις πρόσφατες προσομοιώσεις των οικονομολόγων της Κομισιόν (για τις οποίες έχει «γράψει» πρόσφατα το insider.gr) και οι οποίες δεν έχουν αποτυπωθεί στις δημοσιοποιημένες Εκθέσεις της, το εύρος του ενεργειακού κόστους που οδηγεί τις μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης σε σαφή οικονομική ύφεση είναι εκείνο που υποχρεώνει τις δημόσιες δαπάνες για κάλυψη ενεργειακής επάρκειας να κινούνται πέριξ του 7% του ΑΕΠ. Ποιο είναι το σημερινό επίπεδο δαπανών με τις τρέχουσες τιμές φυσικού αερίου και πετρελαίου; Οι ισχυρές οικονομίες της Ευρώπης – εκτός Γαλλίας λόγω των πυρηνικών της σταθμών – κινούνται πέριξ του 5% του ΑΕΠ και υπό τις τρέχουσες συνθήκες κινούνται ανοδικά...
Καλό θα ήταν να υπήρχαν επίσημα στοιχεία και σχετικές εκτιμήσεις για την ελληνική οικονομία.
Αν συνυπολογίσει κανείς στα δύο αυτά κρίσιμα μεγέθη και την δραματική διολίσθηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του Ευρώ έναντι του δολαρίου και του Ελβετικού Φράγκου, πολύ δε περισσότερο έναντι του χρυσού, μπορεί να αντιληφθεί την ασφυκτική εικόνα των οικονομικών προοπτικών της Ευρωζώνης, χωρίς καν να συνεκτιμήσει τις παράπλευρες «ζημιές» από την ανεξέλεγκτη άνοδο του πληθωρισμού.
Το ευρώ ήδη «ταξιδεύει» κάτω από το 1,10 του δολαρίου και συμβάλει έτσι στην ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων καταρρίπτοντας τον μύθο του ως εργαλείο προστασίας απέναντι στην υποτίμηση και τον πληθωρισμό σε επίπεδο διεθνών χρηματαγορών.
Η συνθετική αυτή εικόνα της «επόμενης ημέρας» για την Ευρώπη σαν συνέπεια «και» των κυρώσεων από την κρίση στην Ουκρανία, θα μπορούσε να πει κανείς ότι ενισχύσει τις εσωτερικές φυγόκεντρες δυνάμεις και ισχυροποιεί τις εθνικές στρατηγικές επιβίωσης. Καθιστά όμως έτσι πολύ δύσκολο το έργο των θεσμικών οργάνων της που θα πρέπει να εξασφαλίσουν την εσωτερική της ενότητα και κοινή δράση.
Αυτό αναμένεται να «μετρηθεί» στις αποφάσεις της ΕΚΤ την επόμενη εβδομάδα πράγμα που θα αποκαλύψει εν μέρει το πως η Ευρώπη αντιλαμβάνεται την «επόμενη ημέρα» της.
