Οι ανατιμήσεις σε καύσιμα, φυσικό αέριο, αλλά και στην τιμή χονδρικής, απειλούν να εξαφανίσουν τα δημοσιονομικά περιθώρια που απαιτούνται, για να δοθεί ένα νέο πακέτο μέτρων στήριξης ως τον Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο. Και ενώ στο οικονομικό επιτελείο κάνουν προβλέψεις και σενάρια αύξησης των εισπράξεων από φόρους στους επόμενους 2-3 μήνες του καλοκαιριού (με βάση την πορεία του Τουρισμού κλπ) ανησυχούν γιατί βλέπουν ότι και οι δαπάνες θα ανεβαίνουν, όσο οι τιμές Ενέργειας τις οποίες επιδοτεί το κράτος, έχουν ουσιαστικά ξεφύγει από κάθε έλεγχο.
Το ζήτημα εκτυλίσσεται πλέον σε θρίλερ και στο υπουργείο Οικονομικών επικρατεί μεν συγκρατημένη αισιοδοξία μετά τα χθεσινά στοιχεία για αύξηση των φορολογικών εσόδων, αλλά και μεγάλη αγωνία για εκτέλεσης του προϋπολογισμού.
Τα «καλά νέα» από το μέτωπο των φορολογικών εσόδων, είναι ότι αυτά συνεχώς αυξάνονται και υπερβαίνουν τους στόχους για το α΄πεντάμηνο συνολικά: από Ιανουάριο έως Μάιο ο ΦΠΑ σημειώνει υπέρβαση εισπράξεων 10%, η οποία ξεπερνά τον μέσο πληθωρισμό (8,75%) και δείχνει πραγματική αύξηση κατανάλωσης (λόγω Τουρισμού κλπ) πέραν και παρά τις ανατιμήσεις στην αγορά. Αλλά στους άμεσους φόρους, υπέρβαση κατά 11,5% έναντι των στόχων 5μήνου των εσόδων από φόρους εισοδήματος, δείχνουν αύξηση και των εισοδημάτων και της απασχόλησης, σε μια άκρως αρνητική διεθνή συγκυρία.
Η αύξηση των εισπράξεων αυτή όμως, όπως λένε στο υπουργείο Οικονομικών, έχει ήδη δεσμευθεί και διοχετευθεί στο fuel pass 2 και τις επιδοτήσεις στα καύσιμα, που μόλις ανακοινώθηκαν. Άρα ο δημοσιονομικός χώρος που υπήρχε εξαντλήθηκε και στο οικονομικό επιτελείο ξεκίνησαν ήδη να κάνουν σχέδια για το αν μπορεί να εξευρεθεί μέσα στους επόμενους 2-3 μήνες του καλοκαιριού, περίσσευμα εσόδων περί τα 250-300 εκατ. ευρώ, για να δοθεί τουλάχιστον μία επιταγή ακρίβειας ακόμα –όπως εκείνη του Πάσχα- προς ευάλωτες ομάδες, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις αυξήσεις των τιμών στα σούπερ-μάρκετ και στα βασικά είδη διαβίωσης.
Και τα έσοδα όμως αν εξακουλουθήσουν να αυξάνονται, οι ανατιμήσεις καυσίμων και ρεύματος ανατρέπουν τα μέτρα που έχουν ήδη ανακοινωθεί και δοθεί, με συνέπεια να δημιουργούνται ανάγκες για νέες μεγαλύτερες έκτακτες δαπάνες, πέραν εκείνων που σχεδίαζε το οικονομικό επιτελείο. Ανησυχούν ιδιαίτερα μάλιστα αν θα φτάσουν όσα έχουν ήδη προϋπολογίσει για το πακέτο μέτρων για το ηλεκτρικό ρεύμα, πριν καν φτάσει η ώρα να απασχολήσουν οι ανάγκες θέρμανσης του χειμώνα.
Για παράδειγμα:
-από τις 6 Μαΐου που ανακοινώθηκε το πακέτο μέτρο για την Ενέργεια (power pass, fuel pass, επιδότηση ντίζελ κίνησης και αγροτών, αναστολή ρήτρας αναπροσαρμογής στο ρεύμα από τις καταναλώσεις Ιουλίου κλπ) και μέχρι τα μέσα Ιουνίου, η διεθνής τιμή φυσικού αερίου στην Ευρώπη είχε πέσει κάτω από τα 100 ευρώ (για πρώτη φορά μετά την εισβολής της 24ης Φεβρουαρίου στην Ουκρανία) ακόμα και μέχρι στα 79 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα! Τις τελευταίες δύο εβδομάδες όμως εκτοξεύθηκε απότομα από τα 83 στα 125-130 ευρώ, δηλαδή αύξηση 50% σε λίγες μέρες.
-η τιμή ρεύματος την οποία θα επιδοτεί το κράτος (στην αγοράς χονδρικής από τον Ιούλιο φέτος και πριν αποτυπωθεί στους λογαριασμούς Αυγούστου, μέχρι και Ιούλιο του 2023 με βάση τον ως τώρα σχεδιασμό) είχε υπολογιστεί πως θα κυμαίνεται περί τα 220 ή 230 ευρώ σε μέσα επίπεδα. Την τελευταία εβδομάδα όμως η μέση τιμή χονδρικής ρεύματος στη χώρα μας σκαρφάλωσε στα 303,33 ευρώ κατά μέσο όρο, ενώ η τιμή χονδρικής για σήμερα διαμορφώθηκε από χθες ήδη στα 365 ευρώ. Δηλαδή κατά 2/3 υψηλότερη (+70%) από την προβλεπόμενη μέση τιμή για φέτος.
Έτσι, ακόμα και αν δεν βρεθούν από αλλού επιπλέον έσοδα, προκύπτουν κίνδυνοι για επιπλέον δαπάνες. Ενώ το «σασπένς» ολοκληρώνεται με το «ασανσέρ» των φόρων στα καύσιμα, αφού στο α΄πεντάμηνο πλέον οι φόροι «ξύνουν πάτο»: ο ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή σημειώνει υπέρβαση κατά 145 εκατ ευρώ (+18% έναντι του στόχου για την περίοδο αυτή) λόγω των ανατιμήσεων της τιμής. Είναι όμως πολύ μικρότερη αύξηση από την αύξηση των τιμών (πάνω από 30% στα υγρά καύσιμα και έως 170% στο φυσικό αέριο) γιατί μειώθηκε δραστικά η κατανάλωση.
Από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης που είναι σταθερός ως προς τον όγκο πωλήσεων (πχ ανά λίτρο και ασχέτως λιανικής τιμής πώλησης) στο πεντάμηνο το δημόσιο έχασε 137 εκατ. ευρώ ή υστέρηση πωλήσεων 8% έναντι του προβλεπόμενου ως τον Μάιο στόχων. Αν και τα 145 εκατ. ευρώ από επιπλεόν ΦΠΑ αντισταθμίζουν πλήρως και υπερκαλύπτουν ελαφρώς την υστέρηση 137 εκατ. από ΕΦΚ καυσίμων, θεωρείται θέμα χρόνου πότε τελικά θα αρχίσει να «μπαίνει μέσα» ο προϋπολογισμός, εφόσον οι τιμές διατηρούνται στα ύψη και η κατανάλωση θα περιορίζεται.
