Η πτώση της τιμής του πετρελαίου κάτω από τα 100 δολάρια είχε αρχίσει να στέλνει σήματα κατά τις τρεις προηγούμενες εβδομάδες στη διεθνή αγορά ότι θα μπορούσε να καταστεί εφικτή μία μείωση στις εγχώριες τιμές για τα κράτη εισαγωγής όπως είναι και η Ελλάδα. Ωστόσο, ο ΟΠΕΚ+, παρά το γεγονός ότι δεν έχει πλέον την παντοδυναμία να καθορίζει την πορεία των τιμών, επιδιώκει να ταρακουνήσει και πάλι τις αγορές, αφαιρώντας αυτή τη φορά 100.000 βαρέλια την ημέρα.
Η πρόθεση μείωσης των προμηθειών σε μια περίοδο όπου η αγορά είναι ήδη σφιχτή αλλά οι τιμές βαίνουν μειούμενες επιβεβαιώνει για μία ακόμη φορά ότι οι υψηλές τιμές αρέσουν στον ΟΠΕΚ+ και κάνει ό,τι μπορεί για να τις διατηρήσει. Παρ'όλα αυτά, η είδηση για μείωση της παραγωγής κατά 100.000 βαρέλια επιτελεί περισσότερο τους επικοινωνιακούς στόχους του καρτέλ και από μόνη της δεν θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικό αντίκτυπο στην πραγματική παραγωγή ή κάποια σημαντική ανατροπή στη φυσική αγορά, ούτε να στείλει ξαφνικά τις τιμές στα ύψη.
Τις τιμές θα μπορούσαν να ωθήσουν υψηλότερα είτε οι συγχρονισμένες περικοπές προμηθειών από την πλευρά μεγάλων παραγωγών όπως είναι η Ρωσία, οι ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας ή η μείωση της δραστηριότητας έρευνας και παραγωγής στις ΗΠΑ, μια ξαφνική αύξηση της ζήτησης από μεγάλες οικονομίες όπως είναι η Κίνα, η κλιμάκωση της ενεργειακής ένδειας και των γεωπολιτικών εντάσεων ή η περαιτέρω υποτίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου (αν μιλάμε για αύξηση των εγχώριων τιμών για τα κράτη εισαγωγής πετρελαίου).
Άλλωστε η αγορά έχει συνηθίσει να μην απολαμβάνει στο έπακρο τις υπηρεσίες του ΟΠΕΚ+ καθώς ο όμιλος, παρ’ ότι είχε αποσύρει τις μαζικές περικοπές που είχε επιβάλει από τον Μάιο του 2020, είναι κατά 2,9 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα κάτω από τον συλλογικό στόχο. Επομένως, η μείωση των ποσοστώσεων παραγωγής κατά 100.000 βαρέλια την ημέρα, αρχής γενομένης από τον Οκτώβριο (μετά τη συμφωνία για αύξηση των ποσοστώσεων κατά 100.000 βαρέλια τον Σεπτέμβριο) ελάχιστα θα επηρεάσει την αγορά. Αντίθετα, σε επικοινωνιακό επίπεδο, εάν η κίνηση του ΟΠΕΚ+ μεταφραστεί ως μια δήλωση προθέσεων για πιθανές μεγαλύτερες περικοπές στο μέλλον, τότε η αγορά θα μπορούσε να κάθεται σε «αναμμένα» κάρβουνα αναμένοντας κάθε μήνα την ανατροπή, κάτι που θα πυροδοτούσε κατά διαστήματα ένα κλίμα ανοδικών πιέσεων στις τιμές.
Η συγκεκριμένη ημερήσια μείωση της παραγωγής «μπορεί να φαίνεται αμελητέα, αλλά το μήνυμα από τη σημερινή περικοπή είναι σαφές: Ο ΟΠΕΚ+ πιστεύει ότι οι τιμές έχουν πέσει αρκετά», έγραψε στο Twitter ο ειδικός ενεργειακής πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια, Τζέισον Μπόρντοφ.
Για ποιον χτυπά η καμπάνα
Ένας λόγος για τον οποίο το καρτέλ και οι σύμμαχοί του είναι πρόθυμοι να μειώσουν την παραγωγή είναι οι ανησυχίες για το ιρανικό πετρέλαιο. Οι ΗΠΑ και οι άλλες μεγάλες δυνάμεις φαίνεται να σημειώνουν πρόοδο ως προς την αναβίωση της πυρηνικής συμφωνίας του 2015 με το Ιράν. Εάν οι χώρες καταλήξουν σε συμφωνία, τότε θα μπορούσαν να απελευθερωθούν περίπου ένα έως δύο εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως ιρανικού πετρελαίου στην παγκόσμια αγορά.
«Ο ΟΠΕΚ έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι θα προσαρμόσει την παραγωγή ώστε να μην μειωθεί η τιμή του πετρελαίου εάν οι συνθήκες επιτρέψουν να επιστρέψει το ιρανικό πετρέλαιο στην αγορά», εκτιμά ο Phil Flynn, ανώτερος αναλυτής στο Price Futures Group.
Η απόφαση του οργανισμού όμως στέλνει και ένα σαφές μήνυμα προς τον Αμερικανό πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν. Και αυτό γιατί εάν η προηγούμενη μικρή ώθηση στην παραγωγή που είχε αποφασιστεί στην τελευταία συνεδρίαση του ΟΠΕΚ+ είχε ερμηνευθεί ευρέως ως απόρριψη της πρότασης των ΗΠΑ για σημαντική αύξηση της παραγωγής, η χθεσινή απόφαση για μείωση της παραγωγής δεν θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως ανοιχτή έκφραση μιας εκ διαμέτρου αντίθετης προσέγγισης από αυτή που πρότεινε ο Αμερικανός πρόεδρος;
Η ανακοίνωση της Δευτέρας από τον ΟΠΕΚ+ έρχεται εν μέσω μιας πικρής και κλιμακούμενης ενεργειακής διαμάχης μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, με πολλούς ηγέτες στην Ευρώπη να ανησυχούν για την προοπτική ύφεσης και την κλιμάκωση της ενεργειακής κρίσης τον χειμώνα.