(upd 17:48) Το δελτίο στο αέριο, με τον υποχρεωτικό περιορισμό (ή και την πλήρη διακοπή τροφοδοσίας) επιλεγμένων καταναλωτών, πρόκειται να αποτελέσει το βασικό μέτρο για να αντιμετωπιστεί ένας μείζων περιορισμός στην εισαγωγή καυσίμου στη χώρα μας, όπως αναφέρεται στην εισήγηση του ΔΕΣΦΑ για το Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης, το οποίο περιλαμβάνεται τις «γραμμές άμυνας» που θα ενεργοποιηθούν σε περίπτωση προβλημάτων ανεφοδιασμού.
Σύμφωνα με την εισήγηση για το Σχέδιο, η οποία τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από τη ΡΑΕ, το δελτίο θα χρειαστεί στην περίπτωση που κηρυχθεί στη χώρα μας Κατάσταση Συναγερμού 3, η οποία αποτελεί και το ανώτερο επίπεδο έκτακτης ανάγκης. Η κήρυξη σε Κατάσταση Συναγερμού 3 μπορεί να συμβεί αν υπάρξει σημαντική διαταραχή του εφοδιασμού και εξαιρετικά υψηλή ζήτηση, ενώ τα μέτρα αγοράς δεν θα είναι επαρκή για την κάλυψη της εναπομένουσας ζήτησης καυσίμου.
Επομένως, θα χρειαστεί να ληφθούν πρόσθετα μέτρα, που δεν στηρίζονται στην αγορά, αφού σε αντίθετη περίπτωση θα είναι πιθανό να διαταραχθεί η ομαλή τροφοδοσία των λεγόμενων Προστατευόμενων Καταναλωτών. Στους Προστατευόμενους Καταναλωτές ανήκουν τα νοικοκυριά, οι κοινωνικές κρατικές υποδομές (όπως τα σχολεία και τα νοσοκομεία), οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι τηλεθερμάνσεις.
Η σειρά προτεραιότητας για δελτίο
Αν κηρυχθεί Κατάσταση Συναγερμού 3, τότε προβλέπεται συγκεκριμένα σειρά προτεραιότητας για τους καταναλωτές που θα επιβληθεί το δελτίο στο αέριο. Πρώτοι στη λίστα είναι οι λεγόμενοι διακόψιμοι καταναλωτές, δηλαδή μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν υπογράψει σχετική σύμβαση με τον ΔΕΣΦΑ, ώστε έναντι αμοιβής να περικόψουν όποτε τους ζητηθεί την ημερήσια ζήτησή του άνω του 40% ή να διατηρήσουν μειωμένο επίπεδο ζήτησης για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση, με ανώτατο όριο τις 30 ημέρες ανά έτος.
Ακολουθούν οι εξαγωγές καυσίμου από την Ελλάδα, ενώ στην επόμενη θέση βρίσκονται οι ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες που δεν είναι κρίσιμες. Αυτοί είναι οι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί που το έλλειμμα εφοδιασμού τους με αέριο δεν θα επέφερε σοβαρές ζημίες στη λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας ή δεν θα παρεμπόδιζε τη μεταφορά καυσίμου.
Στην επόμενη θέση βρίσκονται οι μεγάλοι βιομηχανικοί καταναλωτές, από τους οποίους και πάλι εξαιρούνται οι λεγόμενες «Σημαντικές Βιομηχανίες», δηλαδή εκείνες οι οποίες παράγουν προϊόντα κρίσιμης οικονομικής και κοινωνικής σημασίας (π.χ. φάρμακα). Στις βιομηχανίες που θα μπει δελτίο προβλέπονται υποκατηγορίες, ξεκινώντας από την περιστολή τροφοδοσίας σε εκείνες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση.
Στο τέλος της λίστας βρίσκονται οι Προστατευόμενοι Καταναλωτές, στην περίπτωση των οποίων η διακοπή ή ο περιορισμός κρίνεται αναγκαίος για να διασφαλιστεί η αξιόπιστη και ασφαλής λειτουργία του συστήματος μεταφοράς αερίου και των δικτύων διανομής αερίου.
Τα επίπεδα συναγερμού που προηγούνται
Όπως είναι φυσικό, η κήρυξη της Κατάστασης Συναγερμού 3 θα αποτελέσει κλιμάκωση στην περίπτωση που η κρίση επιδεινώνεται σταδιακά, με συνέπεια να μην επαρκεί σε πρώτη φάση η Κατάστασης Συναγερμού 1 (Έγκαιρης Προειδοποίησης) και στη συνέχεια η Κατάσταση Συναγερμού 2 (Επιφυλακής).
Η Κατάσταση Επιφυλακής θα κηρυχθεί αν εμφανιστεί διαταραχή του εφοδιασμού ή εξαιρετικά υψηλή ζήτηση αερίου, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική επιδείνωση της κατάστασης του εφοδιασμού, αλλά η αγορά είναι ακόμα ικανή να διαχειριστεί αυτήν τη διαταραχή ή ζήτηση, χωρίς να χρειάζεται να καταφύγει σε μέτρα που δεν στηρίζονται στην αγορά.
Στις «γραμμές άμυνας» συμπεριλαμβάνονται ο περιορισμός της παροχής αερίου στους διακόψιμους καταναλωτές, η αξιοποίηση του αποθέματος στο FSU στη Ρεβυθούσα, ή η εξέταση αύξησης των παραγγελιών LNG.
Της Κατάστασης Επιφυλακής θα έχει προηγηθεί η κήρυξη Κατάστασης Συναγερμού 1 (Έγκαιρης Προειδοποίησης), στην περίπτωση που υπάρχουν αξιόπιστες ενδείξεις για γεγονός που πιθανόν να έχει ως αποτέλεσμα την επιδείνωση της κατάστασης του εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο.
Σε αυτό το σενάριο, θα ενεργοποιηθεί ένας μηχανισμός συνεχούς ενημέρωσης των φορέων για την εξέλιξη της προσφοράς-ζήτησης καυσίμου τα επόμενα 24ωρα, ενώ θα γίνει και έκκληση στους καταναλωτές για συνετή χρήση και περιορισμό της άσκοπης κατανάλωσης καυσίμου.
