Μέσα στις επόμενες εβδομάδες και το αργότερο μέχρι τις αρχές του 2023 αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Επιχειρώ» συνολικού προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ με στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση επιχειρήσεων για τους κλάδους Εμπορίου και Υπηρεσιών, καθώς και για τον κλάδο του Τουρισμού. Το ίδιο ισχύει και για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για Νέους», το οποίο αφορά σε νέους ηλικίας 18 έως 39 ετών. Φυσικά, στον αέρα βρίσκονται ήδη και τρέχουν και τα υπόλοιπα προγράμματα εξοικονόμησης, όπως είναι το «Εξοικονομώ 2021», προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ και δικαιούχους 87.578 νοικοκυριά, αλλά και το «ΗΛΕΚΤΡΑ», η μεγαλύτερη δράση για την εξοικονόμηση ενέργειας στα δημόσια κτίρια, το οποίο έχει συνολικό προϋπολογισμό 640 εκατ. ευρώ.
Στο επόμενο διάστημα θα ανοίξει η πλατφόρμα του «Εξοικονομώ-Επιχειρώ»
Το πολυαναμενόμενο «Εξοικονομώ-Επιχειρώ» απευθύνεται σε πολύ μικρές επιχειρήσεις (οι οποίες απασχολούν λιγότερους από 10 εργαζομένους και των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια ευρώ), σε μικρές επιχειρήσεις (οι οποίες απασχολούν λιγότερους από 50 εργαζομένους και των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 10 εκατ. ευρώ) και σε μεσαίες επιχειρήσεις (οι οποίες απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζομένους και των οποίων ο κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 50 εκατ. ευρώ).
Συγκεκριμένα, το ύψος της ενίσχυσης διαφοροποιείται ανάλογα με τον κλάδο με τους κλάδους Εμπορίου και Υπηρεσιών να μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για ενίσχυση έργων συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης έως 100.000 ευρώ, ενώ για τον κλάδο του Τουρισμού ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης από 50.000 ευρώ έως και 500.000 ευρώ (η δυναμικότητα της μονάδας θα πρέπει να είναι έως 100 κλίνες).
Το πρόγραμμα θα καλύπτει ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής κλπ. Δικαίωμα για επιδότηση θα έχουν μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις όπως είναι φούρνοι, ζαχαροπλαστεία, μικροβιοτέχνες αλλά και μεγαλύτεροι καταναλωτές ενώ στόχος είναι η υλοποίηση των συγκεκριμένων επενδύσεων να ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 (με δυνατότητα παράτασης).
Για κάθε έργο που θα λάβει επιδότηση θα πρέπει να επιτυγχάνεται μείωση εκπεμπόμενων ρύπων (CO2) τουλάχιστον κατά 35%, εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας τουλάχιστον κατά 35% και αναβάθμιση της ενεργειακής κατηγορίας βάσει ΠΕΑ τουλάχιστον κατά τρεις ενεργειακές τάξεις σε σχέση με την υπάρχουσα κατάταξη (ή υποχρεωτικά Β’ κλάση όταν πρόκειται για ριζική ανακαίνιση).
Εκτός από το «Εξοικονομώ-Επιχειρώ», οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα έχουν μελλοντικά στη διάθεσή τους και άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα στη διάθεσή τους όπως είναι το ειδικό πρόγραμμα για φωτοβολταϊκά μέσω του REPowerEU.
Τι συμβαίνει με το «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για Νέους»
Το «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για Νέους», το οποίο θα αρχίσει επίσης να τρέχει στο επόμενο διάστημα προβλέπει επιδοτήσεις μέχρι 90% για παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης και 30% για εργασίες ανακαίνισης. Δικαίωμα συμμετοχής στο έχουν φυσικά πρόσωπα 18 έως 39 ετών, δηλαδή άτομα που έχουν γεννηθεί από 01/01/1984 έως και 31/12/2005 με εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία (μονοκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα που χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία).
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, με αυτή τουλάχιστον τη μορφή, το οποίο ωστόσο, θα μπορούσε να συναντήσει εμπόδια στην εφαρμογή του λόγω πρακτικών ζητημάτων. Σύμφωνα με το ΤΕΕ Ανατολικής Κρήτης, στον οδηγό του προγράμματος υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις οι οποίες προσκρούουν σε νομικά ή οικονομικά ζητήματα. Συγκεκριμένα, όσον αφορά στην κυριότητα ακινήτων, προβλέπεται ότι δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν μόνο όσοι έχουν πλήρη κυριότητα στο ακίνητο ή κατέχουν την επικαρπία. «Στην ελληνική κοινωνία όμως το συνηθισμένο είναι οι γονείς να κρατούν την επικαρπία και τα τέκνα τους την ψιλή κυριότητα με αποτέλεσμα να εξαιρείται πληθώρα δυνητικών δικαιούχων», όπως αναφέρει το ΤΕΕ. Μια άλλη παράμετρος που δεν λαμβάνει υπόψη το πρόγραμμα είναι η έλλειψη προσεισμικού ελέγχου στα υπαγόμενα στο πρόγραμμα κτίρια, κάτι το οποίο το ΤΕΕ προτείνει να ζητείται και να επιδοτείται.
Ομοίως, προτείνεται η αύξηση προϋπολογισμού λόγω των αυξήσεων στις τιμές των οικοδομικών υλικών ενώ μια άλλη παράμετρος η οποία έχει πραγματικό κόστος και η οποία δεν επιδοτείται αλλά ζητείται συνήθως είναι ο ηλεκτρολογικός έλεγχος της εγκατάστασης οποίος και θα πρέπει να επιδοτείται ειδικά για το κομμάτι του «ΑΝΑΚΑΙΝΙΖΩ». Τέλος, ως προς τα εισοδηματικά κριτήρια, το ΤΕΕ Ανατολικής Κρήτης επισημαίνει ότι θα πρέπει να γίνει αύξηση των ορίων για συμμετοχής στο πρόγραμμα, το οποίο έχει ως άνω όριο τα 20.000 ευρώ καθώς όταν γίνεται ο έλεγχος του εισοδήματος πολλές φορές λαμβάνεται ως εισόδημα το δηλωθέν και όχι το πραγματικό.