Στις ράγες μπαίνει η ανάπτυξη των πρώτων αυτόνομων (standalone) μονάδων αποθήκευσης στην Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες του Inisder.gr, στα τέλη Ιουνίου πρόκειται να διενεργηθεί ο πρώτος διαγωνισμός για τη διεκδίκηση στήριξης από ανάλογα έργα. Ο νέος αυτός «πράσινος» κλάδος συγκεντρώνει τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον, ενώ η πρώτη δημοπρασία θα διεξαχθεί σε μία συγκυρία όπου έχει αναδειχθεί η σημασία της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, για την αποφυγή προβλημάτων στην ασφάλεια και την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος, καθώς αυξάνεται συνεχώς το μερίδιο ΑΠΕ.
Υπενθυμίζεται ότι στο Ταμείο Ανάκαμψης προβλέπεται ένα κονδύλι ύψους 200 εκατ. ευρώ για την επιδότηση ενός πρώτου «κύματος» standalone μπαταριών, συνολικής ισχύος 900 MW. Με το ποσό αυτό εκτιμάται ότι θα καλυφθεί έως το 40% του CAPEX των επιλέξιμων μονάδων, οι οποίες θα προκριθούν μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών.
Με τη δημοπρασία στα τέλη Ιουνίου θα γίνει η «πρεμιέρα» αυτών των ανταγωνιστικών διαδικασιών, στο πλαίσιο των οποίων σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα πραγματοποιηθούν συνολικά δύο διαγωνισμοί. Αυτό σημαίνει ότι στην πρώτη δημοπρασία, σε ένα τρίμηνο περίπου από σήμερα, θα «κλειδώσουν» στήριξη standalone μπαταρίες συνολικής ισχύος περί τα 450 MW. Τα υπόλοιπα 450 MW θα προκριθούν μέσα από τη δεύτερη δημοπρασία, η οποία θα διεξαχθεί μετά από μερικούς μήνες – και σε κάθε περίπτωση, μέσα στο 2023.
Το σύνολο του χαρτοφυλακίου, δηλαδή και τα 900 MW, θα πρέπει να είναι έτοιμα προς λειτουργία στο 4ο τρίμηνο του 2025. Η προθεσμία αυτή, όπως και τα παραπάνω ορόσημα, περιλαμβάνονται στο χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης για την υλοποίηση της αντίστοιχης δράσης.
Προς τα τέλη Απριλίου η προκήρυξη
Εκτός από την επενδυτική ενίσχυση, δηλαδή την επιδότηση στο CAPEX, τα έργα που θα επικρατήσουν στους διαγωνισμούς θα λαμβάνουν και λειτουργική ενίσχυση για 10 χρόνια. Η δεύτερη αυτή ενίσχυση θα έχει τη μορφή εγγυημένου εσόδου από τη συμμετοχή στην αγορά. Από τον πρώτο διαγωνισμό (όπως και αυτόν που θα ακολουθήσει) θα προκριθούν εκείνα τα έργα που θα διεκδικήσουν τα μικρότερα εγγυημένα έσοδα (δηλαδή θα υποβάλουν τις χαμηλότερες προσφορές), ενώ οι συμβάσεις που θα υπογράψουν θα προβλέπουν ότι στην περίπτωση που οι αποζημιώσεις τους από την αγορά υπερβαίνουν αυτή την «ταρίφα», τότε θα επιστρέφουν τη διαφορά (όπως συμβαίνει και με τις ΑΠΕ).
Η τιμή εκκίνησης για τον διαγωνισμό, όπως και όλες οι παράμετροι του διαγωνισμού (όπως οι προϋποθέσεις συμμετοχής) θα περιγράφονται σε Υπουργική Απόφαση, η οποία θα εκδοθεί μέσα στον Απρίλιο. Η έκδοση της Υπουργικής θα ανοίξει τον δρόμο για την προκήρυξη της πρώτης δημοπρασίας από τη ΡΑΕ, κάτι που αναμένεται να κάνει η Αρχή προς τα τέλη του μήνα (ή το αργότερο στις αρχές Μαΐου), ώστε οι ενδιαφερόμενοι να έχουν χρόνο να προετοιμαστούν για να λάβουν μέρος.
Στον διαγωνισμό θα προβλέπονται ασφαλιστικές δικλείδες, ώστε να μην υπάρχει ιδιοκτησιακή συγκέντρωση των έργων που θα προκριθούν. Επίσης, δεν θα μπορούν να συμμετάσχουν μπαταρίες αποθηκευτικής ισχύος μεγαλύτερης από 100 MW. Το δεύτερο χαρακτηριστικό θα εξασφαλίσει ότι η στήριξη δεν θα μπορεί να μονοπωληθεί από λίγα, υπερβολικά μεγάλα έργα, αλλά και πως θα προκριθούν τουλάχιστον 9 standalone μπαταρίες, οι οποίες θα είναι αρκετά διεσπαρμένες γεωγραφικά.
Επενδυτικός «πυρετός»
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, ο τομέας της αποθήκευσης έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον όλων των εγχώριων ενεργειακών ομίλων, αλλά και «παικτών» από το εξωτερικό. Ο λόγος είναι πως ο νέος αυτός κλάδος, για την εγχώρια ενεργειακή αγορά, θα κληθεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη στήριξη της περαιτέρω διείσδυσης των ΑΠΕ και την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για την αύξηση του «πράσινου» μεριδίου στο ηλεκτρικό σύστημα, το οποίο σχεδιάζεται να ανέλθει στο 80% έως το 2030.
Επομένως, καθώς οι μονάδες θα αποθηκεύουν «πράσινες» κιλοβατώρες, αντισταθμίζοντας τη στοχαστικότητα των ανανεώσιμων πηγών, εγχώριες και ξένες εταιρείες διεκδικούν μερίδιο στις σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες δραστηριοποίησης στις χονδρεμπορικές αγορές ηλεκτρισμού, που θα έχουν αυτά τα έργα.
Ενδεικτικό του επενδυτικού «πυρετού» είναι το γεγονός ότι οι άδειες για standalone μπαταρίες είναι υπερπολλαπλάσιες του χαρτοφυλακίου των 900 MW που «περάσει» από τους διαγωνισμούς. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία Μαρτίου της ΡΑΕ, έως αυτή τη στιγμή έχουν εκδοθεί ούτε λίγο ούτε πολύ 394 άδειες για μονάδες συσσωρευτών, συνολικής ισχύος 22.547 MW.
Ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας
Παράλληλα με έναν νέο επιχειρηματικό κλάδο, η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας προορίζεται να αποτελέσει και ένα σημαντικό εργαλείο υποστήριξης της ενισχυμένης διείσδυσης των ΑΠΕ, συμβάλλοντας στην ασφάλεια και την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος. Κι αυτό γιατί οι αποθηκευμένες «πράσινες» κιλοβατώρες θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να αναπληρώσουν την τρέχουσα παραγωγή των ανανεώσιμων πηγών, όταν αυτή περιορισθεί απότομα για οποιονδήποτε λόγο (π.χ. ξαφνική άπνοια ή συννεφιά).
Εκτός από τις standalone μπαταρίες, τον ίδιο ρόλο θα κληθούν να παίξουν επίσης οι μονάδες αντλησιοταμίευσης (π.χ. ο σταθμός της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στην Αμφιλοχία) καθώς και συσσωρευτές οι οποίοι θα συνδυαστούν με μονάδες ΑΠΕ. Όπως διαφάνηκε από τη σύσκεψη της περασμένης Παρασκευής 31 Μαρτίου υπό τη ΡΑΕ, με τη συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΔΔΗΕ, συνθήκες ενισχυμένης διείσδυσης των ΑΠΕ επικρατούν ήδη στο εγχώριο ηλεκτρικό σύστημα, κατά την άνοιξη και το φθινόπωρο όταν είναι μειωμένη η ζήτηση για ρεύμα.
Μάλιστα, επειδή αυτή τη στιγμή η δυνατότητα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολύ περιορισμένη (με εν λειτουργία μόνο δύο αντλησιοταμιευτικά έργα της ΔΕΗ), η μόνη διαθέσιμη λύση είναι η ένταξη στο σύστημα μονάδων αερίου, οι οποίες μπορούν να αντισταθμίσουν αιφνίδιες μειώσεις της παραγωγής των ΑΠΕ. Για να εξασφαλιστεί όμως η ένταξη των θερμοηλεκτρικών σταθμών, θα πρέπει να περικόπτονται «πράσινες» κιλοβατώρες, δηλαδή να πηγαίνει χαμένη ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια.
