Το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, ο Ιταλός κ. Fabio Panetta, σε λίγους μήνες πρόκειται να αποχωρήσει από την Φρανκφούρτη καθώς λήγει η θητεία του. Και πρόκειται εκτός απροόπτου να μετακομίσει, στην προεδρία της ιταλικής Κεντρικής Τράπεζας στην θέση του κ. Ignazio Visco που αποχωρεί επίσης σε λίγους μήνες και συγκεκριμένα τον Νοέμβριο.
Κάποιοι στο επιτελείο της κας Μελόνι είναι αντίθετοι με αυτή την μετακίνηση, αλλά κατά πως φαίνεται το «μέλλον» του ιταλικού δημόσιου χρέους που μόλις ξεπέρασε τα 2,75 τρισ. ευρώ θα κρίνει το ποιος θα «κάτσει» στην επικίνδυνη «καρέκλα».
Το ενδιαφέρον εδώ δεν είναι οι ευρω-ιταλικές ίντριγκες για το ποιος θα κάτσει στην θέση του κ. Visco, αλλά τα όσα είπε πρόσφατα σε συνέντευξή του στην Le Monde ο κ. Panetta, όσο αφορά την κατάσταση στην οικονομία της Ευρωζώνης και τις προθέσεις της ΕΚΤ, που αφορούν όλους, μεγάλους και… μικρούς, στην περιοχή του ευρώ.
Είπε λοιπόν ο κ. Panetta, «η νομισματική μας σύσφιξη θα γίνει αισθητή τους επόμενους μήνες. Δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η εγχώρια ζήτηση να παραμείνει αδύναμη και αυτό να οδηγήσει σε παρατεταμένη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας ή ακόμη και σε τεχνική ύφεση στη ζώνη του ευρώ».
Σε… ελεύθερη «μετάφραση», η δήλωση του κ. Panetta, που δεν αφορά προσωπική του άποψη, αλλά κοινοποίηση της εκτίμησης της ΕΚΤ, θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως άμεση αναγγελία για την είσοδο της ευρωζώνης σε ύφεση το Β' εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Τα επιτόκια και ανεργία
Η νομισματική πολιτική σύμφωνα με τα λεγόμενά του, δηλαδή με τις εκτιμήσεις των αρμόδιων Γενικών Διευθύνσεων της ΕΚΤ θα γίνει… αισθητή τους επόμενους μήνες, λες και μέχρι σήμερα δεν έχει ήδη προκαλέσει σεισμικές δονήσεις.
Αλλά και μόνο η βεβαιότητα με την οποία εκφράζει την πρόβλεψή του για τους «επόμενους μήνες» ισοδυναμεί σε κάθε περίπτωση εξαγγελία επικείμενου «φρεναρίσματος» της παραγωγικής δραστηριότητας και προφανώς με επαναφορά των τάσεων επιστροφής της ανεργίας.
Αυτό είναι η αυτόματη συνέπεια της αύξησης του κόστους χρήματος και της συρρίκνωσης των πιστώσεων, για τις οποίες μας διαβεβαίωσαν τα πρόσφατα δημοσιευμένα διαθέσιμα στοιχεία τόσο της ΕΚΤ όσο και των εθνικών κεντρικών τραπεζών.
Αυτή η «επιβράδυνση» κατά την διακριτική έκφραση του κ. Panetta είναι προειδοποίηση για «τεχνική ύφεση στην ζώνη του ευρώ».
Τι πάει να πει αυτό; (Ας αφήσουμε στην άκρη το «γλυκαντικό» επίθετο «τεχνική»). Το είδαμε να συμβαίνει ήδη στην Γερμανία τους προηγούμενους μήνες και θα ήταν παράδοξο να μην ακολουθήσει και στην ευρωζώνη.
Ο κ. Panetta λοιπόν μας διαβεβαιώνει ότι στα βήματα της Γερμανίας, δηλαδή σε ύφεση, θα ακολουθήσει τους επόμενους μήνες και η ευρωζώνη σαν οικονομικός χώρος.
Η «θιβετιανή γέφυρα»
Όσο αφορά την νομισματική πολιτική, όπως είπε ο κ. Panetta, αυτή “περπατά σε μια «θιβετιανή γέφυρα» που ταλαντεύεται μεταξύ πληθωρισμού και ύφεσης…”.
Εξαιρετική παρομοίωση, αλλά – σκόπιμα - παρέλειψε να επισημάνει ότι ο κίνδυνος του να περπατάς σε μία «θιβετιανή γέφυρα» είναι συνάρτηση του πόσο διάστημα έχεις διανύσει σ’ αυτή και πόσο ακόμα σου μένει για να περάσεις απέναντι. Γιατί …κουνάει τόσο που μπορείς να γκρεμιστείς είτε από την μία είτε από την άλλη.
Και εδώ τα πράγματα είναι ακόμα αρκετά αβέβαια.
Τώρα θα αρχίσει η νομισματική σύσφιξη να γίνεται «αισθητή», άγνωστο για πόσο καιρό ακόμα, όπως επίσης είναι άγνωστο ακόμα τι έχουμε να δούμε σαν αποτέλεσμα αυτής της «αίσθησης» μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος του 2%.
Και πότε θα γίνει αυτό, πότε θα επιτευχθεί ο στόχος; Θα χρειασθούν τουλάχιστον δύο χρόνια ακόμα, λένε από την ΕΚΤ.
Αλλά πότε τις τελευταίες δύο δεκαετίες μία πρόβλεψη για δύο χρόνια έχει επιτευχθεί από την ΕΚΤ; Καλύτερα ας μην το… ψάξουμε.
Τι έχει γίνει μέχρι σήμερα, πριν αρχίσει να γίνεται «αισθητή η σύσφιξη»; Σε λιγότερο από ένα χρόνο, τα επιτόκια αυξήθηκαν κατά τρεισήμισι ποσοστιαίες μονάδες, από - 0,25% σε + 3,35% και ο πληθωρισμός μειώνεται, αλλά εξακολουθεί να είναι πάνω από 6%, ενώ αν υπολογισθεί ο ΔΤΚ προσαρμοσμένος στο κόστος ενέργειας και τροφίμων, παραμένει στο 5,3%.
Με άλλα λόγια σύμφωνα και με την συνέντευξη του κ. Panetta «υπάρχει άφθονο χρονικό περιθώριο να διατηρηθούν τα επιτόκια υψηλά για όσο διάστημα χρειαστεί…».
Ποιος θα μπορεί να αντέξει με τα επιτόκια στα σημερινά ή και υψηλότερα επίπεδα για «όσο διάστημα χρειαστεί»;
Ούτε αυτό μπορεί να το προβλέψει ακόμα κανείς στην ΕΚΤ.
Για τον λόγο αυτό άλλωστε ο κ. Panetta, όχι από προσωπική επιλογή, ενημερώνει μέσω της Monde ότι η ευρωζώνη τους επόμενους μήνες θα βρεθεί σε κατάσταση ύφεσης ακολουθώντας τον βηματισμό της Γερμανίας.
Για πόσο; Εξαρτάται από το πόσο και για πόσο θα …κουνάει η «θιβετιανή γέφυρα» του κ. Panetta.