Το «νοικοκύρεμα» των οικονομικών των νοσοκομείων φαίνεται ότι είναι ένας από τους στόχους του νέου Υπουργού Υγείας, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, στο πλαίσιο της ανασυγκρότησης του ΕΣΥ.
Προς αυτήν την κατεύθυνση τουλάχιστον συνηγορεί το γεγονός ότι στην πρώτη κιόλας τηλεδιάσκεψη με τους διοικητές των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και των Υγειονομικών Περιφερειών, η οποία πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά την τελετή παράδοσης - παραλαβής, την Τρίτη (27/6), ο Υπουργός Υγείας έθεσε και το θέμα της τακτοποίησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Ειδικότερα, ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης φέρεται να συνέστησε -μεταξύ άλλων- στους διοικητές να φροντίζουν για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων χρεών, με βάση τη ροή των χρημάτων από τις εγκρίσεις που δίνει το υπουργείο Υγείας για τους προϋπολογισμούς των νοσοκομείων.
Σύμφωνα με την αγορά, υπάρχουν νοσοκομεία πολλών ταχυτήτων ως προς τις πληρωμές, γι’ αυτό και το ζήτημα των ληξιπρόθεσμων τοποθετείται σε σημαντικό βαθμό σε επίπεδο διοικήσεων. Κάθε ένα από αυτά τακτοποιεί τις υποχρεώσεις του με το δικό του ρυθμό και σε πολλές περιπτώσεις, η εκάστοτε χρηματοδότηση φτάνει στα χέρια των προμηθευτών με μεγάλες καθυστερήσεις.
Η αποκατάσταση της ροής των πληρωμών φαίνεται ότι είναι ένα θέμα που απασχολεί το νέο Υπουργό και όχι άδικα, καθώς διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία των δομών και τον αδιάλειπτο εφοδιασμό τους με αγαθά και υπηρεσίες, προϋποθέσεις απαραίτητες για την υλοποίηση του οράματός του για ένα νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας, στο οποίο οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υψηλής ποιότητας.
Υπενθυμίζεται, ωστόσο, ότι τα νοσοκομεία αποτελούν και ένα μεγάλο πρόσκομμα στην πρόοδο όσον αφορά στις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου, στο πλαίσιο της μεταπρογραμματικής εποπτείας. Μάλιστα, είναι ένας από τους βασικούς «ενόχους» για την απώλεια του στόχου απομείωσης των οφειλών που είχε τεθεί -εκτός καθυστερούμενων κύριων συντάξεων. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη 2η αποτίμηση της Ελλάδας, τα νοσοκομεία και τα ασφαλιστικά ταμεία αντιστοιχούν στο 90% της απόκλισης αυτής.
Το ανοδικό σερί και η μικρή πτώση
Το τελευταίο διάστημα τα «φέσια» των νοσοκομείων έφτασαν σε δυσθεώρητα ύψη. Αν και, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης, κατά το μήνα Απρίλιο, παρουσίασαν μικρή μείωση, εξακολουθούν να βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα.
Η μείωση αυτή ακολούθησε το ανοδικό σερί, που σημειώθηκε κατά το 1ο τρίμηνο του έτους. Πιο συγκεκριμένα, τον Απρίλιο, τα ληξιπρόθεσμα διαμορφώθηκαν στα 1.305 εκατ. ευρώ, έναντι των 1.339 εκατ. το Μάρτιο, που ήταν το τρίτο κατά σειρά αρνητικό ρεκόρ, μετά τα 1.075 εκατ. του Ιανουαρίου (το Δεκέμβριο του 2022 είχαν διαμορφωθεί στα 909 εκατ. ευρώ) και τα 1.215 εκατ. του Φεβρουαρίου.
Η παραγωγή ληξιπρόθεσμων χρεών οφείλεται σε μία σειρά παραγόντων, μεταξύ των οποίων το ύψος και η διαδικασία της χρηματοδότησης των νοσοκομείων και η διαχείριση των διαθέσιμων πόρων.
Σε πρόσφατη εκδήλωση, ο γενικός γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, Γιάννης Κωτσιόπουλος, έθιξε το θέμα της συμμετοχής του ΕΟΠΥΥ στη χρηματοδότηση των νοσοκομείων, τονίζοντας ότι ο Οργανισμός δεν καλύπτει την πραγματική δραστηριότητά τους, με αποτέλεσμα τα «σπασμένα» να τα πληρώνει το κράτος. Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε, για το 2023, μόνο το 29% της χρηματοδότησης προέρχεται από τον ΕΟΠΥΥ, το 52% από τον τακτικό προϋπολογισμό, το 13% από το clawback και το 6% από ίδια έσοδα. «Ναι μεν έχουμε φτιάξει ένα σύστημα που διαθέτει ασφαλιστικό οργανισμό, αλλά στην πραγματικότητα αυτό δεν φαίνεται να δουλεύει σωστά. Έτσι, δημιουργείται έλλειψη ρευστότητας και η έλλειψη ρευστότητας δημιουργεί ληξιπρόθεσμα χρέη, επιδρώντας τελικά αρνητικά στη λειτουργία των ίδιων των νοσοκομείων», δήλωσε ο κ. Κωτσιόπουλος.
Οι αναμενόμενες παρεμβάσεις
Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο Υγείας έχει ήδη δρομολογήσει μία σειρά παρεμβάσεων, που αναμένεται να προχωρήσουν υπό τον νέο Υπουργό και να συμβάλουν στην καλύτερη διαχείριση των οικονομικών των νοσοκομείων.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η δημιουργία του Εθνικού Χάρτη Υγείας, η οποία στοχεύει στη χαρτογράφηση της πλευράς της «προσφοράς» και της «ζήτησης» του συστήματος, καθώς και η εφαρμογή των DRG’s (Diagnosis Related Groups), η οποία αναμένεται να υλοποιηθεί εντός του έτους, δίνοντας τη δυνατότητα για αποζημίωση αλλά και κατάρτιση των προϋπολογισμών των νοσοκομείων με βάση την πραγματική τους δραστηριότητα.
«Θέλουμε να αλλάξουμε τη φιλοσοφία χρηματοδότησης των νοσοκομείων. Αυτή τη στιγμή το κράτος αποζημιώνει τις δαπάνες των νοσοκομείων και όχι τη δραστηριότητα. Αν, για παράδειγμα, δύο νοσοκομεία είχαν την ίδια δραστηριότητα και το ένα αποζημιώνεται διπλάσια από το άλλο, το κράτος θα δώσει διπλάσια χρήματα στο “ακριβό” νοσοκομείο, απ’ ότι σ’ εκείνο με τον καλό μάνατζερ, που έφερε τη δουλειά εις πέρας και κατάφερε να κάνει εξοικονομήσεις, να έχει ίδια έσοδα και να προμηθευτεί ποιοτικά προϊόντα», εξήγησε ο γενικός γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας.
Μια άλλη παρέμβαση, η οποία αναμένεται να συμβάλει στη βελτίωση της ροής των πληρωμών προς τους προμηθευτές και τη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, είναι η κεντρικοποίηση των προμηθειών από την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ). Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, με την εφαρμογή του νέου μοντέλου η εξόφληση των προμηθευτών θα γίνεται εντός 90 ημερών, όταν η καθυστέρηση στις πληρωμές σήμερα διαμορφώνεται μεσοσταθμικά στους 10 έως και πάνω από 12 μήνες από την παράδοση.
Photo: Eurokinissi
