Με τα στοιχεία Ιουλίου που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ για τον ελληνικό πληθωρισμό να δείχνουν επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης για πρώτη φορά μετά από 9 μήνες επιβράδυνσης, επανέρχεται στην ανοδική του ρότα και ένα άλλο σημαντικό μέγεθος που εσχάτως απασχολεί την συζήτηση περί των οικονομικών, εκτός του γενικού δείκτη τιμών.
Πρόκειται για τον δείκτη του δομικού ή «πυρήνα» του πληθωρισμού ο οποίος αφορά στο σύνολο των τιμών εξαιρουμένων των πλέον ευμετάβλητων, σε προϊόντα όπως η ενέργεια και τα τρόφιμα.
Τον Ιούλιο, λοιπόν, μετά από μία σύντομη ανάπαυλα επιβράδυνσης τον προηγούμενο μήνα, ο δομικός πληθωρισμός ανέκαμψε με επιτάχυνση 5,44% από 4,9%, τον προηγούμενο μήνα. Τον Ιούνιο ήταν και η πρώτη ένδειξη «φρένου» στον πυρήνα του πληθωρισμού, καθώς είχε «πέσει» απότομα κατά σχεδόν δύο ποσοστιαίες μονάδες από το 6,7% του Μαΐου, αλλά η τάση αυτή δεν αποδείχτηκε βιώσιμη.
Η μέτρηση του Ιουλίου προκύπτει αφού αφαιρεθεί από τον γενικό δείκτη η –για ακόμα μια φορά- ανοδική συμβολή των τροφίμων, τα οποία εκτινάχθηκαν κατά 12,3% τον Ιούλιο, αλλά και της αντίστοιχα πτωτικής επίδρασης των ενεργειακών κατηγοριών, με «βουτιές» στο φυσικό αέριο με -68,9%, στον ηλεκτρισμό με -16,2% και πετρέλαιο θέρμανσης με -20,7%.
Ας σημειωθεί πως ο λεγόμενος και «υποκείμενος πληθωρισμός» σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι και ο δείκτης που «μετρά» περισσότερο η ΕΚΤ, για να καθορίσει τα επόμενα βήματα της νομισματικής της πολιτικής και ως εκ τούτου θεωρείται βαρύνουσας σημασίας.
Αν και στην άνοδο του δομικού πληθωρισμού συνέβαλλαν εν τω συνόλω τους οι υπηρεσίες με επιτάχυνση στο 2,8% από 2,5%, εκείνες οι οποίες αφορούν σε μεταφορές, επιβραδύνθηκαν. Τον Ιούλιο κατέγραψαν μείωση κατά 3,7% σε συνέχεια της «βουτιάς» των τιμών κατά 7,6% τον προηγούμενο μήνα, με την μόνη κατηγορία μεταφορών που επιταχύνθηκε να είναι μέσω αεροπλάνου, κατά ποσοστό 11,6%, ήτοι1,3% στο εσωτερικό και 12,2% στο εξωτερικό.
Η πτώση τιμών στον ευρύτερο κλάδο αποδίδεται στην «κατρακύλα» στα καύσιμα κίνησης, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα:
Η γενική κατηγορία καυσίμων και λιπαντικών επιβραδύνθηκε ραγδαία, με μόνο τα δεύτερα να αντισταθμίζουν εν μέρει την «βουτιά» στα καύσιμα.
Στον αντίποδα των καυσίμων κίνησης, ράλι 26,6% σημείωσαν τα στερεά καύσιμα τα οποία αφορούν σε στερεά υλικά που χρησιμοποιούνται μέσω της καύσης τους για παραγωγή ενέργειας και θερμότητας. Στην συγκεκριμένη κατηγορία, ωστόσο, μαζί με ξύλο, πέλετ κ.ο.κ., υπάγονται και αρκετά δημητριακά τα οποία είναι καταχωρημένα και ως βιοκαύσιμα, όπως το καλαμπόκι, το σιτάρι κ.α. που μαζί τα άλλα τρόφιμα έχουν πάρει ξανά την ανιούσα.
Ο χάρτης των ανατιμήσεων στα τρόφιμα
Όπως έχει γίνει ξεκάθαρο εδώ και αρκετό καιρό, το μεγάλο «αγκάθι» για το οικογενειακό εισόδημα είναι τα τρόφιμα και οι συνεχείς ανατιμήσεις τους που δεν λένε να κοπάσουν. Βασικά και αναντικατάστατα προϊόντα διατροφής για κάθε οικογένεια, των οποίων η ζήτηση είναι ανελαστική, σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και κανένα μέτρο δεν έχει καταφέρει έως τώρα να τα συγκρατήσει. Το τελευταίο διάστημα συνέβαλλαν προς αυτή την κατεύθυνση επιπρόσθετοι παράγοντες.
Η περαιτέρω άνοδος τιμών κατά 8,6% αυτό το μήνα σε ψωμί και δημητριακά αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τα αδιέξοδα στα οποία περιήλθε με την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας για τις εξαγωγές ρυζιού από την εμπόλεμη Ουκρανία, φέρνοντας αναταραχές στις αγορές των τροφίμων και θυμίζοντας τους πρώτους μήνες του πολέμου. Η κάθετη πτώση της προσφοράς σε μια σειρά από δημητριακά, από την άλλη, προκαλεί ντόμινο ανατιμήσεων και στην κτηνοτροφία, καθώς εκλείπουν οι ζωοτροφές. Χαρακτηριστική είναι η ακρίβεια του κρέατος, με πρώτο το χοιρινό με αύξηση 17%, το μοσχάρι με 12,5%, αρνί και κατσίκι με 7,9%.
Διαβάστε επίσης:
Αντίστοιχα, ζωικά παράγωγα όπως το βούτυρο επίσης αυξάνονται κατά 7,4%, το γάλα κατά 10,9%, ενώ μεγάλο «άλμα» πραγματοποίησαν τα αυγά με 17,9% και τα τυριά με 16,9%.
Γενικά στα τρόφιμα «πρωταθλήτρια» στις ανατιμήσεις είναι η ζάχαρη με ράλι 27,3% κι από πολύ κοντά βρίσκονται και οι -σε άλλες εποχές «ταπεινές»- πατάτες με «εκτίναξη» 23,4%. Το απαραίτητο για την μεσογειακή διατροφή ελαιόλαδο «τσίμπησε» κατά 18,9%.
Το ρύζι, την ίδια στιγμή, γνώρισε αύξηση 16,2%, γεγονός το οποίο σε μεγάλο ποσοστό αποδίδεται στην απόφαση της κυβέρνησης της Ινδίας, που αντιπροσωπεύει το 40% της παγκόσμιας εμπορίας του προϊόντος όντας ο μεγαλύτερος εξαγωγέας διεθνώς, να απαγορεύσει τις εξαγωγές λευκού ρυζιού πλην μπασμάτι από τις 20 Ιουλίου, προσπαθώντας με την σειρά της να τιθασεύσει τις αυξανόμενες εγχώριες τιμές των τροφίμων και να εξασφαλίσει επαρκή εγχώρια διαθεσιμότητα σε λογικά επίπεδα.
Αναλυτικά οι ανατιμήσεις των τροφίμων:
Οι σημαντικές ανατιμήσεις που γνώρισαν και τα νωπά φρούτα με 21,8% αλλά και τα λαχανικά με 15,5% είναι απότοκο των καταιγίδων και βροχοπτώσεων των προηγούμενων δύο μηνών από την μέτρηση του Ιουλίου που προκάλεσε προβλήματα στις καλλιέργειες.
Τέλος, στον πίνακα που ακολουθεί και τον οποίο παραθέτει με στοιχεία της 7ης Αυγούστου ο Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας, φαίνονται του πώς διαμορφώνονται οι τιμές στην αγορά λίγο πριν φτάσουν στο καλάθι του καταναλωτή, με ενδεικτικές τις διαφορές οι οποίες καταγράφονται ακόμα και σε εβδομαδιαίο επίπεδο για φρούτα και λαχανικά.
