Κανένα άλλο κράτος του ΝΑΤΟ δεν ξοδεύει τόσα πολλά για εξοπλισμούς όσο η Πολωνία. Συγκριτικά, η ανάκαμψη της Γερμανίας στον αμυντικό τομέα φαίνεται μέτρια, ούτε καν αξιόπιστη. Αλλά η επιτυχία αυτή φέρνει την Πολωνία στη δύσκολη θέση να πρέπει να δώσει εξηγήσεις - επειδή κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά από πού προέρχονται τα δισεκατομμύρια, σύμφωνα με δημοσίευμα της Welt.
Η Πολωνία θα αποκτήσει 96 πολεμικά ελικόπτερα AH-64E Apache. Την περασμένη εβδομάδα, ο Πολωνός υπουργός Άμυνας, Μαριούζ Μπλαζάκ επιβεβαίωσε μέσω της υπηρεσίας σύντομων μηνυμάτων «Χ» (πρώην Twitter) ότι η αμερικανική πλευρά είχε εγκρίνει την πώληση. Επιπλέον, ο στρατός θα λάβει μεγάλο αριθμό πυραύλων και άλλο εξοπλισμό. Το συνολικό πακέτο είναι αξίας 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η αγορά των ελικοπτέρων είναι χαρακτηριστική της πολιτικής προμηθειών των πολωνικών ενόπλων δυνάμεων, η οποία, το αργότερο μετά το ξέσπασμα του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, έχει κάνει τους άλλους εταίρους του ΝΑΤΟ να κοιτούν τη Βαρσοβία με απορία, αλλά και με εκτίμηση: Η Πολωνία σπαταλά, τα εξοπλιστικά προγράμματα έχουν λάβει τεράστιες διαστάσεις.
Για λόγους σύγκρισης, η Welt παραθέτει τα ακόλουθα στοιχεία: το 2022, μόνο 9 μαχητικά ελικόπτερα Tiger ήταν επιχειρησιακά στις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις, ενώ η Γαλλία διαθέτει 67 αεροσκάφη. Ταυτόχρονα, το πολωνικό υπουργείο Άμυνας φροντίζει για τη γρήγορη διάθεση του εξοπλισμού. Αγοράζεται ό,τι είναι διαθέσιμο στην παγκόσμια αγορά ή από τα αποθέματα του αμερικανικού στρατού. Πολλά άρματα μάχης, οβιδοβόλα ή ακόμη και μαχητικά αεροσκάφη που παραγγέλθηκαν μετά τις 24 Φεβρουαρίου 2022 βρίσκονται ήδη στην Πολωνία.
Η παράδοση 980 νοτιοκορεατικών αρμάτων μάχης K2 έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό. Οι πρώτες μονάδες πέρασαν από τη Βαρσοβία κατά τη διάρκεια στρατιωτικής παρέλασης κατά την Ημέρα των Πολωνικών Ενόπλων Δυνάμεων στα μέσα Αυγούστου.
Επιπλέον, υπάρχουν 366 αμερικανικά άρματα μάχης Abrams εξοπλισμένα με θωρακισμένα πυρομαχικά ουρανίου, περισσότερα από 1000 οχήματα μάχης πεζικού, 648 αυτοκινούμενα οβιδοβόλα, πυραυλικά πυροβόλα Himars και Chunmoo, υπερσύγχρονα αεροσκάφη stealth F-35, αεριωθούμενα FA-50, μη επανδρωμένα αεροσκάφη μάχης MQ-9 Reaper και Bayraktar TB2 - και πολλά άλλα.
Ο πολωνικός στρατός πρόκειται επίσης να αυξηθεί σε 300.000 άνδρες και γυναίκες. Μόνο ο στρατός αυτός θα είναι τεράστιος και μεγαλύτερος από τις χερσαίες δυνάμεις των χωρών του ΝΑΤΟ Γερμανία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία και Ιταλία μαζί.
Η Πολωνία, ένα κράτος πρώτης γραμμής του ΝΑΤΟ, το οποίο οι παρατηρητές αρέσκονται να αποκαλούν πρότυπο μαθητή της Συμμαχίας, δαπανά ήδη το 4% της οικονομικής της παραγωγής για εξοπλισμούς και θέλει να αυξήσει το ποσοστό αυτό στο 5% το 2024. Οι πολωνικές αγορές δεν κάνουν τη γερμανική κυβέρνηση να φαίνεται πολύ αξιόπιστη με τη φιλοδοξία της να καταστήσει το γερμανικό ομοσπονδιακό στρατό, την Bundeswehr, ένα είδος στρατού - άγκυρα στην Ευρώπη και έναν από τους ισχυρότερους στην ήπειρο. Το λεγόμενο ειδικό ταμείο, χωρίς το οποίο η Γερμανία θα εξακολουθούσε να απέχει πολύ από τον στόχο του 2% του ΝΑΤΟ, φαίνεται μέτριο σε σύγκριση με τον εξοπλισμό της Πολωνίας.
Τι μπορεί να κάνει ο κρατικός προϋπολογισμός
Η ταχύτητα και η μάζα, ωστόσο, έχουν ένα μειονέκτημα. Οι Πολωνοί εμπειρογνώμονες συμφωνούν ότι η Πολωνία, η μεγαλύτερη χώρα στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, πρέπει να επανεξοπλίσει και να εκσυγχρονίσει γρήγορα τον στρατό της, αλλά πολλοί από αυτούς ασκούν κριτική στον τρόπο με τον οποίο γίνεται αυτό. Η κυβέρνηση στη Βαρσοβία έχει δημιουργήσει διάφορα ειδικά ταμεία και σκιώδεις προϋπολογισμούς για να χρηματοδοτήσει τις αγορές δισεκατομμυρίων ευρώ.
Από πού ακριβώς προέρχονται όλα αυτά τα χρήματα, ωστόσο, το κοινό και η αντιπολίτευση δεν γνωρίζουν. Σε συνέντευξή του στη Welt, ο Τόμας Σιεμονιάκ, αναπληρωτής ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης Civic Platform και πρώην υπουργός Άμυνας, παραπονέθηκε ότι οι διαδικασίες προμηθειών δεν είναι διαφανείς. Επιπλέον, οι διάδοχες κυβερνήσεις αναλαμβάνουν τρομακτικά χρέη σε συμφωνίες εξοπλισμών αξίας δισεκατομμυρίων, τα οποία συχνά διευθετούνται σε βάθος ετών και αποπληρώνονται σε βάθος δεκαετιών.
Όλο και περισσότεροι πολίτες αναρωτιούνται επίσης τι σημαίνει για την παιδεία, την υγεία και την κοινωνική πρόνοια το ποσοστό των εξοπλιστικών δαπανών που ανέρχεται στο 5% της οικονομικής παραγωγής - το ψηλότερο στο ΝΑΤΟ. Επιπλέον, η πολωνική κυβέρνηση δεν λαμβάνει 36 δισεκατομμύρια ευρώ από το ταμείο ανασυγκρότησης για τον κορονοϊό λόγω της διαμάχης για τη διάλυση της δικαιοσύνης στη χώρα, η οποία διαρκεί εδώ και χρόνια.
Επιπλέον, το βουνό των προστίμων αυξάνεται επειδή η Βαρσοβία αρνείται να εφαρμόσει προσωρινές διαταγές του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ΔΕΚ). Παρά την αναπτυσσόμενη οικονομία και τα αντίστοιχα φορολογικά έσοδα, υπάρχουν σημαντικές αμφιβολίες για το τι μπορεί να επιτύχει ο πολωνικός κρατικός προϋπολογισμός.
Το Leopard 2 θα παροπλιστεί
Η κυβέρνηση σιωπά για όλα αυτά, τονίζει η Welt. Αντιθέτως, ανακοινώνει συνεχώς νέες τεράστιες αγορές στην κρατική τηλεόραση - και στην τρέχουσα προεκλογική εκστρατεία για τις βουλευτικές εκλογές της 15ης Οκτωβρίου, παρουσιάζεται ως η μόνη δύναμη που μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια της Πολωνίας.
Τον Ιούνιο, το πολωνικό κοινό έμαθε μέσω ενός νοτιοκορεατικού τηλεοπτικού καναλιού, από όλα τα μέρη, ότι είχε συναφθεί μεταξύ της Βαρσοβίας και της Σεούλ μια δανειακή σύμβαση για δύο δόσεις που αντιστοιχούσαν σε 17 δισεκατομμύρια ευρώ. Η Νότια Κορέα είναι ο σημαντικότερος προμηθευτής όπλων της Βαρσοβίας μετά τις ΗΠΑ. Η κατακραυγή στην Πολωνία για τα δήθεν δυσμενή δάνεια από τη Νότια Κορέα ήταν μεγάλη, αν και η υπουργός Οικονομικών Magdalena Rzeczkowska διέψευσε το όλο θέμα και το απέρριψε ως «σύγχυση των μέσων ενημέρωσης».
Γενικά, οι εμπειρογνώμονες έχουν αμφιβολίες για το κατά πόσον η Νότια Κορέα είναι ο κατάλληλος εταίρος για τον επανεξοπλισμό της Πολωνίας. Λόγω της αγοράς σχεδόν χιλίων αρμάτων μάχης K2 από την Hyundai Rotem, ο πολωνικός στρατός θα καταργήσει σταδιακά τα γερμανικής κατασκευής άρματα μάχης Leopard 2 μεσοπρόθεσμα - αν και οι Πολωνοί στρατιώτες εκπαιδεύονται με τα άρματα αυτά εδώ και πολλά χρόνια και ο στόλος τους μετατρέπεται επί του παρόντος σε μια παραλλαγή ειδικά προσαρμοσμένη στις πολωνικές ανάγκες.
Αντίθετα, κανένα άλλο ευρωπαϊκό μέλος του ΝΑΤΟ δεν έχει χρησιμοποιήσει μέχρι στιγμής το K2, και δεν είναι βέβαιο πόσο καλά το άρμα μπορεί να προσαρμοστεί σε άλλα συστήματα του ΝΑΤΟ. Σε κάθε περίπτωση, δεν αναπτύχθηκε για πόλεμο στην Ευρώπη. Μια έκδοση προσαρμοσμένη για την Πολωνία δεν πρόκειται να παραχθεί πριν από το 2026.
Μηδενική εμπιστοσύνη στη Γερμανία
Δεν είναι σαφές γιατί η Πολωνία δεν παραγγέλνει πλέον από τη γερμανική βιομηχανία. Υπάρχει η υποψία ότι η εμπιστοσύνη στη Γερμανία έχει φτάσει στο μηδέν μετά την αργή έναρξη της γερμανικής βοήθειας σε όπλα προς την Ουκρανία στη Βαρσοβία.
Αλλά η απόφαση παίζει επίσης ρόλο στις αντιγερμανικές εκστρατείες του κυβερνώντος κόμματος “Νόμος και Δικαιοσύνη” (PiS), ιδίως κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Λέγεται επίσης επανειλημμένα ότι η γερμανική βιομηχανία δεν θα μπορούσε να παραδώσει αρκετά γρήγορα για την Πολωνία.
Υπάρχει επίσης δυσαρέσκεια στην πολωνική αμυντική βιομηχανία. Παρόλο που η κυβέρνηση αγοράζει και από την εγχώρια βιομηχανία, έχει παραγγείλει οβιδοβόλα K9 από τη Νότια Κορέα - παρόλο που η πολωνική εταιρεία HSW παράγει το πολυδιαφημισμένο, σύγχρονο οβιδοβόλο Krab, το οποίο χρησιμοποιείται επίσης από τον ουκρανικό στρατό.
Σε κάθε περίπτωση, η Πολωνία εξοπλίζεται σε τέτοιο βαθμό που θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι η χώρα δεν συμμετέχει σε κάποια συμμαχία, σημειώνει το ίδιο δημοσίευμα. Αυξημένες προσπάθειες για κοινά έργα με τους εταίρους του ΝΑΤΟ, όπως συνηθίζεται μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας, δεν φαίνεται να υπάρχουν στη Βαρσοβία.
Το ερώτημα παραμένει το πώς η Πολωνία σκοπεύει να αυξήσει τον αριθμό των στρατιωτών σε 300.000. Αν και ο στρατός απολαμβάνει μεγάλη φήμη στη χώρα, ο αριθμός των αιτούντων για τον επαγγελματικό στρατό δεν έχει αυξηθεί πρόσφατα.
