Λύση για την «τρύπα» που έχει δημιουργηθεί στα οικονομικά σχεδόν όλων των προμηθευτών (και η οποία εκτιμάται ότι ανέρχεται στα επίπεδα των 800 εκατ. ευρώ), δρομολογεί η κυβέρνηση. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, η ελληνική πλευρά έχει ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DG Comp), υποβάλλοντας πρόταση ώστε να απλοποιηθεί η «φόρμουλα» αποζημίωσης των παρόχων και, με αυτό τον τρόπο, να τους επιστραφούν τα ποσά που έχουν δαπανήσει.
Η «τρύπα» προήλθε από τις πρόσθετες επιδοτήσεις για όλες τις επιχειρήσεις με παροχές έως 35 kVA (και τα αρτοποιία ανεξαρτήτως ισχύος παροχής), που εφαρμόστηκαν από τον Φεβρουάριο έως και τον Δεκέμβριο του 2022. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν 1,25 εκατ. ΜμΕ, μεταξύ των οποίων εστιατόρια, κομμωτήρια, εμπορικά καταστήματα και περίπτερα.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η ελληνική πρόταση ουσιαστικά αντιστρέφει τον ρόλο τον οποίο παίζει η συγκέντρωση από τους παρόχους των υπεύθυνων δηλώσεων που προβλέπεται να τους αποστείλουν οι ΜμΕ – πελάτες τους. Επομένως, αντίθετα από ό,τι ισχύει τώρα, αν μία ΜμΕ δεν στείλει τη σχετική υπεύθυνη δήλωση εντός ενός εύλογου χρονικού διαστήματος στον προμηθευτή της, τότε θα θεωρείται ότι εκείνη αποδέχεται πως δικαιούτο να ενταχθεί στο μέτρο. Κάτι που σημαίνει πως ο προμηθευτής θα έχει τη δυνατότητα να αποζημιωθεί για τις εξτρά επιδοτήσεις που της παρείχε.
Η αποδοχή της πρότασης από την DG Comp θα έδινε απάντηση στο πρόβλημα, το οποίο συζητήθηκε και σε πρόσφατη συνάντηση που είχε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με αντιπροσωπεία του Ελληνικού Συνδέσου Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ). Κατά τη συνάντηση, τα στελέχη του ΥΠΕΝ επισήμαναν πως πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά «αγκάθια» για τον κλάδο προμήθειας στη δεδομένη συγκυρία, το οποίο χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.
«Μπλόκο» από τις υπεύθυνες δηλώσεις
Το πρόβλημα ανέκυψε από το γεγονός ότι αυτές οι εξτρά ενισχύσεις άρχισαν να «τρέχουν» (μέσω των μηνιαίων ανακοινώσεων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τις επιδοτήσεις), πριν υπάρξει σχετική συμφωνία με την Κομισιόν. Έτσι, καθώς η πλειονότητα των προμηθευτών εφάρμοσε όσα αναφέρονταν στις σχετικές επιστολές της τότε πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ, κάλυψε με ίδια κεφάλαια τις πρόσθετες επιδοτήσεις.
Τυπικά, η δεύτερη έγκριση της Κομισιόν (που διόρθωνε τον χρόνο εφαρμογής του μέτρου) άνοιξε τον δρόμο ώστε οι εταιρείες να αποζημιωθούν για τα 800 εκατ. ευρώ που έχουν δαπανήσει, μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ). Ωστόσο, η διαδικασία που προβλέπεται για αυτό έχει αποδειχθεί στην πράξη ανεφάρμοστη, με συνέπεια κάθε εταιρεία να μην μπορεί να λάβει παρά ένα μικρό μονοψήφιο ποσοστό από τα κεφάλαια που έχει διαθέσει.
Πιο συγκεκριμένα, και στις δύο εγκριτικές αποφάσεις της Ε.Ε., ως δικαιούχοι της επιδότησης ορίζονται μόνο οι ΜμΕ οι οποίες δεν έχουν ξεπεράσει συγκεκριμένα όρια στο σύνολο των κρατικών ενισχύσεων που έχουν λάβει. Το μεγαλύτερο «αγκάθι» είναι πως οι προμηθευτές έχουν αναλάβει να συγκεντρώσουν υπεύθυνες δηλώσεις από τους πελάτες τους, με τις οποίες εκείνοι να βεβαιώνουν ότι δεν υπερβαίνουν τα όρια κρατικών ενισχύσεων.
Έτσι, με βάση την ισχύουσα «φόρμουλα», ένας πάροχος θα αποζημιωθεί μόνον για όσους πελάτες του προσκομίσει υπεύθυνες δηλώσεις στον ΔΑΠΕΕΠ (διαχειριστή του ΤΕΜ) και αφότου αυτές ελεγχθούν. Ωστόσο, η ανταπόκριση των επιχειρήσεων στην αποστολή των δηλώσεων είναι πολύ μικρή (με δεδομένο, εξάλλου, ότι αφορά χρήματα που έχουν ήδη λάβει). Σύμφωνα με ορισμένους παρόχους, που έχουν κάνει συστηματικές «κρούσεις» στους πελάτες τους, λιγότερο από το 10% έχει στείλει υπεύθυνη δήλωση.
Η ελληνική πρόταση
Τα παραπάνω δείχνουν πως, αν δεν υπάρξει αλλαγή στη διαδικασία, τότε οι προμηθευτές δεν θα μπορούν να αποζημιωθούν για περισσότερο από το 10% της πελατειακής τους βάσης, στην οποία κάλυψαν οι ίδιοι τις πρόσθετες ενισχύσεις.
Η πρόταση που έχει υποβληθεί στην Κομισιόν ουσιαστικά «μεταφέρει» την ευθύνη των δηλώσεων στις ΜμΕ – απαλλάσσοντας τους προμηθευτές από έναν ρόλο για τον οποίο έτσι κι αλλιώς δεν έχουν αρμοδιότητα, αλλά και κανένα μοχλό πίεσης για να φέρουν σε πέρας. Στην πράξη, αν έχουν αίσια έκβαση οι διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν, αυτό θα σημαίνει πως δεν θα «τιμωρηθεί» ένας προμηθευτής (χάνοντας τα ποσά με τα οποία κάλυψε τις επιδοτήσεις) για τις επιχειρήσεις – πελάτες που θα αγνοήσουν την ενημέρωσή του και την υποχρέωση της δήλωσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου, υπερβαίνει το 95% το ποσοστό των ΜμΕ που καλύπτονται από την εγκριτική απόφαση της Κομισιόν, καθώς δεν ξεπερνούν τα όρια των κρατικών ενισχύσεων. Επομένως, για αυτό το ποσοστό, η επιστροφή στους προμηθευτές των ποσών που δαπάνησαν, «κολλάει» αυτή τη στιγμή αποκλειστικά στη διαδικασία των υπεύθυνων δηλώσεων. Έτσι, οι προμηθευτές στερούνται πολύτιμη ρευστότητα σε μία περίοδο όπου οι συνθήκες δραστηριοποίησής τους στη λιανική (όπως π.χ. τα μεταβατικά τιμολόγια ή ο «ενεργειακός τουρισμός») απαιτούν μεγάλα κεφάλαια κίνησης.
