Στην παραδοχή πως ο πληθωρισμός υποχωρεί αλλά παραμένει «too high for too long» προχώρησε η Κριστίν Λαγκάρντ, διαμηνύοντας πως θα δοθεί μάχη για να επιστρέψει στον στόχο του 2%, ενώ κάλεσε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αποσύρουν τα μέτρα στήριξης, δίχως να παραλείψει να χρησιμοποιήσει μια... διττή γλώσσα για την πορεία των επιτοκίων μετά την ανακοίνωση της ΕΚΤ για την νέα αύξηση (+0,25% και «10x10»).
Τα επιτόκια
«Η σημερινή αύξηση των επιτοκίων αντανακλά την αξιολόγηση του Διοικητικού Συμβουλίου για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το φως των εισερχόμενων οικονομικών στοιχείων, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ισχύ του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής» ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΚΤ. Παράλληλα, υποστήριξε πως με βάση την τρέχουσα αξιολόγησή του, το Διοικητικό Συμβούλιο θεωρεί ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ έχουν διαμορφωθεί σε επίπεδα τα οποία, αν διατηρηθούν για επαρκώς μακρό χρονικό διάστημα, θα έχουν σημαντική συμβολή στην έγκαιρη επαναφορά του πληθωρισμού στον στόχο, υπονοώντας ότι ακόμα και αν δεν υπάρξουν νέες αυξήσεις των επιτοκίων, η ΕΚΤ αναμένεται να κρατήσει τα επιτόκια της στα ύψη για μεγάλο χρονικό διάστημα. H ίδια όμως επισήμανε ότι δεν μπορεί να διευκρινίσει πόσο ακριβώς θα είναι αυτό το διάστημα και έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι δεν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι το επίπεδο στο οποίο βρίσκονται τώρα τα επιτόκια θα είναι το υψηλότερο στον τρέχοντα κύκλο σύσφιξης.
Πλέον, το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων διαμορφώνεται στο 4%, στο υψηλότερο επίπεδο από την εισαγωγή του ευρώ το 1999, ενώ τον Ιούλιο του 2022 βρισκόντουσαν στο -0,5%. Παράλληλα, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης αυξάνονται σε 4,50% και 4,75% αντίστοιχα.
Υποτονική η οικονομία
Η πρόεδρος της ΕΚΤ επεσήμανε η αγορά εργασίας έχει παραμείνει ανθεκτική μέχρι στιγμής ενώ η οικονομία είναι πιθανό να παραμείνει υποτονική τους επόμενους μήνες, αν και παρέμεινε σε γενικές γραμμές στάσιμη κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους. Επανέλαβε, δε, πως όσο η ενεργειακή κρίση υποχωρεί, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πρέπει να συνεχίσουν να αποσύρουν τα σχετικά μέτρα στήριξης. «Αυτό είναι απαραίτητο για να αποφευχθεί η αύξηση των μεσοπρόθεσμων πληθωριστικών πιέσεων, οι οποίες διαφορετικά θα απαιτούσαν μια ακόμη ισχυρότερη απάντηση στο πεδίο της νομισματικής πολιτικής. Οι δημοσιονομικές πολιτικές πρέπει να σχεδιαστούν για να κάνουν την οικονομία μας πιο παραγωγική και να μειώνουν σταδιακά το υψηλό δημόσιο χρέος. Οι πολιτικές για την ενίσχυση της ικανότητας της ζώνης του ευρώ – οι οποίες θα υποστηριχθούν από την εφαρμογή του Νext Generation ΕU – μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των πιέσεων στις τιμές μεσοπρόθεσμα, υποστηρίζοντας παράλληλα την πράσινη μετάβαση. Η μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα πρέπει να ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους και θα πρέπει να επιταχυνθεί η πρόοδος προς την ένωση κεφαλαιαγοράς» έσπευσε να συμπληρώσει.
Risk assessment
Οι κίνδυνοι για την οικονομική ανάπτυξη είναι καθοδικοί, σύμφωνα με την κα Λαγκάρντ, η οποία πρόσθεσε πως η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι πιο αργή εάν τα αποτελέσματα της νομισματικής πολιτικής είναι πιο ισχυρά από τα αναμενόμενα ή εάν η παγκόσμια οικονομία αποδυναμωθεί, για παράδειγμα λόγω περαιτέρω επιβράδυνσης στην Κίνα. «Αντίθετα, η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι υψηλότερη από την προβλεπόμενη, εάν η ισχυρή αγορά εργασίας, η αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων και η υποχώρηση της αβεβαιότητας προσφέρουν σε καταναλωτές και επιχειρήσεις μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση με αποτέλεσμα να ξοδεύουν περισσότερα» εξήγησε.
Επιπροσθέτως, τόνισε πως οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό περιλαμβάνουν πιθανές νέες ανοδικές πιέσεις στο κόστος της ενέργειας και των τροφίμων. Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες, και η κλιματική κρίση ευρύτερα, θα μπορούσαν να αυξήσουν τις τιμές των τροφίμων περισσότερο από το αναμενόμενο. «Η υψηλότερη από τις αναμενόμενες αυξήσεις στους μισθούς ή στα περιθώρια κέρδους, θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερο πληθωρισμό, μέχρι και μεσοπρόθεσμα. Αντίθετα, η ασθενέστερη ζήτηση –για παράδειγμα λόγω ισχυρότερης μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής ή επιδείνω
Πληθωρισμός - Ανάπτυξη έως το 2025
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο μέσος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα διαμορφωθεί σε:
- 5,6% το 2023
- 3,2% το 2024
- 2,1% το 2025.
Πρόκειται για προς τα πάνω αναθεώρηση για το 2023 και το 2024 και προς τα κάτω αναθεώρηση για το 2025. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Τράπεζας, η προς τα πάνω αναθεώρηση για το 2023 και το 2024 αντανακλά κυρίως μια ανοδική πορεία των τιμών της ενέργειας. Οι υποκείμενες πιέσεις στις τιμές παραμένουν υψηλές, παρόλο που οι περισσότεροι δείκτες έχουν αρχίσει να εξασθενούν.
Αναφορικά με τον δομικό πληθωρισμό (που δεν συμπεριλαμβάνει την ενέργεια και τα είδη διατροφή), η ΕΚΤ αναμένει πως θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε:
- 5,1% το 2023
- 2,9% το 2024
- 2,2% το 2025
Σημειώνεται πως ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη τον Αύγουστο ανήλθε στο 5,3%, με το ποσοστό να παραμένει αμετάβλητο από τον προηγούμενο μήνα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat.
Σχετικά με την ανάπτυξη, η ΕΚΤ αναμένει πως η οικονομία της ζώνης του ευρώ θα μεγεθυνθεί κατά:
- 0,7% το 2023
- 1,0% το 2024
- 1,5% το 2025
Οικονομικές και νομισματικές συνθήκες
«Η σύσφιξη της νομισματικής μας πολιτικής συνεχίζει να μεταδίδεται έντονα και η χρηματοδότηση έγινε ξανά πιο ακριβή για τις τράπεζες» ανέφερε, καθλώς οι προθεσμιακές καταθέσεις με περισσότερους τόκους κερδίζουν έδαφος ενώ οι στοχευμένες πράξεις μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ καταργούνται σταδιακά. Ακόμη τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 2,2% τον Ιούλιο, από 3% τον Ιούνιο. Τα δάνεια προς τα νοικοκυριά αυξήθηκαν επίσης λιγότερο έντονα, κατά 1,3%, μετά από 1,7% τον Ιούνιο.
«Ο πληθωρισμός συνεχίζει να μειώνεται, αλλά εξακολουθεί να αναμένεται να παραμείνει πολύ υψηλός για πάρα πολύ καιρό. Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει έγκαιρα στο μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Προκειμένου να ενισχυθεί η πρόοδος προς τον στόχο μας, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να αυξήσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης. Με βάση την τρέχουσα εκτίμησή μας, θεωρούμε ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ έχουν φτάσει σε επίπεδα τα οποία, διατηρούμενα εκεί για αρκετά μεγάλη διάρκεια, θα συμβάλουν ουσιαστικά στην έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο μας. Οι μελλοντικές μας αποφάσεις θα διασφαλίσουν ότι τα επιτόκια της ΕΚΤ θα καθοριστούν σε επαρκώς περιοριστικά επίπεδα για όσο διάστημα χρειαστεί. Θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε μια προσέγγιση που εξαρτάται από τα οικονομικά δεδομένα για τον καθορισμό του κατάλληλου τρόπου δράσης μας. Σε κάθε περίπτωση, είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας για να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας και να διατηρήσουμε την ομαλή λειτουργία της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής» υποστήριξε καταληκτικά.
