Ακόμη πιο ενεργό ρόλο στην ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρος-Ελλάδα-Ισραήλ επιδιώκει να αναλάβει ο ΑΔΜΗΕ, καθώς ο Διαχειριστής του ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος έχει υποβάλει αίτημα στον EuroAsia Interconnector να αναλάβει την υλοποίηση της υποδομής. Όπως είναι γνωστό, σε πρώτη φάση δρομολογείται η κατασκευή του Κύπρος-Ελλάδα, για το οποίο έχει υπάρξει μάλιστα και ανάθεση κατασκευής και πόντισης του καλωδίου.
Υπενθυμίζεται ότι ήδη ο ΑΔΜΗΕ έχει έρθει σε προκαταρκτική συμφωνία με τον EuroAsia Interconnector (project promoter του έργου) για απόκτηση μετοχικού μεριδίου 33%, ενώ έχει ρόλο τεχνικού συμβούλου για το έργο. Επίσης, η προοπτική «εισόδου» του Διαχειριστή αποτέλεσε εχέγγυο για τη σύναψη πρόσφατα ανάλογης προκαταρκτικής συμφωνίας με ισραηλινό fund, για την απόκτηση έως του 33% του Euroasia Interconnector.
Οι διαπραγματεύσεις του ΑΔΜΗΕ με τον EuroAsia αναμένεται να εντατικοποιηθούν άμεσα, αναθεωρώντας επί τα βελτίω τα δεδομένα και ως προς την υλοποίηση του έργου. Κι αυτό γιατί ο Έλληνας Διαχειριστής έχει αποκτήσει πολύ σημαντική τεχνογνωσία τα τελευταία χρόνια στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, στο πλαίσιο του μεγάλου επενδυτικού προγράμματος το οποίο υλοποιεί, με σκοπό την άρση της «ηλεκτρικής απομόνωσης» σχεδόν του συνόλου των ελληνικών νησιών μέχρι το 2030.
Δίαυλοι με ΕΤΕπ
Νέα (και θετικότερα) δεδομένα, αυτή τη φορά ως προς τη χρηματοδότηση του έργου, δημιουργούν και οι δίαυλοι επικοινωνίας που έχει ανοίξει ήδη ο Διαχειριστής με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, για τη δανειοδότηση του έργου. Ο EuroAsia Interconnector είχε υποβάλει αίτημα δανειοδότησης προς την ΕΤΕπ, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες απορρίφθηκε, καθώς αξιολογήθηκε αρνητικά.
Η συνέπεια ήταν να παραμείνει το χρηματοδοτικό κενό ύψους 580 εκατ. ευρώ περίπου, για την υλοποίηση του έργου, Υπενθυμίζεται ότι η διασύνδεση Κρήτη-Αττική έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης της Κύπρου, καθώς και 658 εκατομμύρια ευρώ από το μηχανισμό Connecting Europe Facility.
Οι καθυστερήσεις στην έναρξη κατασκευής της διασύνδεσης είχε προκαλέσει την αντίδραση της Κομισιόν. Μάλιστα, με βάση πληροφορίες, η Κομισιόν φέρεται να έχει διαμηνύσει ότι η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση θα τεθεί υπό επανεξέταση, στην περίπτωση που δεν «ξεκολλήσει» άμεσα η υλοποίησή του.
Οι διαβουλεύσεις του ΑΔΜΗΕ με την ΕΤΕπ δημιουργούν πιθανότητες για «αναβίωση» της δανειοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα, η οποία έχει συμμετάσχει χρηματοδοτικά σε μία σειρά νησιωτικών διασυνδέσεων στην Ελλάδα. Πάντως, φαίνεται πως το ενδεχόμενο αυτό θα εξαρτηθεί από το αν η Κυπριακή Δημοκρατία θα παράσχει κρατικές εγγυήσεις.
Θολό «τοπίο»
Η μεγαλύτερη εμπλοκή του Διαχειριστή εκτιμάται ότι μπορεί να ξεμπλοκάρει την επένδυση, η οποία αυτή τη στιγμή έχει περιέλθει σε τέλμα. Ένδειξη για αυτό αποτελεί το γεγονός ότι ο Euroasia Interconnector δεν κατέβαλε εμπρόθεσμα τα πρώτα 50 εκατ. ευρώ στη νορβηγική Nexans, η οποία είναι ανάδοχος για το καλωδιακό τμήμα του έργου.
Υπενθυμίζεται πως η EuroAsia Interconnector προχώρησε στα τέλη Ιουλίου στην ανάθεση στη Nexans της κατασκευής των υποβρύχιων καλωδίων της διασύνδεσης που θα συνδέσει τα ηλεκτρικά συστήματα Κύπρου και Ελλάδας. Η σύμβαση έχει προϋπολογισμό 1,43 δισ. ευρώ, από τα οποία προβλεπόταν πως η νορβηγική εταιρεία θα λάμβανε τα 50 εκατ. ευρώ έως τις 7 Σεπτεμβρίου.
Η εξέλιξη ενέτεινε τους προβληματισμούς -που μάλιστα έχουν «πυκνώσει» το τελευταίο διάστημα- σχετικά με την αξιοπιστία του υφιστάμενου κύριου μέτοχου της Euroasia Interconnector να καλύψει χρηματοδοτικά την κατασκευή της διασύνδεσης. Οι προβληματισμοί αυτοί εκφράζονται τόσο από την Κομισιόν όσο και από την κυπριακή κυβέρνηση και, όπως είναι φυσικό, απέκτησαν ακόμη μεγαλύτερη βάση.