Την πρώτη παύση στον τρέχοντα κύκλο αύξηση των επιτοκίων της και αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής, μετά από 15 μήνες, ήτοι τον Ιούλιο του 2022 και το σερί «10 στα 10» αποφάσισε η ΕΚΤ, στη διήμερη συνεδρίαση του Διοικητικού της Συμβουλίου στην Αθήνα και στην Τράπεζα της Ελλάδος, με οικοδεσπότη τον Γιάννη Στουρνάρα, όπως είχε άλλωστε «προβλέψει» και το insider.gr.
Έτσι, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 4,50%, 4,75% και 4,00% αντιστοίχως. Αναφορικά με το πρόγραμμα PEPP, που βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος το τελευταίο διάστημα, λόγω των πιέσεων που ασκούνται στην ΕΚΤ για συρρίκνωση του χαρτοφυλακίου ομολόγων της, ύψους 1,7 τρισ. ευρώ, διευκρινίζεται πως θα παραμείνει σε ισχύ ο αρχικός σχεδιασμός για διακοπή των επανεπενδύσεων πόρων μέχρι το τέλος του 2024. Ωστόσο, αφήνει ανοιχτό το «παράθυρο» για χρήση πόρων που προκύπτουν από τη λήξη για στήριξη των ομολόγων που αντιμετωπίσουν πιέσεις, με στόχο την αποφυγή του κατακερματισμού της ευρωπαϊκής αγοράς ομολόγων.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ποιος θα πληρώσει το σχεδόν ένα τρισ. ευρώ που χρωστάει η ΕΕ;
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΕΚΤ, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να αναμένεται να παραμείνει πολύ υψηλός για πάρα πολύ καιρό και οι εγχώριες πιέσεις τιμών παραμένουν ισχυρές. Ταυτόχρονα, όμως, ο πληθωρισμός μειώθηκε αισθητά τον Σεπτέμβριο, μεταξύ άλλων λόγω των ισχυρών επιδράσεων της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής. «Οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων τις οποίες είχε αποφασίσει το Διοικητικό Συμβούλιο εξακολουθούν να μεταδίδονται δυναμικά στις συνθήκες χρηματοδότησης. Αυτό επιδρά ολοένα περισσότερο ανασταλτικά στη ζήτηση και επομένως συμβάλλει στην υποχώρηση του πληθωρισμού» τονίζεται.
«Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2% εγκαίρως» ενώ με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ βρίσκονται σε επίπεδα που, διατηρούμενα για αρκετά μεγάλη διάρκεια, θα συμβάλουν ουσιαστικά στην επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί, όπως υπογραμμίζεται. «Οι μελλοντικές αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου θα διασφαλίσουν ότι τα επιτόκια πολιτικής του θα καθορίζονται σε επαρκώς περιοριστικά επίπεδα για όσο διάστημα χρειαστεί» προστίθεται.
«Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να ακολουθεί μια προσέγγιση εξαρτώμενη από τα δεδομένα για τον καθορισμό του κατάλληλου επιπέδου και διάρκειας περιορισμού. Ειδικότερα, οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια θα βασίζονται στην εκτίμησή του για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το φως των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων, της δυναμικής του υποκείμενου πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής» καταλήγει η ΕΚΤ.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Θα αφήσει πίσω της «θύματα» η ΕΚΤ;
APP και PEPP
Το χαρτοφυλάκιο APP μειώνεται με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων κατά τη λήξη τους.
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα PEPP, το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2024. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.
«Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εφαρμόζει ευελιξία στις επανεπενδύσεις ποσών από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου PEPP καθώς φθάνουν στη λήξη τους, με σκοπό να αντιμετωπίζονται οι κίνδυνοι για τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής που σχετίζονται με την πανδημία» υπογραμμίζεται.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η «κόκκινη κλωστή» που συνδέει ομόλογα, πετρέλαιο, δολάρια και την «φωτιά» στην Μ. Ανατολή
Πράξεις αναχρηματοδότησης
Καθώς οι τράπεζες αποπληρώνουν τα ποσά που δανείστηκαν στο πλαίσιο των στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογεί τακτικά το πώς οι στοχευμένες πράξεις χρηματοδότησης και η συνεχιζόμενη αποπληρωμή τους συνεισφέρουν στην κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής του.
«Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του εντός των ορίων της εντολής που του έχει ανατεθεί, προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα και να διαφυλάξει την ομαλή λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Επιπλέον, το μέσο για την προστασία της μετάδοσης (Transmission Protection Instrument - TPI) είναι διαθέσιμο για να αντισταθμίζει ανεπιθύμητες, άτακτες εξελίξεις στην αγορά που θέτουν σοβαρή απειλή για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ, επιτρέποντας έτσι στο Διοικητικό Συμβούλιο να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά την αποστολή του για σταθερότητα των τιμών» τονίζεται καταληκτικά.
Υποχώρηση πληθωρισμού στην Ευρωζώνη σε χαμηλό από τον Οκτώβριο 2021
Άλλωστε, ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης έριξε ρυθμούς στο 4,3% τον Σεπτέμβριο του 2023, από 5,2% τον Αύγουστο, όπως αναφέρει η Eurostat στην έκθεσή της, με την Ελλάδα να έχει την τρίτη βραδύτερη άνοδο. Από τις κύριες συνιστώσες του πληθωρισμού στην περιοχή, τα τρόφιμα, το αλκοόλ και ο καπνός αναμένεται να έχουν τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό ανόδου τον Σεπτέμβριο (8,8%, έναντι 9,7% τον Αύγουστο), ακολουθούμενος από τις υπηρεσίες (4,7%, έναντι 5,5% τον Αύγουστο), τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά (4,2%, έναντι 4,7% τον Αύγουστο) και ενέργεια (-4,7%, σε σύγκριση με -3,3% τον Αύγουστο). Όσον αφορά τις επιμέρους μετρήσεις των κρατών μελών, η Σλοβακία εμφανίζει τον υψηλότερο ρυθμό αύξησης των τιμών στο 8,9%, αν και μειωμένος από το 9,6% του Αυγούστου. Ακολουθεί η Κροατία με 7,3% από 8,4% τον προηγούμενο μήνα και την πρώτη τριάδα συμπληρώνει η Σλοβενία με 7,1% από 6,1% προηγουμένως.
Ευρωζώνη: Στο 90,3% του ΑΕΠ μειώθηκε το δημόσιο χρέος
Επιπροσθέτως, σχετικά καλή είναι και η εικόνα από το «μέτωπο» του δημοσίου χρέους, με την Ελλάδα να κατέχει την καλύτερη επίδοση όσον αφορά την ταχύτητα μείωσης το 2022. Αναλυτικότερα, το δεύτερο τρίμηνο του 2023, το δημόσιο χρέος στην ευρωζώνη μειώθηκε στο 90,3% του ΑΕΠ και στην ΕΕ στο 83,1% του ΑΕΠ. Πιο συγκεκριμένα, στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2023, ο λόγος του ακαθάριστου χρέους της γενικής κυβέρνησης προς το ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ ήταν 90,3%, έναντι 90,7% στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2023. Στην ΕΕ, ο λόγος επίσης μειώθηκε από 83,4% σε 83,1%. Οι υψηλότεροι δείκτες του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2023 καταγράφηκαν στην Ελλάδα (166,5%), στην Ιταλία (142,4%), στη Γαλλία (111,9%), στην Ισπανία (111,2%), στην Πορτογαλία (110,1%) και στο Βέλγιο (106,0%) ενώ οι χαμηλότεροι στην Εσθονία (18,5%), στη Βουλγαρία (21,5%), στο Λουξεμβούργο (28,2%), στη Δανία (30,2%) και στη Σουηδία (30,7%). Σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2023, εννέα κράτη-μέλη κατέγραψαν αύξηση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2023 και δεκαοκτώ, μείωση. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις του λόγου παρατηρήθηκαν στην Κύπρο (+2,2 ποσοστιαίες μονάδες - π.μ.), στη Σλοβακία (+1,6 π.μ.), στην Ιταλία (+1,5 π.μ.), στη Φινλανδία και στην Εσθονία (και οι δύο +1,3 π.μ.), ενώ οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν σε Λετονία (-3,5 π.μ.), Κροατία (-2,6 π.μ.), Πορτογαλία (-2,2 π.μ.), Ελλάδα (-2,1 π.μ.), Μάλτα (-1,7 π.μ.), Αυστρία (-1,6 π.μ.), Σλοβενία (-1,5 π.μ.), Ολλανδία (-1,4 π.μ.), Γερμανία (-1,1 π.μ.) και Σουηδία (-1,0 π.μ.).
