Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του αγωγού αερίου EastMed περιλαμβάνει απόφαση των Ρυθμιστικών Αρχών Ελλάδας, Κύπρου, Ιταλίας, βασισμένη σε στοιχεία που έλαβαν οι τρεις Αρχές από τον φορέα υλοποίησης του έργου, την εταιρεία IGI Poseidon. Σύμφωνα με την απόφαση, ο αγωγός αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία το 2028, με την ολοκλήρωση της κατασκευής του ένα χρόνο νωρίτερα.
Τα ίδια στοιχεία αποκαλύπτουν επίσης πως υπάρχει ισχυρό προκαταρκτικό επενδυτικό ενδιαφέρον για τη χρήση του έργου, το οποίο «μεταφράζεται» σε ζήτηση για μεταφορά 10,35 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) αερίου τον χρόνο. Η ζήτηση αυτή επιμερίζεται σε ετήσια μεταφορά 7,2 bcm στην Ιταλία, 2,7 bcm στην Ελλάδα και 0,45 bcm στην Κύπρο.
Στόχος του έργου είναι η άμεση διασύνδεση των κοιτασμάτων αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας, με σκοπό να ενισχυθεί η διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας της Ευρώπης με φυσικό αέριο.
Το 1ο τρίμηνο το Market Test
Τα παραπάνω νούμερα διαμορφώθηκαν με βάση την εκτίμηση της ζήτησης (για τον προσδιορισμό της οποίας συνέδραμαν συμβουλευτικές εταιρείες), καθώς και μέσω ενός εμπιστευτικού μίτινγκ με 10 και πλέον «παίκτες» του κλάδου (εταιρείες από τη διεθνή αγορά), στους οποίους δόθηκε πρόσβαση σε σχετικό data room.
Πιο απτή εικόνα, πάντως, πρόκειται να προκύψει από το Market Test, που όπως έχει γράψει το Insider.gr, προγραμματίζεται να ξεκινήσει μέσα στο 1ο τρίμηνο του επόμενου έτους. Στην πρώτη φάση της Δοκιμής Αγοράς, θα λάβουν μέρος παραγωγοί αερίου από την ευρύτερη περιοχή, όσο και εταιρείες προμήθειας που ενδιαφέρονται για τη διοχέτευση καυσίμου στη «Γηραιά Ήπειρο» μέσω του αγωγού, από τοπικά κοιτάσματα.
Η πρώτη φάση, κατά την οποία θα υποβληθούν μη δεσμευτικές προσφορές από τις εταιρείες, θα διαρκέσει έναν μήνα. Τη σκυτάλη θα πάρει, στη συνέχεια, θα ακολουθήσει η φάση υποβολής δεσμευτικών προσφορών.
Όφελος 1,03 δισ. ευρώ για την Ελλάδα
Υπενθυμίζεται ότι φορέας υλοποίησης του έργου είναι η IGI Poseidon, στην οποία συμμετέχουν ισομερώς η ΔΕΠΑ Διεθνών Έργων και η ιταλική Edison. Είναι ενταγμένο από το 2013 στον Κατάλογο των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest – PCIs) της Ε.Ε., ενώ θα δίνει το «παρών» και στην επικαιροποιημένη λίστα των έργων PCI. Για το πρότζεκτ έχει υπογραφεί διακυβερνητική συμφωνία (IGA) μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας, η οποία έχει επικυρωθεί από τα ελληνικά, κυπριακά και ισραηλινά κοινοβούλια. Επίσης, έχει την υποστήριξη της Ιταλίας.
Με την ένταξη του στο PCI, εξασφάλισε χρηματοδότηση για τη διενέργεια μίας σειράς μελετών για την ωρίμανσή του. Οι μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί έχουν αποδείξει τελεσίδικα ότι το έργο είναι τεχνικά εφικτό.
Στην απόφαση επίσης ποσοτικοποιείται το όφελος από την υλοποίησή του, το οποίο θα προέλθει από την περαιτέρω αντικατάσταση της κατανάλωσης πετρελαιοειδών από φυσικό αέριο, την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού και τη μείωση των εκπομπών ρύπων. Σε επίπεδο Ε.Ε. το «καθαρό» όφελος (δηλαδή αφαιρώντας το CAPEC και το OPEX του έργου) ανέρχεται σε 20,8 δισ. ευρώ, ενώ για τη χώρα μας σε 1,03 δισ. Η ωφέλεια για Κύπρο και Ιταλία διαμορφώνεται σε 1,15 και 1,13 δισ. αντίστοιχα.
Η όδευση
Το έργο αποτελείται από περίπου 1.300 km υποθαλάσσιου και περίπου 500 km υπόγειου αγωγού που ξεκινά από σημείο διασύνδεσης με τον σχεδιαζόμενο αγωγό που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από κοιτάσματα της νοτιοανατολικής Μεσογείου (ιδίως Κύπρου και Ισραήλ) στο σημείο που σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο αποτελεί όριο ευρωπαϊκών υδάτων, και καταλήγει στο Φλωροβούνι Ημαθίας.
Πιο συγκεκριμένα, το έργο αποτελείται από τρία κύρια τμήματα:
- Νότια Υποθαλάσσια Γραμμή – ξεκινάει από τα υποθαλάσσια κοιτάσματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, μετά από μια διακλάδωση για είσοδο στην Κύπρο προχωρά προς την Κρήτη, όπου επανασυμπιέζεται και καταλήγει στη Μεγαλόπολη Αρκαδίας. Έχει δυναμικότητα 12bcm, ενώ η διακλάδωση προς την Κύπρο 1bcm.
- Βόρεια Υποθαλάσσια Γραμμή – δυναμικότητας 10bcm, ξεκινάει από τα υποθαλάσσια κοιτάσματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και κείται παράλληλα με τη Νότια Γραμμή έως την Κρήτη, όπου ενώνεται με αυτή στον συμπιεστή. Κατόπιν, συνεχίζει έως τη Μεγαλόπολη.
- Υπόγεια Γραμμή – σχεδιασμένη να μεταφέρει το φυσικό αέριο και από την Νότια
και από την Βόρεια Γραμμή (20bcm), ξεκινάει από την Μεγαλόπολη και καταλήγει στο Φλωροβούνι Θεσπρωτίας, όπου προβλέπεται να ενωθεί με τον υποθαλάσσιο αγωγό Poseidon Pipeline προς την Ιταλία.
