Ολοένα και πιο απίθανο φαίνεται να καταλήξουν φέτος σε συμφωνία οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, καθώς είναι πολύ μεγάλες οι διαφορές για τον ρυθμό που θα πρέπει ακολουθεί για την εξυγίανση των δημόσιων προϋπολογισμών, σύμφωνα με αξιωματούχους.
Την Παρασκευή οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να συζητήσουν τις αλλαγές στους κανόνες, που στηρίζουν την αξία του ευρώ και τους οποίους παρακολουθούν στενά οι χρηματοπιστωτικές αγορές. Ο στόχος είναι να προκύψει μία κοινή θέση, στα πλαίσια μίας γενικής προσέγγισης, η οποία στη συνέχεια θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις αρχές του 2024.
«Δεν πιστεύω πως μία γενική προσέγγιση είναι πιθανή πριν από το τέλος του χρόνου» δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ευρωζώνης που συμμετείχε στις συνομιλίες.
«Απέχουμε κατά πολύ σε πολλά θέματα και ορισμένα δεν τα έχουμε συζητήσει», επισήμανε, προσθέτοντας πως υπάρχει λίγος χρόνος δεδομένης της ανάγκης να προετοιμαστεί μέχρι την επόμενη εβδομάδα η σύνοδος κορυφής της Κομισιόν, με τα θέματα συζήτησης να αποτελούν, ανάμεσα στα άλλα, η Ουκρανία αλλά και ο κοινός προϋπολογισμός της ΕΕ.
«Είναι εξαιρετικά απίθανο να έχουμε μία συμφωνία την Παρασκευή», ανέφερε ένας δεύτερος αξιωματούχος που βρίσκεται κοντά στις συνομιλίες.
Ωστόσο οι επικεφαλής δηλώνουν πως ακόμα κι αν δεν υπάρχει ολοκληρωμένη συμφωνία, οι συζητήσεις βασισμένες επάνω σε μία καινούργια συμβιβαστική πρόταση από την Ισπανική προεδρία το απόγευμα της Πέμπτης και την Παρασκευή, είναι πιθανό να αποφέρει μία σύγκλιση απόψεων, μία «περιοχή προσέγγισης».
Οι κανόνες έχουν ανασταλεί από το 2020 αλλά αναμένεται να επανεισαχθούν από το 2024. Οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης θέλουν να τους αναθεωρήσουν ούτως ώστε να αντικατοπτρίζουν την καινούργια μετά πανδημίας πραγματικότητα του υψηλότερου δημόσιου χρέους και την ανάγκη για μεγαλύτερες επενδύσεις για την αποφυγή της κλιματικής αλλαγής.
Οι επικεφαλής αναφέρουν πως μία καθυστέρηση στη συμφωνία μέχρι τις αρχές του επόμενου έτους δεν θα έχει αντίκτυπο στη νομισματική πολιτική της ευρωζώνης το 2024, επειδή τα προσχέδια των προυπολογισμών για τη επόμενη χρονιά έχουν διαμορφωθεί επάνω στις υφιστάμενες συστάσεις της Κομισιόν.
Ωστόσο, θα αφήσει λιγότερο χρόνο για διαπραγματεύσεις στην τελική μορφή των κανόνων με το Ευρωκοινοβούλιο που θα διαλυθεί τον Απρίλιο πριν τις εκλογές του Ιουνίου. «Είμαστε εξαιρετικά κοντά σε μία συμφωνία. Υπάρχουν διαφορές και ορισμένες κόκκινες γραμμές, όμως με καλή θέληση αυτό θα μπορέσει να γίνει μέσα σε ορισμένες ώρες σοβαρής διαπραγμάτευσης», αναφέρει ένας τρίτος αξιωματούχος.
Οι κανόνες του Συµφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, περιορίζουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα στο 3% του ΑΕΠ και το χρέος στο 60%, με τη λήψη πειθαρχικών μέτρων για εκείνους που δεν περιορίζουν αρκετά γρήγορα τις υπερβάσεις. Πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις βρίσκονται τη δεδομένη στιγμή να έχουν ξεπεράσει τα όρια.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρχικά πρότεινε πως οποιαδήποτε πτώση του χρέους μέσα σε τέσσερα χρόνια θα ήταν αποδεκτή. Η Γερμανία επιμένει στα μίνιμουμ ετήσια ποσά, τα σημεία αναφοράς που θα είναι ίδια για όλους, ζητώντας το 1% ως ελάχιστη μείωση χρέους ετησίως.
Το Βερολίνο θέλει επίσης τους νέους κανόνες να τονίζουν πως οι κυβερνήσεις πρέπει να στοχεύχουν σε δημοσιονομικά ελλείμματα κατά πολύ κάτω από το 3%, δημιουργώντας ένα μαξιλάρι ασφαλείας για την αντιμετώπιση απροσδόκητων γεγονότων. Αυτό θα περιόριζε περαιτέρω το περιθώριο δημοσιονομικών ελιγμών για τις εθνικές κυβερνήσεις.
Οι υπουργοί της ΕΕ παζαρεύουν επίσης και την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ των κρατών και της Κομισιόν σχετικά με το πώς θα επιβάλλονται αποτελεσματικά οι κανόνες. Ωστόσο, η κύρια διαφωνία αφορά τους αριθμούς -το πόσο γρήγορα πρέπει το έλλειμμα και το χρέος να μειωθούν.
