Για την σημασία της κρατικής αρωγής ως απάντηση στις προκλήσεις και στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, τοποθετήθηκε από το βήμα της Βουλής, ο Υφυπουργός, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, αρμόδιος για την αποκατάσταση από φυσικές καταστροφές και την κρατική αρωγή, κ. Χρήστος Τριαντόπουλος, στη συζήτηση επί του Κρατικού Προϋπολογισμού 2023 στην Ολομέλεια.
Κατά την ομιλία του, ο κ. Χρήστος Τριαντόπουλος ανέφερε τα παρακάτω:
«Η συζήτηση επί του Κρατικού Προϋπολογισμού είναι, διαχρονικά, μια από τις πιο ενδιαφέρουσες, αλλά και πιο ουσιαστικές στιγμές για μια Κυβέρνηση. Μία συζήτηση που εστιάζει στα επιτεύγματα της τρέχουσας χρονιάς και, κυρίως, στο σχεδιασμό για την επόμενη. Το 2023, λοιπόν, ένα έτος τεσσάρων εκλογικών Κυριακών, η οικονομία συνέχισε αταλάντευτα την πορεία που είχε χαραχθεί. Και το κατάφερε, παρά τη δύσκολη συγκυρία, παρά τις κρίσεις, παρά τις φυσικές καταστροφές στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης.
Η κλιματική κρίση είναι η νέα δυσμενής πραγματικότητα. Η Ελλάδα είναι στον πυρήνα αυτής της νέας κλιματικής πραγματικότητας, βιώνοντας συνεχώς τις αρνητικές επιπτώσεις. Ακραία καιρικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές όλο και πιο σφοδρές, όλο και πιο συχνές, όλο και πιο εκτεταμένες. Σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, η Κυβέρνηση ακολουθεί μία στρατηγική πάνω σε τέσσερις πυλώνες, την εμπροσθοβαρή προώθηση της πράσινης ανάπτυξης, την δημιουργία - επί της ουσίας - της πολιτικής προστασίας, την προώθηση της διάστασης της ανθεκτικότητας στα έργα, και τη δημιουργία του πλαισίου της κρατικής αρωγής.
Το πλαίσιο της κρατικής αρωγής, είναι το νέο θεσμικό υπόβαθρο για την αποκατάσταση και στήριξη των περιοχών που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές. Και, πλέον, έχει ενσωματωθεί στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Η βασική μας φιλοσοφία είναι η αρωγή του κράτους να φτάνει σε όσους τη δικαιούνται όσο πιο γρήγορα γίνεται. Και έχουμε πετύχει αρκετά αυτά τα χρόνια. Φυσικά, νομίζω όλοι θα θέλαμε να υπήρχε ένας μαγικός τρόπος, και άμεσα, μετά από μία φυσική καταστροφή, όσοι έχουν πληγεί να λάβουν την αρωγή που δικαιούνται. Δυστυχώς, αυτός ο μαγικός τρόπος δεν υπάρχει. Το μόνο που υπάρχει είναι η επίμονη και συνεχής δουλειά, για να επιταχύνεις τις διαδικασίες, χωρίς, όμως, εκπτώσεις ούτε στο σκέλος της αποτελεσματικότητας, ούτε και στο σκέλος της δικαιοσύνης. Συνεχής δουλειά, αλλά και συνεχής προσπάθεια βελτίωσης του πλαισίου. Πλέον, υπάρχει η κρατική αρωγή, υπάρχει η πρώτη αρωγή, όταν μέχρι πριν λίγα χρόνια υπήρχε ένα κενό. Σε κάθε διάσταση της κρατικής αρωγής.
Προς τις επιχειρήσεις, όπου η επιχορήγηση ήταν στο 30% της εκτιμηθείσας ζημιάς, με χρόνο ανταπόκρισης τα τρία, τέσσερα, ακόμα και τα πέντε χρόνια, αλλά και με μέσο όρο διεκπεραίωσης τις 175 επιχειρήσεις κατά την περίοδο 2016-2019. Πλέον, η κρατική αρωγή φτάνει το 70% της εκτιμηθείσας ζημιάς, με χρόνο χορήγησης της προκαταβολής κάποιες εβδομάδες και ολοκλήρωσης τους επόμενους μήνες, και με ρυθμό διεκπεραίωσης που απέχει παρασάγγας από το παρελθόν. Το 2022 ανήλθε στις 4.500 επιχειρήσεις, από 175 πριν. Προς τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, όπου η κρατική αρωγή απορρόφησε μεγάλο μέρος των ζημιών που είτε κάλυπταν τα παρωχημένα ΚΟΕ ή ΠΣΕΑ, είτε δεν καλύπτονταν καθόλου. Προς τις κατοικίες, όπου η κρατική αρωγή από 60% της στεγαστικής συνδρομής που ήταν το 2019, πλέον έχει κατασταλάξει στο 80%, αλλά και στο 100% για συγκεκριμένες περιπτώσεις. Προς τα νοικοκυριά για την κάλυψη της οικοσκευής, όπου παραλάβαμε ένα περιορισμένο σχήμα μόνο για την κύρια κατοικία, με εισοδηματικά κριτήρια και με χορήγηση μέσω των δήμων μετά από μήνες. Πλέον, καλύπτεται και η δεύτερη κατοικία, χωρίς να πιέζεται από τα εισοδηματικά κριτήρια, και μάλιστα χορηγείται σε λίγες ημέρες, καθώς εντάχθηκε στο σχήμα της πρώτης αρωγής.
Το σχήμα της πρώτης αρωγής ενεργοποιήθηκε άμεσα και στη Θεσσαλία. Επιλέξαμε να μην αφήσουμε την υλοποίηση του μέτρου της κάλυψης των ζημιών στην οικοσκευή στους δήμους. Επιλέξαμε να την αναλάβει το κεντρικό κράτος, μέσα από την πλατφόρμα της πρώτης αρωγής, αλλά και με την πραγματοποίηση αυτοψιών. Άμεσα άνοιξε η πλατφόρμα. Και μέσα σε μία εβδομάδα από την εκδήλωση του φαινομένου, περίπου 4.500 νοικοκυριά έλαβαν περισσότερα από 25 εκατ. ευρώ. Στην πρώτη αρωγή εντάχθηκαν, επίσης, η στεγαστική συνδρομή και η επιχορήγηση για επιχειρήσεις, κτηνοτροφικές μονάδες και αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Σε όλες τις περιπτώσεις, οι καταβολές προχώρησαν και προχωρούν μετά από ελέγχους, δηλώσεις ζημιάς, διασταυρώσεις και αυτοψίες. Μέχρι τώρα, έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 38.000 αυτοψίες και έλεγχοι. Έτσι, μέχρι σήμερα έχουν καταβληθεί 130 εκατ. ευρώ προς περισσότερους από 37.000 πλημμυροπαθείς. Και, φυσικά, το έργο συνεχίζεται, σε συνεργασία με όλα τα εμπλεκόμενα Υπουργεία. Έτσι, μέχρι το τέλος του έτους - εάν συνυπολογίσουμε τις αγροτικές αποζημιώσεις, την ενίσχυση προς εργαζόμενους και επιχειρήσεις - εκτιμάται πως η άμεση ενίσχυση θα ξεπεράσει κατά πολύ τα 300 εκατ. ευρώ. Περισσότερα από 300 εκατ. ευρώ προς δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγρότες, μέσα σε περίπου 3,5 μήνες. Ιστορικά, δεν έχει πραγματοποιηθεί ξανά τέτοιο έργο άμεσης ενίσχυσης, το οποίο και συνεχίζεται. Άλλωστε, και αυτή η φυσική καταστροφή είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγράφει.
Στο πλαίσιο του έργου της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής, δρομολογείται και η έκτακτη χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ για την αποκατάσταση ζημιών. Η φιλοσοφία που ακολουθείται είναι η έμφαση στην ανθεκτικότητα, αλλά και στη λελογισμένη και χρηστή αξιοποίηση των διαθεσίμων δημοσιονομικών πόρων. Προς αυτή την κατεύθυνση, μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2023, έχουν εγκριθεί πόροι ύψους 145 εκατ. ευρώ προς τους ΟΤΑ. Ενώ στο πλαίσιο της Κυβερνητικής Επιτροπής, δρομολογούνται - πέραν των οριζόντιων - και στοχευμένα μέτρα για μια περιοχή ή ένα κλάδο. Και, φυσικά, η κρατική αρωγή – σε ορισμένες περιπτώσεις - συνοδεύεται από το σχεδιασμό και την υλοποίηση ειδικών προγραμμάτων ανασυγκρότησης και ανάπτυξης. Όπως γίνεται στη Βόρεια Εύβοια, στον Έβρο και αλλού. Δίνουμε έμφαση, συνεπώς, και στην επόμενη ημέρα, στην ανάπτυξη μιας περιοχής.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σταθώ σε δυο σημεία. Το ένα σημείο αφορά τη χρηστή αξιοποίηση των δημοσιονομικών πόρων. Δηλαδή, παρ’ όλο που οι ανάγκες αυξάνονται σε σχέση με το παρελθόν, παρ’ όλο που τα εργαλεία και τα μέσα κάλυψης διευρύνονται, η δημοσιονομική επίπτωση δεν διογκώνεται ανάλογα. Και αυτό διότι οι πόροι διοχετεύονται εκεί που πρέπει, εκεί που υπάρχει ανάγκη. Φυσικά, και οι απαιτούμενοι πόροι αυξάνονται, αλλά δεν αυξάνονται υπέρμετρα ή όσο οι τάσεις προηγούμενων ετών θα ήθελαν. Παράλληλα, αξιοποιούνται οργανωμένα χορηγίες ιδιωτών και εξαντλείται κάθε μέσο, ώστε οι ανάγκες να καλυφθούν από ευρωπαϊκούς πόρους. Και εδώ, η συνεισφορά του Πρωθυπουργού ήταν καταλυτική, ώστε να εξασφαλισθούν πόροι 2,2 δισ. ευρώ από την Ευρώπη για τη Θεσσαλία. Πρόκειται για ποσά στα οποία δεν μας έχει συνηθίσει η Ευρώπη. Το αποτέλεσμα ήταν, μέχρι τώρα, να επιβαρύνεται κυρίως μόνο ο Κρατικός Προϋπολογισμός. Όσον αφορά, λοιπόν, το εθνικό σκέλος, οι πόροι που έχουν προϋπολογιστεί στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για το 2024 είναι διπλάσιοι από φέτος και φτάνουν τα 600 εκατ. ευρώ.
Το δεύτερο σημείο αφορά το πλαίσιο της κρατικής αρωγής, που εξελίσσεται και βελτιώνεται. Προς αυτή την κατεύθυνση, δρομολογούνται μια σειρά από παρεμβάσεις, όπως η ψηφιακή αναβάθμιση της κρατικής αρωγής, η ολοκλήρωση της οργανωτικής ενοποίησης και αναβάθμισης των δομών, η διαμόρφωση των συνθηκών για την αξιοποίηση της ιδιωτικής ασφάλισης, η επικαιροποίηση του πλαισίου της κρατικής αρωγής προς επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις, και ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου της στεγαστικής συνδρομής και της αρωγής προς τα νοικοκυριά. Όλα αυτά, είναι που θα μας επιτρέψουν να φτάσουμε σε αποτελέσματα πιο κοντά στον μαγικό τρόπο, που όλοι θέλουμε – και σας ανέφερα στην αρχή.
Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε, προσηλωμένοι στη φιλοσοφία μας. Η αρωγή του κράτους να φθάνει σε όσους πολίτες τη δικαιούνται, όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Το 2024, λοιπόν, θα είναι ακόμα ένα έτος αλλαγών και μεταρρυθμίσεων. Μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η πατρίδα μας. Μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στον Προϋπολογισμό του 2024, τον οποίο και σας καλώ να υπερψηφίσετε».
