Τον εκσυγχρονισμό των κανόνων λειτουργίας της αγοράς επιδιώκει το υπουργείο Ανάπτυξης, αναγνωρίζοντας πως ενώ οι ανάγκες της αγοράς έχουν αλλάξει, το πλαίσιο που διέπει την αγορά παραμένει ίδιο εδώ και πολύ καιρό.
Αυτός είναι και ο λόγος που έθεσε σε διαβούλευση (ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ - ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ), διατάξεις του νόμου 4177/2013 (ΦΕΚ Α΄ 173/8-8-2013) για τους «Κανόνες ρύθμισης της αγοράς προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών και άλλες διατάξεις».
Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για ανάρτηση ισχυόντων γνωστών κανόνων με στόχο να τεθούν οι βάσεις για έναν ουσιαστικό και ειλικρινή διάλογο με τους φορείς της αγοράς, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την εναρμόνιση του συνόλου των κανονισμών που διέπουν την επιχειρηματικότητα εντός του 2024.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Λειτουργία της αγοράς: Τι προβλέπεται για την αναγραφή τιμών και ποσοτήτων στα προς πώληση προϊόντα
Τι ισχύει με τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές
Υπενθυμίζεται άλλωστε πως, σύμφωνα με διατάξεις του σχετικού νόμου, ορίζεται το πλαίσιο λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων και καταστημάτων παροχής υπηρεσιών τις Κυριακές. Ειδικότερα, όπως ορίζει το άρθρο 16, η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και των καταστημάτων παροχής υπηρεσιών στον καταναλωτή επιτρέπεται τις εξής Κυριακές:
α) Την πρώτη Κυριακή, κατά την έναρξη κάθε εκπτωτικής περιόδου,
β) τις δύο Κυριακές, πριν από την ημέρα των Χριστουγέννων,
γ) την Κυριακή των Βαΐων,
δ) την τελευταία Κυριακή κάθε έτους,
ε) τη δεύτερη Κυριακή των χειμερινών εκπτώσεων και την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου.
Αν οι εν λόγω Κυριακές συμπίπτουν με επίσημη αργία, τότε η προαιρετική λειτουργία μεταφέρεται την αμέσως επόμενη Κυριακή που δεν συμπίπτει με επίσημη αργία.
Επιπλέον, επιτρέπεται η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές την περίοδο από τον μήνα Μάιο έως και τον μήνα Οκτώβριο, εκτός από τη δεύτερη Κυριακή του μήνα Αυγούστου, στις εξής περιοχές:
α) στον Δήμο Αθηναίων
β) σε περιοχές του Δήμου Πειραιά, της Περιφερειακής Ενότητας Νοτίου Τομέα Αθηνών, του ιστορικού κέντρου Θεσσαλονίκης, καθώς και στην περιοχή γύρω από τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και στο Επιχειρηματικό Πάρκο Γιαλού Άγιος Δημήτριος Πύργος στον Δήμο Σπάτων της Περιφέρειας Αττικής.
Σε περίπτωση που η δεύτερη Κυριακή του Αυγούστου συμπίπτει με επίσημη αργία, η εξαίρεση του πρώτου εδαφίου μετατίθεται την προηγούμενη Κυριακή.
Με αιτιολογημένη απόφαση του κατά τόπον αρμόδιου Δημάρχου, η οποία εκδίδεται μετά από διαβούλευση με τοπικούς και συλλογικούς φορείς και ισχύει από το επόμενο έτος από τη δημοσίευσή της, ορίζονται με σαφή τρόπο οι περιοχές, στις οποίες επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και άλλες Κυριακές, λαμβανομένων υπόψη των τοπικών ιδιαιτεροτήτων που σχετίζονται με την οικονομική δραστηριότητα της περιοχής.
3. Η λειτουργία των καταστημάτων που λειτουργούν σύμφωνα με το παρόν τις Κυριακές επιτρέπεται από τις 11:00 έως τις 20:00.
4. Η απασχόληση των εργαζομένων στις περιπτώσεις του παρόντος είναι νόμιμη και αμείβεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας που ορίζουν πρόσθετη αμοιβή για εργασία κατά τις Κυριακές. Στους εργαζόμενους που απασχολούνται σε εμπορικά καταστήματα την Κυριακή, χορηγείται, επιπλέον, υποχρεωτικά μια ημέρα ανάπαυσης σε άλλη ημέρα της ίδιας εβδομάδας.
Το ωράριο των εμπορικών καταστημάτων
Τα εμπορικά καταστήματα και τα καταστήματα παροχής υπηρεσιών σε καταναλωτές επιτρέπεται να λειτουργούν, τηρούμενης της εργατικής νομοθεσίας, από τις 6:00 έως τις 21:00, από τη Δευτέρα έως και το Σάββατο και τις Κυριακές, σύμφωνα με το άρθρο 16, εκτός από τις εξής ημέρες:
α) την πρώτη ημέρα του έτους (Πρωτοχρονιά),
β) την ημέρα της εορτής των Θεοφανείων (6η Ιανουαρίου),
γ) την Καθαρά Δευτέρα (κινητή εορτή), εκτός από τα καταστήματα τροφίμων,
δ) την ημέρα του εορτασμού της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 (25η Μαρτίου),
ε) την Κυριακή και τη Δευτέρα του Πάσχα (κινητή εορτή),
στ) την ημέρα του εορτασμού της Εργατικής Πρωτομαγιάς (1η Μαΐου),
ζ) την ημέρα του εορτασμού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (15η Αυγούστου),
η) την ημέρα του εορτασμού της επετείου του «Όχι» και της έναρξης του Ελληνοϊταλικού Πολέμου του 1940 στο πλαίσιο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (28η Οκτωβρίου),
θ) την ημέρα των Χριστουγέννων και την επομένη της (25η και 26η Δεκεμβρίου) και
ι) την Κυριακή κατά την οποία διεξάγονται εθνικές εκλογές.
Το ωράριο λειτουργίας μπορεί να παρατείνεται με απόφαση του κατά τόπον αρμόδιου Δημάρχου, μετά από πρόταση του τοπικού εμπορικού συλλόγου, μέχρι και τις 6:00 της επόμενης ημέρας. Με την ίδια απόφαση ορίζεται το χρονικό διάστημα για το οποίο επιτρέπεται η παράταση του ωραρίου.
Τα εμπορικά καταστήματα και καταστήματα παροχής υπηρεσιών σε καταναλωτές που επιτρέπεται να λειτουργούν, τηρούμενης της εργατικής νομοθεσίας, όλες τις ώρες της ημέρας και όλες τις ημέρες της εβδομάδας, είναι τα εξής:
α) καταστήματα εστίασης παντός είδους,
β) κυλικεία, καντίνες, κάβες, καταστήματα λιανικής πώλησης ξηρών καρπών, μικρές αγορές (mini markets) συνεχούς λειτουργίας,
γ) φωτογραφεία,
δ) καταστήματα παροχής υπηρεσιών διασκέδασης παντός είδους,
ε) ξενοδοχεία,
στ) ζαχαροπλαστεία, γαλακτοπωλεία και συναφή καταστήματα,
ζ) ανθοπωλεία,
η) πρατήρια υγρών καυσίμων,
θ) περίπτερα,
ι) καταστήματα και εγκαταστάσεις που λειτουργούν στους χώρους των Κεντρικών Αγορών,
ια) καταστήματα που κατατάσσονται στις πολύ μικρές οντότητες σε δημοτικά διαμερίσματα με μόνιμο πληθυσμό μικρότερο από 5.000 κατοίκους,
ιβ) γραφεία τελετών.
Τι ισχύει στις περιοχές τουριστικού ή πολιτιστικού ενδιαφέροντος
Στις περιοχές τουριστικού ή πολιτιστικού ενδιαφέροντος όπου παρουσιάζεται αυξημένη πληθυσμιακή επιβάρυνση επιτρέπεται επιπλέον, με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, που εκδίδεται μετά από πρόταση του Δήμου ή των Δήμων στους οποίους υπάγεται διοικητικά η περιοχή, ή του υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για περιοχές που ανήκουν σε χερσαία ζώνη λιμένα ή του υπουργού Τουρισμού για περιοχές που ανήκουν στη χερσαία ζώνη τουριστικού λιμένα, η λειτουργία όλες τις ώρες και τις ημέρες της εβδομάδας, των εξής καταστημάτων:
α) αρτοποιεία,
β) οπωροπωλεία και καταστήματα μαναβικής,
γ) κρεοπωλεία,
δ) ιχθυοπωλεία,
ε) υπεραγορές (super-markets),
στ) καταστήματα που κατατάσσονται στις πολύ μικρές οντότητες
Τι ισχύει για εκπτώσεις και προσφορές
Την ώρα δε που το υπουργείο Ανάπτυξης σκληραίνει τη ρητορική του απέναντι σε εμπορικές τακτικές πλασματικών εκπτώσεων και παραπλανητικών προσφορών, ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποκτούν οι σχετικές διατάξεις για το πώς ορίζεται μια προσφορά αλλά και για το τι λογίζεται ως έκπτωση και τι όχι.
Το υπουργείο έχει μάλιστα προαναγγείλει σχετική νομοθετική ρύθμιση για το πλαίσιο που θα διέπει τις προσφορές στην αγορά, προκειμένου να μπει φρένο σε παραπλανητικές ενέργειες και να γίνουν ορατές οι «καθαρές» χαμηλές τιμές στο ράφι. Στόχος είναι η νομοθετική ρύθμιση να είναι έτοιμη το συντομότερο δυνατό ώστε να τεθεί σε ισχύ μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024.
Σε αυτό το περιβάλλον, σύμφωνα με το άρθρο 15, ως εκπτωτικές περίοδοι, κατά τη διάρκεια των οποίων επιτρέπεται η πώληση εμπορευμάτων ή η παροχή υπηρεσιών με μειωμένες τιμές, ορίζονται οι εξής:
α) χειμερινές εκπτώσεις, από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιανουαρίου μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου και
β) θερινές εκπτώσεις, από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιουλίου μέχρι το τέλος του Αυγούστου.
Οι προσφορές ορισμένης ποσότητας προϊόντων ή ορισμένης κατηγορίας προϊόντων, πραγματοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Κατά τη διενέργεια των προσφορών θα πρέπει να αναγράφονται ευκρινώς, στα σημεία όπου πωλούνται τα προσφερόμενα προϊόντα, η αρχική και η νέα μειωμένη τιμή των προϊόντων, με αναφορά στην κατάλληλη μονάδα μέτρησης ανά προϊόν.
Σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος που το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά. Όταν η τιμή μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια των 30 ημερών, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών.
Τα ανωτέρω δεν εφαρμόζονται για νωπά και ευαlλοίωτα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα τα οποία, από τη φύση τους ή στο στάδιο της μεταποίησης, ενδέχεται να καταστούν ακατάλληλα προς πώληση εντός 30 ημερών από τη συγκομιδή, την παραγωγή ή τη μεταποίηση.
Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων εκδίδεται Κώδικας Δεοντολογίας για την προστασία του καταναλωτή κατά τις προσφορές και εκπτώσεις και τις προωθητικές ενέργειες, ιδίως σε ό,τι αφορά την ενημέρωση του κοινού, τις αναγραφόμενες τιμές, τη διάρκεια των προσφορών, την ποσότητα και τα χαρακτηριστικά των προσφερόμενων ειδών, την επιβολή διοικητικών κυρώσεων για την παράβαση των προβλέψεών του και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα. Με όμοια απόφαση καθορίζεται η χρονική περίοδος κατά την οποία τα εποχικά είδη μπορούν να προσφέρονται σε μειωμένη τιμή, καθώς και οι όροι και οι προϋποθέσεις χαρακτηρισμού των καταστημάτων πώλησης αποθεμάτων (stock) και των εκπτωτικών καταστημάτων (outlet) και η πώληση εμπορευμάτων από τα καταστήματα αυτά.
Σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης, σχόλια και παρατηρήσεις για τις ρυθμίσεις που αφορούν στους κανόνες λειτουργίας της αγοράς θα κατατίθενται μέσω της σχετικής πλατφόρμας στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://gge.mindev.gov.gr/home/diavouleuseis/ έως τις 31 Ιανουαρίου 2024.
