Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκιά της προχωρώντας στο τρίτο διαδοχικό pause στη σημερινή συνεδρίαση της νομισματικής της πολιτικής -σε ένα επίπεδο, δε, που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ, παρατηρώντας πως το χαρτοφυλάκιο APP μειώνεται με σταθερό ρυθμό, ενώ παραμένουν οι στόχοι της συρρίκνωσης του PEPP και η επιστροφή του πληθωρισμού στο 2%.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΕΚΤ, τα οικονομικά δεδομένα επιβεβαιώνουν σε γενικές γραμμές τις προηγούμενες αξιολογήσεις του για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές του πληθωρισμού. «Πέρα από μια ανοδική επίδραση της βάσης σύγκρισης στον γενικό πληθωρισμό, η οποία σχετίζεται με τις τιμές της ενέργειας, η πτωτική τάση του υποκείμενου πληθωρισμού συνεχίστηκε και οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων εξακολουθούν να μεταδίδονται δυναμικά στις συνθήκες χρηματοδότησης. Οι αυστηρές συνθήκες χρηματοδότησης περιορίζουν τη ζήτηση και αυτό βοηθά στην ώθηση του πληθωρισμού προς τα κάτω» υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά.
Το ΔΣ είναι αποφασισμένο να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2% και με βάση την τρέχουσα αξιολόγησή του, θεωρεί ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ βρίσκονται σε επίπεδα τα οποία, αν διατηρηθούν για επαρκώς μακρό χρονικό διάστημα, θα έχουν σημαντική συμβολή σε αυτόν τον στόχο. «Οι μελλοντικές αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου θα διασφαλίσουν ότι τα επιτόκια πολιτικής του θα διαμορφωθούν σε επαρκώς περιοριστικά επίπεδα για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται απαραίτητο» προστίθεται.
«Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να ακολουθεί μια προσέγγιση που εξαρτάται από τα στοιχεία για τον καθορισμό του κατάλληλου επιπέδου και της κατάλληλης διάρκειας της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγηση που διενεργεί όσον αφορά τις προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική» συμπληρώνει στην ανακοίνωσή της η ΕΚΤ.
Βασικά επιτόκια της ΕΚΤ
Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 4,50%, 4,75% και 4,00% αντιστοίχως, ενώ στην Ευρωζώνη ο πληθωρισμός πάτησε «γκάζι» στο 2,9% από 2,4% προηγουμένως τον Δεκέμβριο, μεγαλώνοντας την απόσταση από την τιμή-στόχο της ΕΚΤ στο 2% και περιπλέκοντας έτσι τις προσδοκίες αναφορικά με τις επόμενες κινήσεις στα επιτόκια.
Μειώνεται το χαρτοφυλάκιο APP
Το χαρτοφυλάκιο APP μειώνεται με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων κατά τη λήξη τους. Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να συνεχίσει να επανεπενδύει πλήρως τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP κατά τη λήξη τους στη διάρκεια του α΄ εξαμήνου του 2024. Στη διάρκεια του β΄ εξαμήνου του έτους, σκοπεύει να μειώσει το μέγεθος χαρτοφυλακίου PEPP κατά 7,5 δισεκ. ευρώ μηνιαίως κατά μέσο όρο. Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να τερματίσει τις επανεπενδύσεις στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP στο τέλος του 2024. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εφαρμόζει ευελιξία στις επανεπενδύσεις ποσών από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου PEPP καθώς φθάνουν στη λήξη τους, με σκοπό να αντιμετωπίζονται οι κίνδυνοι για τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής που σχετίζονται με την πανδημία.
Πράξεις αναχρηματοδότησης
«Καθώς οι τράπεζες αποπληρώνουν τα ποσά που δανείστηκαν στο πλαίσιο των στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογεί τακτικά το πώς οι στοχευμένες πράξεις χρηματοδότησης και η συνεχιζόμενη αποπληρωμή τους συνεισφέρουν στην κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής του. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του εντός των ορίων της εντολής που του έχει ανατεθεί, προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα και να διαφυλάξει την ομαλή λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Επιπλέον, το μέσο για την προστασία της μετάδοσης (Transmission Protection Instrument – TPI) είναι διαθέσιμο για να αντισταθμίζει ανεπιθύμητες, άτακτες εξελίξεις στην αγορά που θέτουν σοβαρή απειλή για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ, επιτρέποντας έτσι στο Διοικητικό Συμβούλιο να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά την αποστολή του για σταθερότητα των τιμών» αναφέρεται καταληκτικά στην ανακοίνωση.
Το στοίχημα των μειώσεων των επιτοκίων
Παρόλο που η άνοδος των τιμών επιβραδύνεται και το υψηλό κόστος δανεισμού περιορίζει τη ζήτηση για δάνεια, η ΕΚΤ θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο ώστε να προχωρήσει σε μειώσεις επιτοκίων, ειδικά από την στιγμή που το τεράστιο χαρτοφυλάκιο ομολόγων της συρρικνώνεται με αργούς ρυθμούς, με τις προβλέψεις των ειδικών να συνηγορούν πως θα λάβουν χώρα προς Ιούνιο.
Όπως από καιρό έχει γράψει το insider.gr, αναλυτές εκτιμούν πως αν δεν υπάρξει ανατροπή στο μέτωπο του πληθωρισμού, μια πιθανή πρώτη μείωση μπορεί να πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο παράλληλα με τις Ευρωεκλογές. Σε κάθε περίπτωση, κάνουν λόγο για συντηρητικές κινήσεις της τάξης του 0,25%, ενώ μπορούν να πραγματοποιηθούν πέντε κινήσεις μέσα στο έτος έως ότου τα επιτόκια «κατηφορίσουν» στο 2,75%. Οι αναλυτές, μάλιστα, επικαλούνται και τον Κροάτη κεντρικό τραπεζίτη και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, Μπόρις Βούιτσιτς ο οποίος σε δηλώσεις του πρόκρινε σταθερές κινήσεις στα επιτόκια της τάξης των 25 μονάδων βάσης.
Βεβαίως, όπως έχουμε εξηγήσει αρκετές φορές στο παρελθόν, ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος για την ΕΚΤ, παραμένει το πώς θα εξοφληθεί η πολύ μεγάλη ρευστότητα, που έχει διοχετεύσει σε δάνεια με χαμηλά ή αρνητικά επιτόκια στα προηγούμενα χρόνια της περιόδου του νομισματικού πληθωρισμού που ξεπερνά το 1,7 τρισ. ευρώ για την αγορά κρατικών ομολόγων και το μισό τρισ. ευρώ για τις τράπεζες.