Την «ενεργοποίηση» της δυνατότητας των προμηθευτών να εκδίδουν εντολές αποκοπής για πρώην πελάτες τους με ληξιπρόθεσμα χρέη, ζητούν οι περισσότεροι πάροχοι στα σχόλιά τους στη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΑΕΥ για τις προωθούμενες αλλαγές στους Κώδικες Προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Όπως επισημαίνουν η ΗΡΩΝ, η Αέριο Αττικής, η ZeniΘ, η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η NRG, η δυνατότητα αυτή αποτελεί το μοναδικό μέτρο που θα μπορούσε να βάλει μπλόκο στον «ενεργειακό τουρισμό» και να αποτρέψει τη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών στην αγορά ρεύματος.
Οι τοποθετήσεις των παραπάνω εταιρειών κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος με τα σχόλια που, όπως έχει γράψει το Insider.gr, υπέβαλε στη δημόσια διαβούλευση ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ). Ο Σύνδεσμος επανέφερε την πρόταση που έχει υποβάλει για την ενεργοποίηση του δικαιώματος υποβολής εντολής απενεργοποίησης από τον προηγούμενο πάροχο ρεύματος, υπό προϋποθέσεις.
«Αποτελεί το μοναδικό μέσο για τη διεκδίκηση ληξιπρόθεσμων οφειλών στρατηγικών κακοπληρωτών, καθότι η διαδικασία ανάκτησής τους μέσω της δικαστικής οδού, πέραν από εξαιρετικά χρονοβόρα, είναι και ιδιαιτέρως επιβαρυντική για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη», σημείωνε χαρακτηριστικά.
Αμοιβαία επωφελής λύση
Σύμφωνα με την ΗΡΩΝ, η δυνατότητα αυτή θα πρέπει να δίνεται για ένα μεταβατικό διάστημα υπό τις αυστηρές προϋποθέσεις (ι) ότι ο πελάτης δεν θα τηρεί ή δεν θα αποδέχεται τον ευνοϊκό και τυποποιημένο διακανονισμό που θα υποχρεούται να του προσφέρει ο παλιός Προμηθευτής
και (ιι) ότι το δικαίωμα του παλαιού Προμηθευτή να υποβάλει εντολή απενεργοποίησης θα ασκείται εντός ενός έτους. Ο τυποποιημένος διακανονισμός θα λαμβάνει υπόψιν αντικειμενικά κριτήρια αναφορικά με το προφίλ του Πελάτη (λχ το ύψος της οφειλής, την ιστορικότητα των καταναλώσεων κλπ).
Όπως σημειώνει η εταιρεία, η εν λόγω πρόταση έχει προφανή οφέλη τόσο για τον τελικό καταναλωτή όσο και για τους Προμηθευτές, καθότι (α) διευκολύνει τον Πελάτη στην αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του με δίκαιο και αναλογικό τρόπο, (β) μειώνει δραστικά τις εντολές απενεργοποίησης μετρητή, (γ) οδηγεί στην ανάσχεση της διόγκωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών και (δ) λειτουργεί ενισχυτικά στην αξιοπιστία του κλάδου, στην δημιουργία ανταγωνισμού και τελικά στη μείωση του ενεργειακού κόστους των Ελλήνων καταναλωτών.
Μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών
Προς την ίδια κατεύθυνση, η NRG επισημαίνει πως το δικαίωμα αποκοπής πρώην πελατών με χρέη δεν θα έχει αναδρομική ισχύ, προκειμένου να μην είναι δυσανάλογη προς το συνολικό πνεύμα της ρύθμισης, ταυτόχρονα όμως θα αποτελέσει το βασικό εργαλείο για την ουσιαστική μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών οι οποίες παράγονται στον κλάδο της προμήθειας ενέργειας.
«Επί του παρόντος και ελλείψει πλαισίου το οποίο διέπει την αλλαγή προμηθευτή για πελάτες με ληξιπρόθεσμες οφειλές, είναι συνήθης τακτική η μη εξόφληση τελικού λογαριασμού από πελάτες οι οποίοι προβαίνουν σε αλλαγή εκπροσώπησης, καθώς στις περιπτώσεις αυτές δεν υπάρχει κανένα απολύτως μέσο πίεσης για την εξόφληση του συγκεκριμένου λογαριασμού, πλην των νομικών και εισπρακτικών ενεργειών που κείτονται εκτός των ρυθμίσεων των Κωδίκων
Προμήθειας», σημειώνει η εταιρεία.
Διορία 6 μηνών
Η ΔΕΠΑ Εμπορίας επισημαίνει πως είναι απαραίτητο να είναι σαφές ότι η απενεργοποίηση
μετρητή θα πρέπει να παραμένει ενεργή ως δυνατότητα, ακόμα και μετά την αλλαγή προμηθευτή. Μάλιστα, όπως επισημαίνει η εταιρεία, η πρόταση αυτή δεν επηρεάζει τις υπόλοιπες αλλαγές που προτείνει η ΡΑΑΕΥ για την κινητικότητα στη λιανική ρεύματος και φυσικού αερίου.
Όπως υπογραμμίζει, εφόσον απελευθερώνεται η αλλαγή προμηθευτή, θα πρέπει να προβλεφθεί ρητά και με πληρότητα τι θα συμβεί μετά από αυτήν. Σημειωτέον, δε, ότι η δυνατότητα απενεργοποίησης μετρητή μετά την αλλαγή προμηθευτή προβλέπεται ήδη στον
ισχύοντα Κώδικα. Δεν προβλέπεται όμως η περίπτωση Αλλαγής Προμηθευτή χωρίς
διακανονισμό (αφού μέχρι σήμερα δεν επιτρέπεται).
Ανάλογη είναι η τοποθέτηση της «Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας», δηλαδή της θυγατρικής της ΔΕΠΑ Εμπορίας στην προμήθεια. Η εταιρεία προτείνει η δυνατότητα απενεργοποίησης του μετρητή από τους «παλιούς» παρόχους να ισχύει αποκλειστικά για 6 μήνες μετά τη λήξη του τελικού λογαριασμού των πρώην πελατών τους.
Μεγάλος χρηματοοικονομικός κίνδυνος
Τονίζει πως οι «παλιοί» προμηθευτές επί της ουσίας δεν έχουν κάποιο τρόπο αποτελεσματικής διεκδίκησης ληξιπρόθεσμων οφειλών πέρα από την προσφυγή στη δικαιοσύνη, με το χρόνο και το κόστος που αυτή συνεπάγεται. «Θεωρούμε πως κάθε πελάτης έχει το δικαίωμα να αλλάζει προμηθευτή εάν το επιθυμεί, αλλά οι παλαιοί προμηθευτές του έχουν επίσης το δικαίωμα να διεκδικήσουν τα ποσά που τους οφείλονται ακόμα και μετά την αλλαγή αυτή. Διαφορετικά, οι προμηθευτές αναλαμβάνουν πολύ μεγάλο χρηματοοικονομικό κίνδυνο, όχι μόνο για τις οφειλές που αφορούν τους ίδιους, αλλά και για όλες τις οφειλές που εισπράττουν και αποδίδουν σε τρίτους», υπογραμμίζει.
Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και η ZeniΘ, η οποία αναφέρει πως η υποβολή εντολής απενεργοποίησης μετρητή από τον παλαιό προμηθευτή έναντι καταναλωτή, ο οποίος δεν μεριμνά για την κάλυψη ή τον διακανονισμό των οικονομικών του υποχρεώσεων, έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί το αποτελεσματικότερο μέτρο άσκησης πίεσης προς την εξόφληση ή ρύθμιση των οφειλών. Στο προτεινόμενο πλαίσιο που τελεί υπό διαβούλευση, ο παλαιός Προμηθευτής στερείται της δυνατότητας αυτής, και ως εκ τούτου θεωρούμε ότι δεν επιτυγχάνεται επαρκώς και δεν
αποτρέπεται η διεκδίκηση οφειλών από «στρατηγικούς κακοπληρωτές».
Τι υποστηρίζει η ΔΕΗ
Σύμφωνα με τη ΔΕΗ, οι αλλαγές που εισηγείται η ΡΑΑΕΥ δεν θα πετύχουν τη μείωση του φαινομένου του ενεργειακού τουρισμού, καθώς και της αντιμετώπισης της διαπιστούμενης
διόγκωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών στη λιανική αγοράς ενέργειας. «Τουναντίον, η εφαρμογή των προτεινόμενων τροποποιήσεων ενδέχεται ακόμη και να ενισχύσει το φαινόμενο του ενεργειακού τουρισμού, θέτοντας επιπρόσθετα βήματα και εκτενείς προθεσμίες μέχρις ότου ο προμηθευτής να δύναται να ασκήσει το δικαίωμα υποβολής εντολής απενεργοποίησης μετρητή φορτίου και εν τέλει παύσης εκπροσώπησης αυτού».
Η εταιρεία επισημαίνει πως, καθώς οι «παλιοί» προμηθευτές δεν θα έχουν τη δυνατότητα να προχωρούν σε διακοπές ηλεκτροδότησης πρώην πελατών τους, δεν θα έχουν και κίνητρο να επισημαίνουν στο «Debt Flagging» τους καταναλωτές που στρέφονται σε άλλον πάροχο, αφήνοντάς τους χρέη.
«Ο παλαιός προμηθευτής δεν αποκτά ισχυρό μέσο πίεσης για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών, ώστε να αξιοποιήσει τη δυνατότητα που του προσφέρεται να επισημάνει τον πρώην Πελάτη ως υπερήμερο», σημειώνει.
Πιο άμεσα στους «στρατηγικούς κακοπληρωτές»
Η ΔΕΗ υποστηρίζει επίσης ότι ένας οικιακός καταναλωτής θα πρέπει να εντάσσεται στην κατηγορία του «στρατηγικού κακοπληρωτή» όταν θα έχει ληξιπρόθεσμα χρέη σε έναν «παλιό» και στον υφιστάμενο πάροχό του. Αυτή τη στιγμή, ένα νοικοκυριό εμπίπτει στη συγκεκριμένη κατηγορία αν έχει μη διακανονισμένα χρέη σε δύο «παλιούς» παρόχους του -από την 1η Ιανουαρίου 2020 και σε ορίζοντα 5ετίας- όπως και ληξιπρόθεσμες οφειλές στον τρέχοντα προμηθευτή του.
Παράλληλα, η επιχείρηση ζητά να συντμηθεί η διαδικασία που «ενεργοποιεί» τη δυνατότητα ενός παρόχου να εκδώσει εντολή απενεργοποίησης μετρητή σε υφιστάμενους πελάτες του. Έτσι, προτείνει πως μόλις λήγει ο δεύτερος κατά σειρά απλήρωτος λογαριασμός, ο προμηθευτής να μπορεί να επισημαίνει τον πελάτη του ως υπερήμερο στο Debt Flagging και παράλληλα να του προτείνει διακανονισμό των οφειλών.
Μάλιστα, η άρση της επισήμανσης θα πρέπει να γίνεται, σύμφωνα με τη ΔΕΗ, μόνον αν ο καταναλωτής έχει καταβάλει ένα ποσοστό της οφειλής του – π.χ. το 30%.
